مرکز مطالعات اسلام و خاورمیانه در دانشکده فلسفه، الهیات و ادیان دانشگاه بیرمنگام، یکی از معتبرترین مراکز علمی در زمینه مطالعات اسلامی و خاورمیانه در جهان است. این مرکز با هدف ارائه آموزش و پژوهش‌های پیشرفته در حوزه اسلام و خاورمیانه، با رویکردی انتقادی و چندرشته‌ای فعالیت می‌کند.

اهداف و حوزه‌های فعالیت مرکز

هدف اصلی این مرکز، آموزش و پژوهش در حوزه مطالعات اسلامی و خاورمیانه با نگاهی انتقادی و چندرشته‌ای است. حوزه‌های اصلی فعالیت این مرکز عبارت‌اند از:

1. متون اسلامی:
   • مطالعه و تحلیل متون کلاسیک و مدرن اسلامی.
2. اسلام در دنیای معاصر:
   • بررسی تأثیر اسلام بر مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در جهان امروز.
3. معنویت اسلامی:
   • پژوهش در زمینه عرفان و معنویت در اسلام.
4. تفکر مدرن و کلاسیک:
   • بررسی تطبیقی اندیشه‌های مدرن و کلاسیک در اسلام.
5. زنان در اسلام:
   • تحلیل نقش و جایگاه زنان در جوامع اسلامی و مسائل مرتبط با آن‌ها.
6. روابط مسلمانان و مسیحیان:
   • مطالعه روابط تاریخی و معاصر بین اسلام و مسیحیت.
7. سیاست، تاریخ و فرهنگ خاورمیانه:
   • پژوهش در زمینه تاریخ، سیاست و فرهنگ خاورمیانه.

پروژه‌های تحقیقاتی مرکز

مرکز مطالعات اسلام و خاورمیانه بر روی پروژه‌های تحقیقاتی متعددی متمرکز است که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

1. روابط مسلمانان و مسیحیان (۱۵۰۰-۱۹۰۰ میلادی):
   • این پروژه به بررسی روابط تاریخی بین مسلمانان و مسیحیان در بازه زمانی قرون ۱۵ تا ۱۹ میلادی می‌پردازد.
2. روابط مسلمانان و مسیحیان (۶۰۰-۱۵۰۰ میلادی):
   • پژوهشی جامع درباره روابط بین اسلام و مسیحیت در قرون اولیه اسلامی.
3. برابری برای زنان مسلمان:
   • این پروژه به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های زنان مسلمان در جوامع مختلف می‌پردازد.

ژورنال علمی مرکز

مرکز مطالعات اسلام و خاورمیانه یک ژورنال علمی معتبر با عنوان “Islam and Christian-Muslim Relations” منتشر می‌کند.
این ژورنال به انتشار مقالاتی در حوزه‌های زیر می‌پردازد:

• دین و فرهنگ اسلام، تاریخی و معاصر.
• روابط اسلام با دیگر ادیان و ایدئولوژی‌ها.
• روابط بین اسلام و مسیحیت.

تاریخچه و جایگاه مرکز

• این مرکز جانشین مرکز مطالعات اسلام و روابط مسلمانان و مسیحیان (Selly Oak) است که سابقه‌ای طولانی از دهه ۱۹۲۰ میلادی در زمینه مطالعات اسلامی دارد.
• این مرکز از مجموعه نسخ خطی مینگانا (Mingana Collection of Middle Eastern Manuscripts) بهره می‌برد که یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های نسخ خطی خاورمیانه‌ای در جهان است.

اعضای هیئت علمی برجسته مرکز

مرکز مطالعات اسلام و خاورمیانه با حضور اساتید برجسته‌ای در حوزه مطالعات اسلامی و خاورمیانه فعالیت می‌کند. برخی از اعضای هیئت علمی عبارت‌اند از:

• دکتر حیفا جواد: مدیر مرکز و مدرس ارشد مطالعات اسلامی و خاورمیانه.
• دکتر کاترین براون: مدرس ارشد مطالعات اسلامی و رئیس دپارتمان.
• پروفسور دیوید توماس: استاد روابط بین ادیان (اسلام و مسیحیت).
• پروفسور یورگن نیلسن: استاد اسلام معاصر در اروپا.
• پروفسور دیوید پارکر: استاد فیلولوژی دیجیتال.
• پروفسور اولیور شاربروت: استاد مطالعات اسلامی.
• دکتر یافا شانییک: مدرس مطالعات اسلامی.

موقعیت جغرافیایی و امکانات مرکز

مرکز مطالعات اسلام و خاورمیانه در دانشکده فلسفه، الهیات و ادیان دانشگاه بیرمنگام واقع شده است.

• دانشگاه بیرمنگام در شهری چندفرهنگی و چنددینی در بریتانیا قرار دارد که نزدیکی آن به شهرهای مهمی مانند لندن، کمبریج و آکسفورد، فرصت‌های پژوهشی و آموزشی بسیاری را فراهم کرده است.
• این مرکز از ارتباطات نزدیک با سایر دانشکده‌ها و دپارتمان‌های دانشگاه بیرمنگام که در زمینه مطالعات اسلامی و خاورمیانه تخصص دارند، بهره‌مند است.

جمع‌بندی

مرکز مطالعات اسلام و خاورمیانه دانشگاه بیرمنگام یکی از مراکز پیشرو در حوزه مطالعات اسلامی و خاورمیانه است که با بهره‌گیری از اساتید برجسته، پروژه‌های تحقیقاتی متنوع و انتشار ژورنال‌های علمی، نقش مهمی در پیشبرد دانش در این حوزه ایفا می‌کند. این مرکز با تمرکز بر مسائل تاریخی و معاصر، بستری مناسب برای پژوهشگران و دانشجویان علاقه‌مند به مطالعات اسلامی و خاورمیانه فراهم کرده است.