پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1374
پدیدآور: فاطمه قاضی‌‌‌‌ها
استاد راهنما: محمداسماعیل رضوانی
دانشگاه تهران، دانشکده علوم تربیتی
چکیده

این رساله که با پیشگفتار آغاز می‌شود مرکب از دو بخش و پنج فصل می‌باشد، نخستین فصل که جنبهء مقدمه دارد، تنظیم و تدوین یک تاریخچه است ، که در آن ضمن اشاره به قدیمی‌ترین روابط ایران و روس ، به جنگهای اول و دوم ایران و روس که منجر به انعقاد معاهدهء ترکمان‌چای می‌گردد پرداخته شده و سپس نحوهء انعقاد معاهده و مراحل پس از آن تا محدودهء زمانی محتوای اسناد را در بر می‌گیرد. فصل دوم ضمن معرفی سفرای روس مجری عهدنامه اختصاص یافته است به بررسی اسناد ارائه شده در این مجموعه، یعنی نامه‌های سفرای روس که بعد از گریبایدوف برای اجرای معاهدهء ترکمان‌چای به ایران آمده‌اند. بدیهی است که این اسناد با استفاده از سایر منابع سندی و کتابی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. سپس فصل فهرستها قرار دارد که چکیدهء هر سند با ارجاع به شمارهء صفحه بازنویسی شده و شمارهء اصل سند در آرشیو مشخص گردیده است . فصل بعدی که بخش اصلی این رساله است ، تحت عنوان "اسناد" مدون شده، این اسناد مرکب از نامه‌های سفرا و نمایندگان روس است که بعد از گریبایدوف برای اجرای مواد ترکمان‌چای به ایران آمده‌اند، این افراد که اسناد مورد بررسی غالبا" به مهر و امضای آنهاست ، عبارتند از: کنیاز دالغوروکی، میرزا بزک و ایوان سیمونیچ. این سه نفر نامه‌هایی در رابطه با اجرای معاهدهء ترکمان‌چای به عباس میرزا ولیعهد و قائم‌مقام نوشته‌اند که اسناد مجموعهء حاضر بخشی از آن نامه‌هاست که در این مجموعه به ترتیب تقدم تاریخی قرار گرفته‌اند. فصل نهائی، فصل پیوستها است که در آن 20 سند از نمایندگان انگلیس به قائم‌مقام و عباس میرزا مدون گردیده است ، که به علت وجه اشتراک آنها با اسناد اصلی از نظر دورهء تاریخی و زمانی، این اسناد نیز بازنویسی و به مجموعه الحاق گردید.