مناسک حج امسال در حال و هوایی متفاوت از سالیان گذشته برگزار شد. موج جدید بیداری اسلامی که نه تنها خاورمیانه بلکه عرصه ی بین الملل را تحت تأثیر قرار داده، مهم ترین دلیل این تفاوت بود. اگرچه رهبر انقلاب از سالیان گذشته در پیام های حج خود به مسئله بیداری اسلامی اشاره داشتند اما پیام امسال ایشان رنگ و بوی دیگری برای انقلابیون منطقه داشت. شیخ شفیق جرادی، مدیر پژوهشکده ی مطالعات دینی و فلسفی «المعارف الحکمیه» لبنان، در یادداشت زیر به ارائه ی نظرات خود درباره ی پیام حج ولی امر مسلمین پرداخته است.
امسال امام خامنه ای به مسئله ی حج از منظر «ارزش های معنوی و توحیدی» نگاه کردند؛ منظری که عامل ارتقای اعمال و مناسک حج است. ایشان در آغاز پیام خود به نمایش رابطه ی اعمال و افعال ظاهری حج با درون و قلب پرداختند و خطاب به حجاج فرمودند: «دل را در زمزم صفا و ذکر و خشوع شست وشو دهید.» آب زمزم باعث احیای روح پاکی در نفس آماده ی پذیرش و خشوع قلب است. خشوع در برابر خداوند همانا حالتی است که به واسطه ی معرفت حاصل می شود.
ایشان سپس فرمودند: «چشم باطن را به آیات روشن حضرت حق بگشایید. به اخلاص و تسلیم که نشانه ی عبودیت حقیقی است، روی آورید.» این چشم ها مادامی که نگاه خاضعانه نداشته باشند، هرگز نشانه ها و آیات شگفتی آور پروردگار جهانیان را نخواهند دید. چشمان باطن اگر از شهود حقیقت محروم باشند، از سرچشمه ی شناخت و خشیت الهی جرعه ای نخواهند گرفت.
امام خامنه ای در این عرفان ناب، توجه به اخلاص و تسلیم بودن در برابر پروردگار را مورد تأکید قرار دادند و از آن به «نشانه های عبودیت حقیقی» تعبیر کردند. یعنی «اخلاص» هم مانند «تسلیم» اگر از معرفت و شهود و عرفان بی بهره باشد، به «عبودیت حقیقی» نخواهد انجامید. در این وضعیت، اخلاص و تسلیم بدون معرفت، چیزی جز فهم وارونه از حقیقت عبودیت نیست. امام خامنه ای اما به این بیان بسنده نکردند و فراتر از آن، تزکیه ی روح و قلب و عقل را به سرچشمه ی اصلی و تاریخی آن، یعنی ابراهیم خلیل الله و ابوالانبیاء مربوط کردند.

هنگام لبیک اسماعیل
پیشانی تاریخ در جست وجوی محبت و در پی رسالت، توجه ها را به سمت واقعه ی بزرگ ابراهیمی جلب می کند. آن هنگام که ابراهیم خلیل، فرزندش اسماعیل را در میانه ی عشق و اشک های ملائکه، به مذبح اطاعت می برد تا ذبح عظیم خود را فراتر از احساسات انسانی و زمینی به سوی آسمان بالا بفرستد. و ابراهیم، تجلی پروردگار را در گشایشی که از سوی خداوند در هنگام لبیک اسماعیل به این ذبح بر او نازل شد، مشاهده کرد تا الگویی از قربانی شدن و از خودگذشتگی را در برابر چشمان تمامی انسان ها ترسیم کند؛ الگویی که گذر زمان و مشکلات دنیایی آن را از بین نمی برد. با همین الگو است که امتی ابراهیمی برای خدای سبحان پایه گذاری می گردد.
امام خامنه ای نیز از این سیره ی عظیم ابراهیمی، طرحی را برای آن چه به «بیداری اسلامی» تعبیر می شود، ترسیم کردند؛ طرحی که از روح و قلب ملت ها و انقلاب های آنان برخاسته است. وجهه ی همت ایشان همانا در جوانانی متبلور شده است که ترس از هر هیبتی را در قربان گاه از خود گذشتگی و خیزش ذبح نمودند و با عزمی راسخ، بی دینی و استبداد و سلطه ای را که می خواست عزت و کرامت انسان را نابود و ملت ها را از دین جدا کند، شکست دادند.
این کار بزرگ، ما را به نتیجه ای می رساند که امام خامنه ای از آن سخن گفتند: «دولت های مستکبر و در رأس آنان آمریکا که در طول ده ها سال با ترفندهای سیاسی و امنیتی، دولت های منطقه را سر به فرمان خود ساخته و به پندار خود، جاده ی بی مانعی برای سیطره ی روزافزون اقتصادی و فرهنگی و سیاسی بر این بخش حساس جهان پدید آورده بودند، اکنون نخستین آماج بیزاری و نفرت ملت های این منطقه اند.»
و این دستاورد اگرچه بزرگ است، اما تنها نتیجه ی این حرکت نیست. نتیجه ی بزرگ دیگری که علیه جبهه ی استکبار حاصل آمد، این بود که«طبیعت مزوّر و منافق قدرت های غربی، برای مردم این کشورها آشکار شد.»

بیدارباش!
امام خامنه ای در این وضعیت برای حفظ ایمان پرانگیزه ی انقلابی و برای ابراهیمی نگهداشتن این بیداری، دو بیدارباش اصلی را به ملت ها گوش زد کردند؛ نخست «هشیاری در برابر حیله های مستکبران بین المللی و قدرت هایی که از این قیام ها و انقلاب ها لطمه دیده اند.» هنگامی که «مهم ترین خطر، دخالت و تأثیرگذاری جبهه ی کفر و استکبار در ساخت نظام جدید سیاسی در این کشورها است. آنان همه ی کوشش خود را به کار خواهند برد تا نظام های جدید، هویت اسلامی و مردمی نیابد.» و دوم «تداوم ایستادگی و پرهیز شدید از سست شدن عزم راسخ.»
و اما توصیه ی همیشگی که می تواند نهضت ها را به اوج پیروزی خودشان برساند، همانا وحدت کلمه و اتحاد مردم است؛ همان گونه که خداوند از مسلمانان خواسته تا اعمال حج خود را به شیوه ی حضرت ابراهیم علیه السلام یکپارچه و یک شکل انجام دهند.

منبع: / روزنامه / کیهان ۱۳۹۰/۹/۹به نقل از: پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای