بگو مگوی نیوتن و انیشتین
آقای دکتر علی شریعتمداری استاد گرانمایه فلسفه کشورمان که گرایش به تجربه‌گرایی مخصوصاً به آراء راسل دارند و در میان گرایشهای فلسفی اسلامی با حکمت متعالیه، قدری موضع مخالفت دارند، روایت جالب بگو مگوی نیوتن و انیشتین را در کتاب فلسسفه خود ذکر کرده است. خواننده عزیز توجه دارد که تفاوت عصر این دو، حدود 400 سال بوده و بنابراین، این بگو مگو، واقعی نیست و به عبارت دیگر، بازسازی شده است. این بگو مگو نشان می‌دهد که گزاره‌های علمی همچنان در اتهام غیر حقیقی بودن، گرفتارند.
نیوتون: قوانین ثابت روابط علت و معلول را تعیین می‌کنند.
انشتین: قوانین علمی توصیفهای احتمالات آماری هستند که به وسیله‌ی انسان تهیه شده‌اند.
نیوتون: ماده و قانون وجودی عینی، قابل کشف و مجزا از مشاهده کننده دارند،
انشتین: همه‌ی امور حسی وابسته به مشاهده کننده هستند و باید بالنسبه به او مورد تفسیر قرار گیرند.
نیوتون: ماده از ذرات مجزا یا نامربوط ترکیب شده است.
انشتین: ماده امواج انرژی است.
نیوتون: جرم مطلق است.
انشتین: جرم نسبت به سرعت و مشاهده کننده تغییر می‌کند.
نیوتون: جهان بی‌نهایت است.
انشتین: جهان احتمالاً متناهی و در بُعد پنجم (انحنای فضا) کروی است.
نیوتون: مکان مطلق است، زمان مطلق است و حرکت نیز مطلق می‌باشد.
انشتین: مکان و زمان در یک سیستم چهار بُعدی متحد شده‌اند.
نیوتون: جاذبه نیرویی است میان اجسام.
انشتین: میدان جاذبه‌ای، یک خصوصیت مکانی که ماده را احاطه کرده است، موجب تغییراتی در مکان و زمان می‌شود.
نیوتون: اشعه‌ی نور در خطوط مستقیم حرکت می‌کنند.
انشتین: میدان جاذبه‌ای باعث انحنای اشعه‌ی نور می‌شود.
نیوتون: حرکت بالنسبه به منبع نور، سرعت نور را تغییر می‌دهد.
انشتین: سرعت نور با توجه به همه‌ی بینندگان در همه جا ثابت است.
نیوتون: مکان، مکان اقلیدسی است.
انشتین: مکان، مکان غیر اقلیدسی است.
نیوتون: قوانین طبیعت مطلق هستند، ماده مطلق است و زمان نیز مطلق می‌باشد.
انشتین: قوانین نیوتون و دیگر اصول، تعمیمات یا قضایای کلی موقتی یا آزمایشی هستند که براساس مدارک موجود تهیه شده‌اند.
نیوتون: دنیای تصورات و دنیای روح در کنار دنیای مادی وجود دارد.
انشتین: دنیای نامعلوم، ما فوق قلمرو تحقیق است نه در کنار آن.
نیوتون: جهان دنیای مسدودی است، معرفت درباره‌ی آن به زودی معلوم خواهد شد. با اینکه دنیا نامتناهی است، مع ذلک بر طبق یک عده قوانین و اصول محدود که قابل شناختن هستند عمل می‌کند.
انشتین: جهان باز است؛ هر چیز ممکن است رخ دهد و احتمالاً رخ خواهد داد. تغییر ضروری است.
نیوتون: پدیده را ممکن است به طور مجزا بررسی نمود.
انشتین: پدیده‌ها را باید در کل میدان یا موقعیت متغیر یا دینامیک مورد تحقیق قرار داد.
نیوتون: قطعیت و ثبات خصوصیات اصلی جهان است.
انشتین: عدم ثبات و تغییر آشکارتر از هر چیز هستند.
منبع: سایت کانون ایرانی پژوهشگران حکمت و فلسفه (کانون حکمت و فلسفه) ۱۳۸۸/۰۲/۲۲
نویسنده : علی شریعتمداری
نظر شما