مطالعه‌ی تجربه ی زیسته ی نومکانی دختران ساکن شهر تهران، پژوهشی است که توسط شهربانو پاپی نژاد، محمدباقر تاج الدین و حسن محدثی گیلوایی در سال 1400 انجام شده است. این پژوهش با رویکرد پدیدارشناسی تفسیری و با مشارکت 22 نفر از دختران نومکان ساکن در شهر تهران انجام شده است.
پژوهشگران در این پژوهش، به دنبال بررسی تجربه ی زیسته ی دختران نومکان از زندگی مستقل بودند. آنها معتقد بودند که تجربه ی زیسته، تجربه ای است که از طریق بدن و آگاهی فرد شکل می گیرد و از طریق زبان قابل بیان است. بنابراین، برای بررسی تجربه ی زیسته ی دختران نومکان، از مصاحبه ی عمیق نیمه ساختاریافته استفاده کردند.
یافته های این پژوهش، نشان می دهد که تجربه ی زیسته ی دختران نومکان، تجربه ای پیچیده و چندوجهی است. این تجربه، شامل احساسات و عواطف مختلفی مانند احساس آزادی، استقلال، مسئولیت، بلاتکلیفی، تنهایی و انزوا است.
برخی از مضامین کلیدی که در این پژوهش شناسایی شده اند، عبارتند از:

پذیرش اجباری خانواده: بسیاری از دختران نومکان، تجربه ی پذیرش اجباری خانواده برای زندگی مستقل را داشته اند. این دختران، احساس می کنند که خانواده هایشان به دلیل فشارهای اجتماعی، آنها را مجبور به ترک خانه کرده اند.
دردسر جلب اعتماد افراد برای اجاره خانه: دختران نومکان، برای اجاره خانه، با مشکلات زیادی مواجه هستند. آنها اغلب با نگاه بدبینانه و تحقیرآمیز صاحبخانه ها مواجه می شوند.
بدبینی و تصویر ذهنی بد: بسیاری از دختران نومکان، از نگاه بدبینانه و تصویر ذهنی منفی که جامعه نسبت به دختران نومکان دارد، رنج می برند. آنها احساس می کنند که جامعه آنها را به عنوان زنانی بی اخلاق و فاسد می بیند.
از دست دادن حمایت خانواده به مرور زمان: دختران نومکان، اغلب با از دست دادن حمایت خانواده به مرور زمان مواجه می شوند. آنها احساس می کنند که خانواده هایشان، آنها را فراموش کرده اند و دیگر به آنها اهمیت نمی دهند.
نگاه ابزاری و فرصت طلبانه ی مردان: دختران نومکان، اغلب با نگاه ابزاری و فرصت طلبانه ی مردان مواجه می شوند. آنها احساس می کنند که مردان، آنها را فقط برای رفع نیازهای جنسی خود می خواهند.
پنهان کردن شیوه ی زندگی: بسیاری از دختران نومکان، شیوه ی زندگی خود را از خانواده و اطرافیان خود پنهان می کنند. آنها احساس می کنند که اگر خانواده و اطرافیانشان از شیوه ی زندگی آنها باخبر شوند، آنها را طرد خواهند کرد.
خود – محوریت: دختران نومکان، اغلب احساس می کنند که مجبور هستند برای همه چیز خودشان تصمیم بگیرند و خودشان مسئولیت زندگی خود را بر عهده بگیرند. این احساس، می تواند باعث ایجاد احساس تنهایی و انزوا در آنها شود.

پژوهشگران این پژوهش، پیشنهاد می کنند که برای حمایت از دختران نومکان، باید اقداماتی انجام شود. این اقدامات می تواند شامل موارد زیر باشد:

تغییر نگاه جامعه نسبت به دختران نومکان: باید تلاش شود تا نگاه بدبینانه و منفی جامعه نسبت به دختران نومکان تغییر کند.
ارائه ی حمایت های اجتماعی به دختران نومکان: باید حمایت های اجتماعی لازم از دختران نومکان، از جمله حمایت های مالی، حقوقی و روانشناختی، ارائه شود.
ایجاد فرصت های شغلی مناسب برای دختران نومکان: باید فرصت های شغلی مناسب برای دختران نومکان، به ویژه دخترانی که تحصیلات دانشگاهی دارند، ایجاد شود.

این پژوهش، نشان می دهد که تجربه ی زیسته ی دختران نومکان، تجربه ای پیچیده و چندوجهی است که باید مورد توجه قرار گیرد. برای حمایت از دختران نومکان، باید اقداماتی انجام شود تا آنها بتوانند با چالش های پیش روی خود، به شکلی سالم و موفق مواجه شوند.