لورنس کلین؛ نوبلیست اقتصاد
لورنس کلین در اوماهای ایالات متحده متولد شد و پس از تحصیلات مقدماتی به مباحث اقتصاد و ریاضی علاقهمند شد.
او پس از گرفتن لیسانس از دانشگاه کالیفرنیا به دانشگاه MIT رفت و پایاننامه خود را تحت نظارت ساموئلسون نوشت و پس از آن به تیم اقتصاد سنجی ملحق شد. او از محققان پیشرو در زمینه ساخت و تحلیل مدلهای کاربردی نوسانات تجاری بوده است. کلین کارش را در این زمینه با انتشار مقالهای در سال 1950 آغاز نمود که در آن به شناسایی و کمی نمودن مدلهایی از اقتصاد آمریکا در طول دوره جنگهای جهانی پرداخت.
در سالهای بعد او به این رشته از تحقیقات خود ادامه داد و چندین مدل جدید را ساخت که یکی از آنها را با همکاری آرتور گلدبرگر تهیه کرد که معروفیت زیادی پیدا نمود. کلین در سال 1947 یک سال را در نروژ در کنار فریش وهاولمو به کار دانشگاهی گذراند و در تابستان آن سال یک سری از مدلهای اقتصاد سنجی را برای دولت کانادا در اوتاوا تهیه نمود. او همچنین مدتی را در دانشگاه آکسفورد به تحقیق درباره مدل اقتصاد انگلستان گذراند و در مدت چهار سال اقامت خود در انگلستان به مطالعاتی درباره اقتصادسنجی نظری با روشهای استنتاج آماری پرداخت. بعد از این دوره به دانشگاه پنسیلوانیا در ایالات متحده بازگشت و از سال 1958 در آنجا باقی ماند. سری مدلهای وارتون او در این دانشگاه شکل گرفت و برای پروژههای مدلسازی به بسیاری از کشورها از جمله ژاپن و مکزیک سفر کرد و تعدادی پایاننامه را با این موضوعات برای کشورهای صنعتی و در حال توسعه راهنمایی کرد.
کلین از طریق مدلسازیهای خود به تحلیلهای اقتصادسنجی کلان که تینبرگن آغاز کرده بود، ادامه داد. او نظریههای اقتصادی مختلف را با تکنیکهای آماری و شبیهسازی رایانهای به منظور پیشبینی کوتاهمدت به کار گرفت. انتشارات اولیه کلین عمدتا ویژگی روش شناختی داشت، اما به تدریج کارهایش به سوی ساخت و استفاده از مدلها برای اهداف عملی گرایید و کوشید تا ابزاری را برای پیشبینی نوسانات تجاری و تاثیرات تدابیر سیاسی و اقتصادی فراهم کند. در طی دهه 1950 مدلهای او از اقتصاد آمریکا به ابزار موفقی در پیشبینیهای کوتاه مدت تبدیل شد. در آغاز دهه 1960 کلین مدیر پروژه تحقیقاتی بزرگی تحت عنوان بروکینگ شد تا مدلهای اقتصاد سنجی مبسوطی را برای اقتصاد آمریکا بسازد و در پیشبینی کوتاه مدت به کار گیرد. بعد از این کار، کلین مدل اقتصادسنجی دیگری را به نام وارتون ساخت که از مدل قبلی کوچکتر بود و معروفیت زیادی برای تحلیل شرایط تجاری کسب نمود و برای پیشبینی نوسانات در تولید ملی، صادرات، سرمایهگذاری، مصرف به کار گرفته شد و تاثیرات تغییرات در مالیات، هزینههای دولتی، افزایش قیمت نفت و غیره را بر متغیرهای کلان را نشان میداد.
در اواخر دهه 1960 پروژه تحقیقاتی بزرگی با پیشنهاد و رهبری کلین آغاز شد. هدف این پروژه هماهنگی مدلهای اقتصادسنجی در کشورهای مختلف بود. ایده اساسی پروژه این بود که تحلیلهای نحوه انتشار نوسانات تجاری بین کشورهای مختلف را بهبود بخشد و پیشبینیهایی از تجارت بینالملل و جریانهای سرمایه انجام دهد. البته این کار، امکاناتی را برای مطالعه تاثیرات اقتصادی تدابیر سیاسی یک کشور به سایر کشورها و حتی انعکاسهای بعدی آن بر اقتصاد کشور اصلی را فراهم نمود. یک مثال از کاربرد این مدل به تاثیر افزایش قیمت نفت بر تورم، اشتغال و تراز تجاری در کشورهای مختلف بر میگردد. این مدلها نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای درحال توسعه و سوسیالیست نیز به کار گرفته شد. در این راستا او اقتصادسنجی مدرن را به اقتصادهای با برنامهریزی متمرکز از قبیل شوروی سابق و چین معرفی نمود.
در طول دهه 1960 کلین مطالعات اقتصادی را با هدف پیشبینیهای اقتصادی برای مشتریان خصوصی و دولتی آغاز کرد و از محل درآمد آن صندوقی را برای کمکهای تحصیلی تحت عنوان موسسه پیشبینی اقتصاد سنجی وارتون تاسیس کرد. پروژه او در ژاپن باعث علاقهمندی او به موضوعات خاور دور شد و همکاریهای علمی او را با دانشگاههای ژاپن و انتشار مجلات اقتصادی مشترک را موجب شد. در انتخابات سال 1976 ایالات متحده، کلین با تیم اقتصادی کارتر همکاری کرد، ولی از پذیرش مقام دولتی امتناع کرد و ریاست انجمنهای علمی اقتصادی آمریکا و جامعه اقتصاد سنجی را در سال 1977 به عهده داشته است.
کلین از طریق انتشارات خود و هدایت گروههای تحقیقاتی در کشورهای مختلف تا حد زیادی تحقیقات درباره مدلهای پیشبینی اقتصادسنجی را تشویق نمود و با این کار، استفاده از مدلهای اقتصادسنجی گسترش زیادی پیدا نمود. او اکنون به عنوان استاد کرسی همچنان با مدلسازی اقتصاد سنجی کلان سرگرم است و تمرکز مدلهایش بر پیشبینیهای ماهانه و فصلی قرار دارد.
منبع: / روزنامه / دنیای اقتصاد ۱۳۸۸/۱۰/۲۹
نویسنده : مهدی محمدی
نظر شما