محسن نیکبخت در پانزدهم مهرماه ۱۳۵۰ دیده به جهان گشود. او در دوران دبیرستان، قلم بدست گرفت و با راهنماییهای دکتر جابرعناصری، مقالاتی برای ماهنامه آشنایی با ریاضیات به سردبیری دکتر پرویز شهریاری نوشت و چون به شعر و ادبیات علاقه فراوان داشت، شاگرد مکاتبه ای سهیل (ثابت) محمودی شد و پس از مدت کوتاهی، با استاد مهدی اخوان ثالث آشنا شد و از محضر او فراوان بهره برد. اما هنوز این خام، پخته نگردیده بود که استاد از دنیا رفت، و به همین بهانه، از شعر فاصله گرفت.
در سال ۶۹ پس از اخذ مدرک دیپلم، تحصیلاتش را در رشته مهندسی مکانیک ادامه داد و با ویراستاری، نقشه کشی، ترسیم و ساخت احجام فضایی به گذران امور پرداخت.
از سال ۱۳۷۴ دست بکار ترجمه شد و برای اولین بار در ایران، مجموعه آثار جبران خلیل جبران شاعر، نقاش و نویسنده لبنانی الاصل را از انگلیسی به فارسی برگرداند که اولین آن "دیوانه و ارواح سرکش" و آخرین آن " مرگ پیام آور" (مرگ پیامبر) بود که با اینکار، مثلث ناتمام پیامبر / باغ پیامبر جبران را به سلیقه خود کامل کرد.
در سال ۸۱، ترجمه نمایشنامه لازاروس او، توسط گروه فیلم و نمایش مهرگان، به روی صحنه رفت، اما پس از دو بار نمایش، بطور کامل تعطیل شد.
پس از فراغت از تحصیل، در سال ۷۴ به استخدام آموزش و پرورش درآمد و از همان سال با تالیف چند کتاب آموزشی، جذب دفتر تالیف کتب درسی شد.
از ایشان تاکنون بیش از ۴۵ عنوان تالیف، ترجمه، گردآوری و تحقیق به چاپ رسیده که مهمترین ترجمه او غیر از مجموعه آثار جبران، کتاب فاخر کمدی الهی اثر دانته آلیگیری است که دارای ترجمه ای روان و ساده و درعین حال عمیق و نافذ است.
او که در سفرهایش برای تکمیل کتاب "پارسه پایتختی کهن" به تخت جمشید می رفت، ناخودآگاه مسیری تازه را آغاز کرد که به نظریه ای تازه ختم شد. او در کتاب جدید خود به نام "نوگفته هایی از تخت جمشید" که به زودی توسط انتشارات بدرقه جاویدان منتشر می شود به کمک تصاویر، این فرضیه را مطرح می کند که این پایتخت سنگی، هیچگاه کامل نشد، و حمله و به آتش کشیده شدن آنجا توسط اسکندر مقدونی، افسانه ای بیش نیست ... و البته قضاوت نهایی را به عهده خواننده آگاه خود گذاشت.‌