سیگارى ‏ها با خطر روزافزون بروز حمله ‏هاى قلبى، بیمارى‏هاى تنفسى و سرطان رویاروى‏اند. مضرات استعمال دخانیات به تندرستى آدمى، بسیار زیاد است، به طورى که میزان تلفات جانى از این بابت، هر ساله افزایش مى ‏یابد، طبق نظر کارشناسان انجمن سرطان آمریکا، معتادان به سیگار به طور متوسط ۱۵ سال از عمرشان را قربانى این اعتیاد مى‏ کنند و حدوداً از هر چهار نفر، یکى به دلیل بیمارى ‏هاى قلبى جان مى ‏سپارد سیگارکشى به پیدایش فزون‏تر از ۳۰ درصد کل تلفات جانى حاصل از سرطان مى‏ انجامد، به دیگر سخن هر ساله نزدیک به ۱۶۶۰۰۰ تن، جان بر سر این کار مى‏ گذارند.

از میان اینان ۱۳۸۰۰۰ نفر (تقریباً ۸۵ درصد) به سبب سرطان ریه که شایع‏ترین بدخیمى کشنده در بین زنان و مردان است جان خود را از کف مى‏دهند ناگفته نماند که استعمال دخانیات، علت اصلى آمفیزم [اتساع مجارى و حباب‏هاى ریه‏] و آماس نایژه ‏ها (برونشیت) مزمن به شمار مى‏ رود.

سیگار کشیدن خاصه در دوران حاملگى خطرناک است چرا که اثرات خطرآفرینى بر رویان (جنین) دارد چنین اعتیادى مستقیماً به کم وزنى کودک، به هنگام تولد منجر مى‏شود.

اگر موقع وضع حمل مادر، وزن نوزاد کمتر از پنج و نیم پوند[ هر پوند مساوى است با ۴۵۴/۰ کیلوگرم‏] باشد بعدها احتمال صدمات جانى و اختلالات رشدى، او را بیشتر تهدید مى‏کند زنان سیگارى نیز به احتمال زیاد دچار سقط جنین یا وضع حمل پیش از موقع مى‏گردند و کودکى که بدین سان چشم به جهان مى‏ گشاید، بلافاصله بعد از تولد، جان مى‏بازد وانگهى بچه ‏هایى که از مادران سیگارى متولد مى‏ شوند، بیشتر در معرض مرگ ناگهانى در بستر، دشوارى یا سنگینى نفس (آسم) و سایر اختلالات تنفسى قرار مى‏گیرند.

بهترین تصمیمى که فرد سیگارى مى ‏تواند بگیرد این است که سیگار را ترک کند اما براى کسانى که گویى نمى توانند وابستگى خویشتن را به توتون یکباره و سریع از میان بردارند، یک برنامه غذایى سالم لازمست تا حداقل توانایى بدنشان را در دفاع از خود علیه برخى اثرات زیانبار سیگار کشیدن افزون سازند با این حال، غذایى وجود ندارد که بسیارى از مشکلات مربوط به تندرستى را چاره‏ ساز باشد.

مقدار اندک ویتامین «آ» و ماده سازنده اولیه ‏اش یعنى «بتاکاروتن» امکان دارد نشانه‏ هاى سرطان‏زایى داشته باشد، زیرا اینگونه ضداکسیدکننده ‏ها مدد مى‏ کنند تا حفاظت علیه بیمارى مزبور صورت گیرد. احتمال دارد سیگارى‏ها بتوانند با افزایش مصرف مواد غذایى سرشار از ویتامین «آ»، «بتاکاروتن» و ویتامین «ایى» که ضد اکسیدکننده دیگرى است، این کاستى را از میان بردارند.

بر پایه بعضى بررسى‏هاى پژوهشى افرادى که هفته‏اى چند وعده گل کلم ایتالیایى (کلم بروکلى) خورده‏ اند، از بروز سرطان ریه در امان مانده ‏اند این خاصیت حفاظتى ناشى از وجود سولفورافین، ماده ضد سرطانى است که خاصه به وفور در گل کلم ایتالیایى و به مقدار اندک در کلم دکمه‏ اى (کلم بروکسل)، کلم پیچ (کلم برگ) و سایر سبزى ‏هاى چلیپایى یافت مى‏ شود.

