پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1389
پدیدآور: مرتضی محمدجانی بزچلویی
استاد راهنما: سیدعلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ بدری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ 
استاد مشاور: زهرا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ احمدی پور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌
دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا
چکیده

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بطور کلی سکونتگاههای شهری و روستایی، در عرصه‌های جغرافیایی همواره بدلایل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی دچار تغییر هستند و این تغییرات همیشه ناشی از عملکرد موجود در روند اداری و اقتصادی و حتی سیاسی نواحی دارای جمعیت می‌باشد. در کشور ما ایران هم همواره این تغییرات مد نظر بوده و ما هرساله شاهد تغییرات عمده‌‌ای در فرایند تغییر سطوح مدیریت سیاسی فضا‌ها هستیم که نمونه‌‌ای از این تحولات در سالهای اخیر به شکل روند تبدیل مناطق به استانهای جدید قابل مشاهده است. در این راستا شهرستان قم با تبدیل به استانی جدید که بطور رسمی از سال 1374 نمود عینی و فضایی یافته به عنوان استانی تازه تأسیس، شاهد تغییرات اساسی در عرصه‌های اداری - سیاسی و مالی بوده که بنظر دارای پیامدهای مثبت و منفی در عرصه‌های مختلف اعم از شهر و روستا است. در بستر تحولات ایجاد شده در مورد سازماندهی جدید سیاسی فضا دراستان قم و با گذشت زمانی بیش از 10 سال از این ارتقا یابی سیاسی فضا به طور حتم ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و کالبدی روستاها دچار تغییرات اساسی گردیده است؛ بازتاب این تغییرات در نگرش جدید روستاییان از فضا و ادراک فضایی متفاوت از روستاها که تحت تأثیر این ارتقا یابی سیاسی قرار گرفته‌‌اند بی‌تأثیر نیست. موضوع تحقیق حاضر از دیدگاه برنامه ریزی روستایی در صدد شناسایی تأثیرات انتزاع شهرستان قم از استان تهران و ارتقا سیاسی آن (تبدیل شدن شهرستان قم به استان قم) بر دگرگونیهای توسعه روستایی از دیدگاه روستاییان می‌باشد. . هدف از اجرای این طرح، مقایسه توسعه روستایی قبل و بعد از استان شدن قم می‌باشد. در تحقیق حاضر واحد تحلیل روستا می‌باشد. برای برآورد کردن حجم نمونه جامعه روستاهای به دلیل تعداد زیاد روستاها که از شیوه انتخاب تصادفی برای انتخاب روستاهای نمونه استفاده گردید و 91) 61/32 ٪ حجم جامعه) پرسش نامه توسط مدیران محلی (دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی روستاها) تکمیل شد. روش تحقیق به صورت تحلیلی- استنباطی می‌باشد که با بهره گیری از پرسش نامه، توسعه روستایی در استان قم از دیدگاه روستاییان قبل و بعد از استان شدن قم مورد مقایسه قرار می‌گیرد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و از آزمون ناپارامتری ویلکاکسون استفاده گردید. پژوهش اخیر که با استفاده از آزمون ویکاکسون و به صورت مقایسه قبل و بعد از ارتقایابی سیاسی فضا هر سه فرضیه اثبات گردید. به عبارت دیگر از دیدگاه روستاییان استان قم؛ ارتقایابی سیاسی فضا منجر به توسعه روستایی استان قم گردیده است.