محبوبه توکلی
بازار تبریز، بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین بازار سرپوشیده در ایران و جهان، در شهر تبریز واقع شده است و مساحتی حدود یک کیلومتر مربع دارد. این بازار در مرداد ۱۳۸۹ به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. مدیر فعلی این مجموعه حسین اسماعیلی سنگری است. بازار تبریز، که در چهارراه جاده ابریشم قرار دارد، به دلیل گذر روزانه هزاران کاروان از کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی، از رونق فراوانی برخوردار بوده است.
 

تاریخچه و بازسازی

بازار تبریز حدود ۳ قرن پیش و پس از زمین‌لرزه تاریخی تبریز در سال ۱۱۹۳ قمری توسط نجفقلی خان دنبلی، حاکم وقت تبریز، بازسازی شد. این بازار در سال ۱۳۵۴ به عنوان آثار ملی ایران به ثبت رسید. تاریخ دقیق بنای بازار مشخص نیست، اما بسیاری از جهانگردان از سده چهارم هجری تا دوره قاجاریان درباره آن اطلاعاتی ارائه داده‌اند.
 

تقدیر از شکوه بازار تبریز

گردشگران و جهانگردان مشهور نظیر ابن بطوطه، مارکو پولو، جاکسن، اولیای چلبی، یاقوت حموی، گاسپار دروویل و بسیاری دیگر، از رونق و شکوه بازار تبریز تمجید کرده‌اند. این بازار دارای حدود ۵٬۵۰۰ باب حجره، مغازه و فروشگاه، ۴۰ گونه شغل، ۳۵ سرا، ۲۵ تیمچه، ۳۰ مسجد، ۲۰ راسته و راسته‌بازار، ۱۱ دالان، ۵ حمام و ۱۲ مدرسه است و به عنوان اصلی‌ترین مرکز داد و ستد مردم تبریز شناخته می‌شود.
 

آتش‌سوزی و بازسازی

بازار تبریز در ۲۵ شهریور ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۹۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران و در سال ۲۰۱۰ با شماره ثبت ۱۳۴۶ به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. متأسفانه، در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۸، آتش‌سوزی گسترده‌ای در بازار رخ داد که منجر به فروریختن بخشی از بازار و سوختن بیش از ۱۰۰ مغازه شد. این حادثه ۳ مجروح برجای گذاشت و به عنوان حادثه‌ای غیرعمد به‌حساب می‌آید. حادثه مشابهی نیز ده سال پیش رخ داده بود.