معضل تجرد قطعی میان دهه شصتی‌ها یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی و جمعیتی ایران در سال‌های اخیر است. بر اساس آمارهای موجود، تا سال ۱۴۰۰، حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار مرد و ۸۳۰ هزار زن دهه شصتی (۳۰ تا ۴۰ ساله) مجرد بوده‌اند. این بدان معناست که حدود ۱۵ درصد از جمعیت دهه شصتی‌ها در معرض خطر تجرد قطعی قرار دارند.
دلایل مختلفی برای این معضل وجود دارد که می‌توان آنها را به دو دسته عوامل ساختاری و عوامل فردی تقسیم کرد.
عوامل ساختاری

بالا بودن نرخ رشد جمعیت در دهه شصت: در دهه شصت، به دلیل شرایط خاص سیاسی و اجتماعی، نرخ رشد جمعیت ایران به طور قابل توجهی افزایش یافت. این امر باعث شد که در دهه هفتاد، تعداد پسران و دختران دهه شصتی به طور نامتناسبی افزایش یابد. در نتیجه، برای دختران دهه شصتی، که معمولاً باید با مردانی از دهه قبلی خود ازدواج کنند، تعداد مردان مناسب کاهش یافت.
تاخیر در سن ازدواج: در سال‌های اخیر، سن ازدواج در ایران به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این امر به دلایل مختلفی از جمله افزایش سطح تحصیلات، افزایش اشتغال زنان، تغییر در سبک زندگی و ترجیحات فردی صورت گرفته است. تاخیر در سن ازدواج، فرصت‌های ازدواج را برای افراد کاهش می‌دهد و احتمال تجرد قطعی را افزایش می‌دهد.
افزایش هزینه‌های ازدواج: هزینه‌های ازدواج در سال‌های اخیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این امر به دلیل عوامل مختلفی از جمله افزایش قیمت مسکن، افزایش هزینه‌های تحصیل و درمان و افزایش انتظارات خانواده‌ها از عروس و داماد صورت گرفته است. افزایش هزینه‌های ازدواج، یکی از موانع اصلی ازدواج برای جوانان است.

عوامل فردی

افزایش تحصیلات زنان: در سال‌های اخیر، تحصیلات زنان در ایران به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این امر باعث شده است که زنان برای انتخاب همسر، معیارهای بیشتری داشته باشند و کمتر حاضر به ازدواج با مردانی باشند که از نظر تحصیلات، شغل یا درآمد با آنها هم سطح نباشند.
تغییر در سبک زندگی و ترجیحات فردی: در سال‌های اخیر، سبک زندگی و ترجیحات فردی افراد در خصوص ازدواج تغییر کرده است. برخی از افراد، به دلایل مختلف، تمایلی به ازدواج ندارند یا ترجیح می‌دهند که ازدواج را به تعویق بیندازند.

معضل تجرد قطعی، پیامدهای منفی مختلفی برای جامعه دارد. از جمله این پیامدها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاهش نرخ باروری: تجرد قطعی، یکی از عوامل اصلی کاهش نرخ باروری در جامعه است.
افزایش هزینه‌های اجتماعی: تجرد قطعی، هزینه‌های اجتماعی مختلفی را برای جامعه ایجاد می‌کند. از جمله این هزینه‌ها می‌توان به هزینه‌های بهداشت و درمان، هزینه‌های تامین اجتماعی و هزینه‌های فرهنگی اشاره کرد.
افزایش آسیب‌های اجتماعی: تجرد قطعی، می‌تواند زمینه‌ساز بروز آسیب‌های اجتماعی مختلفی از جمله اعتیاد، طلاق و خودکشی شود.

برای حل معضل تجرد قطعی، نیاز به اقداماتی در سطح ساختاری و فردی است. در سطح ساختاری، باید عواملی که باعث افزایش سن ازدواج و کاهش فرصت‌های ازدواج می‌شوند، کاهش یا اصلاح شوند. از جمله این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

**اصلاح قوانین و مقررات مرتبط با ازدواج و خانواده
**افزایش سطح حمایت‌های اجتماعی از خانواده‌ها
**کاهش هزینه‌های ازدواج

در سطح فردی، نیز باید فرهنگ‌سازی و آموزش‌های لازم در خصوص اهمیت ازدواج و خانواده انجام شود. از جمله این آموزش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

**آموزش‌های جنسی و پیشگیری از بارداری
**آموزش‌های مهارت‌های زندگی
**آموزش‌های مرتبط با حقوق و مسئولیت‌های زوجین

تلاش برای حل معضل تجرد قطعی، نیازمند همکاری و مشارکت همه‌ی نهادها و افراد جامعه است.