دانشمندان دقیقاً نمى‏دانند که از چه رو میزان کلسیم افراد سیگارى کمترست و یا کاملاً در نیافته ‏اند که چرا زنان سیگارى زودتر یائسه مى‏ شوند، گرچه شاید این وضع مربوط به کاهش تولید استروژن‏شان باشد، یائسگى پیش از موعد، توأم با میزان کلسیم کاسته شده احتمالاً نشانگر حقیقتى است که به موجب آن خطر پوکى استخوان این قبیل زنان را بیشتر تهدید مى‏کند امکان دارد جذب فزونتر کلسیم براى زن‏ هایى از این دست سودمند باشد، هر چند دلیل قاطعى در دست نیست که بتوان گفت مصرف بیشتر ماده مذکور، اثر استعمال دخانیات را خنثى ساخته و احتمال ابتلا به پوکى استخوان را بکاهد.

در مورد امراض قلبى به نظر مى‏رسد که سیگار کشیدن سبب افزایش تشکیل رسوب‏ هاى چرب در جدار رگ‏ها مى‏ گردد به چنین عارضه ‏اى، سخت سرخرگى (تصلب شرایین) گفته مى‏شود که به درد سینه و حمله‏هاى قلبى مى‏انجامد نیکوتین نیز خطر نامنظمى ضربان قلب و گرفتگى سرخرگ‏هاى تاجى را در پى دارد به طورى که هر دو قادرند ضمن کاستن از جریان خون به عضله قلب، سبب پیدایش درد سینه شوند همچنین ثابت شده است که استعمال دخانیات، از مقدار لیپوپروتئین با فشردگى زیاد (کلسترول خوب و مفید) خون یعنى «اچ دى ال» مى‏کاهد. این نوع کلسترول، مقدار کلى کلسترول خون را تقلیل داده و شخص را در برابر سخت سرخرگى (تصلب شرایین) محافظت مى‏کند جمعى از پژوهندگان پى برده‏اند که حتى پیروى از یک برنامه غذایى کم چربى که معمولاً اندازه اینگونه کلسترول را افزون مى‏سازد چنین فایده‏اى را به سیگارى‏ها نمى‏رساند. همچنان توصیه مى‏کنیم که مواد غذایى کم چرب که یقیناً اثرات نامطلوب و زیانبارى ندارند سود بجویید.

تقریباً هیچ گاه دیر نیست که انسان از سیگار دست بکشد تا لااقل از برخى مزایاى تندرستى بهره ‏مند شود به محض دست شستن از این عمل، وضع تنفس، که مخصوصاً براى مبتلایان به آماس نایژه ها (برونشیت) و ششباد(آمفیزم) اهمیت دارد بهبود مى ‏یابد.

خطر بروز سرطان مرى و لوزالمعده که ریشه در سیگارکشى دارد، تا حدى فوراً رخ مى‏نماید بعد از گذشت حدود یکسال از قطع سیگار خطر پیدایش امراض قلبى به تدریج کاهش مى‏یابد و پس از سپرى شدن ده سال، انسان چنان وضعى پیدا مى‏کند که گویى اصلاً لب به سیگار نزده است در پى گذشت هفت سال از این عادت، احتمال به پیدایى سرطان پیشابدان (مثانه) کم مى‏گردد به حدى که گویى سیگارى در بین نبوده است با گذشت ۱۰ سال، طول عمر آدمى به میزانى مى‏رسد که انگار هیچگاه سیگار نکشیده است خطر ابتلا به سرطان‏هاى ریه، خشک ناى(حنجره) و دهان نیز همین حال را دارد.

منبع: ماهنامه پیام زن ۱۳۸۸  شماره ۲۱۱، مهر 

مترجم : پگاه امیردیوانى‏