چغازنبیل بزرگترین و معروفترین اثر بجا مانده از تمدن ایلام و خوزستان 
چغازنبیل (به معنای تپه زنبیل شکل یا زنبیل واژگون در زبان لری) نام اصلی آن زیگورات و به زبان ایلامی باستان "زاگراتو" خوانده میشد ،در 40 کیلومتری جنوب شرقی شوش قرار دارد. ساخت آن توسط پادشاه بزرگ سلسله ایگی هالکید به نام اونتاش گال (اونتاش ناپریشیا) در سال 1250 قبل از میلاد انجام گرفت.

این ساختمان ابتدا بنای بزرگ مربعی شکل که طول هر ضلع 105 متر بوده است را با خشت خام شروع کرده اند و در وسط هر دیوار دری ورودی وجود دارد که به صحن مرکزی و حیات آن راه دارد.این ساختمان دارای 5 طبقه بوده  و بین 43 تا 52 متر ارتفاع داشت که امروزه دو ونیم طبقه باقی مانده است. برای استحکام این بنا از اجرهای پخته شده در دورتا دور آن استفاده میشده است که بر روی این آجرهای پخته شده آجرهای لعاب دار رنگی نیز وجود داشته است. 
معمار ایلامی بجای ساختن پلکانهای بزرگ در مقابل یکی از نماهای بنا روش ابداعی را بکار برده است بدین معنی که فاصله های بین هر طرف را بصورت پلکانهای داخلی درآورده است و ساختن سکوهای بزرگ که ار 3 سکو که یک طبقه را پوشش میداد و این سکوها دارای پله های کوچک بودند که امروزه هم قابل مشاهده هستند. ایزدان اصلی مورد ستایش در چغازنبیل عبارت بودند از : اینشوشیناک(ایزد نگهبان شوش و قاضی مردگان) ، ناپریشیا(ایزد عقل و خرد) ، کری ریشا (یکی از دو مادر خدای اصلی ایلامی ها و ایزد جنگ) 
همچنین ایزدان کوچکتری نیز در کنار این ایزدان در چغازنبیل ستایش میشدند. امروزه آثار بسیاری از چغازنبیل بدست آمده است . چغازنبیل در سال 639 قبل از میلاد بدست سپاهیان آشور و پادشاه خونخوار آنها آشوربانیپال ویران شد ولی هیچگاه این حمله مهاجمین که به قصد نابودی کامل این تمدن بود نتیجه نداد و چغازنبیل تا به امروز همچنان در قلب خوزستان استوار مانده است.