برای بهره‌مندی از تمام ظرفیت سرویس‌های هوش مصنوعی باید در پرامپت نویسی ماهر باشید. در این مقاله به تعریف پرامپت نویسی و نکات مهم در آن خواهیم پرداخت.

پرامپت نویسی مهارتی است که با کمک آن می‌توانیم با هوش مصنوعی ارتباط برقرار کنیم و راحت‌تر، سریع‌تر و دقیق‌تر به اهداف خود برسیم و همچنین خروجی مدنظرمان را از هوش مصنوعی دریافت کنیم.

حتماً تاکنون از موتور جست‌وجوی گوگل استفاده کرده‌اید. اگر موتور جست‌وجوی گوگل را به‌صورت فرضی هوش مصنوعی ChatGPT در نظر بگیریم، با نوشتن کلیدواژه و سؤال خود در نوار جست‌وجوی آن، عملیات جست‌وجو آغاز می‌شود و می‌توانید در کسری از ثانیه به میلیون‌ها نتیجه دسترسی داشته باشید. جست‌وجو کردن در گوگل نیز خود می‌تواند شکلی مهارتی و پیشرفته به‌ خود بگیرد که به آن دورک‌کردن (Google Dorking) می‌گویند.

بنابراین، بیراه نیست که بگوییم مهارت پرامپت نویسی در هوش مصنوعی‌های امروزی شبیه به مهارت جست‌وجوی پیشرفته در گوگل است.

پرامپت نویسی را می‌توانیم مهارت «پرسش نویسی» و «طرح درخواست» از هوش مصنوعی نیز معنی کنیم که برای دریافت نتیجه بهتر باید اصول آن را بدانیم و براساس آن درخواست‌های خود را برای چت‌بات‌ها و ابزارهای هوش مصنوعی مولد ارسال کنیم. پرامپت نویسی زبان ارتباط میان انسان و هوش مصنوعی است.

به‌ بیانی دیگر، می‌توان پرامپت نویسی را زبانی دانست که برای برقراری ارتباط پربازده با هوش مصنوعی به آن نیاز خواهید داشت. به فرایند ایجاد ساختار مناسب با کلماتی که قابل درک برای هوش مصنوعی باشد، پرامپت نویسی می‌گویند.

پرامپت چیست؟

به‌طور خلاصه، پرامپت در حوزه هوش مصنوعی، به فرایند ورود و ارسال جزئیات درخواست به هوش مصنوعی گفته می‌شود تا هوش مصنوعی دریافت‌کننده‌ی پرامپت براساس جزئیاتی که در آن مشخص شده است، خروجی را تحویل دهد. پرامپت می‌تواند کلمه، عبارت، جمله یا حتی یک تصویر باشد.

به‌عبارتی دیگر، پرامپت را می‌توان متن یا اطلاعاتی تعریف کرد که به‌عنوان یک دستورالعمل یا فرمان به هوش مصنوعی ارسال می‌شود.

ساختار اساسی در پرامپت نویسی

یک پرامپت کامل را می‌توان به چند بخش اساسی تقسیم کرد که شامل هدف یا تکلیف (Task)، دستورالعمل (Instructions)، زمینه و مفاد (Context)، تنظیمات و پارامترها (Parameters and Settings) و در آخر ورودی (Input) می‌شود.

هدف و تکلیف (Task): به اصلی‌ترین پردازش و فرایندی که هوش مصنوعی برای انجام آن توسعه داده شده، اشاره دارد. درواقع، هسته و هدف اصلی درخواست را Task می‌گویند که می‌تواند پاسخ به پرسش، تولید محتوای خلاقانه یا تولید عکس با هوش مصنوعی و… باشد.

دستورالعمل (Instructions): پس‌از مشخص‌کردن هدف، لازم است به سیستم هوش مصنوعی دستورالعمل دقیق خود را اعلام کنید تا از آن طریق شما را به هدف برساند. دستورالعمل می‌تواند ساده یا پیچیده باشد یا حتی کل تعاملات را پوشش دهد، تمام خواص و صفات خروجی و البته فرمت آن را نیز در خود داشته باشد و گام‌های متعددی را در بر بگیرد. دستورالعمل نقشه راهی برای مدل هوش مصنوعی ترسیم می‌کند تا مطابق آن شما را به سرمنزل مقصود برساند.

زمینه (Context): شامل اطلاعات پس‌زمینه یا موقعیتی می‌شود که تسک را در بر می‌گیرد. درواقع، جزئیات بیشتری درباره تسک به مدل هوش مصنوعی ارائه می‌کند. لزوماً نیاز به نوشتن متن توصیفی نیست و می‌توانید این اطلاعات را در قالب تصویر دراختیار هوش مصنوعی قرار دهید.

تنظیمات و پارامترها (Parameters and Settings): منظور عناصر و متغیرهای خاصی است که می‌توان به پرامپت افزود یا از پیش برای هوش مصنوعی شرح داد. وظیفه این متغیرها و عناصر جزئی مستقیماً بر خروجی اثر خواهند داشت و شامل مواردی می‌شوند که نمی‌توان با زبان ساده درون پرامپت قرار داد.

ورودی (Input): این بخش از پرامپت به‌ویژه زمانی مهم است که موضوع خاصی برای تغییر و تبدیل وجود داشته باشد. شاید تسک مدنظر شما نیاز به ورودی داشته باشد و شاید نیازی به آن نباشد. برای مثال، ورودی می‌تواند یک تصویر باشد که نیاز به ادیت دارد در اینجا ساختار پرامپت بدون ورودی ناقص خواهد بود.

نمونه‌هایی از بهترین پرامپت‌های هوش مصنوعی

چند مورد از بهترین پرامپت‌هایی که برای سرویس‌های مختلف هوش مصنوعی ارسال شده است، برای نمونه در ادامه مشاهده کنید.

مدل هوش مصنوعی GPT-4

مثال (۱) پرامپت مناسب ChatGPT:

“Use the following idea to write a motivational article about mindfulness for entrepreneurs. Emphasize the importance of mental clarity and inner peace for success in business. Here is the idea: entrepreneurship is about serving.”

بخش‌های مختلف آن را می‌توان به‌صورت زیر مشخص کرد:

تسک: Use the following ideas to write a motivational article about mindfulness for entrepreneurs.

دستورالعمل: Emphasize the importance of mental clarity and inner peace for success in business.

زمینه: Write to an audience of aspiring and established entrepreneurs.

ورودی: Entrepreneurship is about serving.

مثال (۲) پرامپت مناسب ChatGPT:

“Create Google Sheets formulae which copies all rows from sheet1 where column “A” contains word “iPhone”.”

تسک: Create Google Sheet formula

دستورالعمل: Copies all rows from sheet1 where column “A” contains word “iPhone”

زمینه: این پرامپت فاقد زمینه است.

ورودی: این پرامپت فاقد ورودی است.

مدل هوش مصنوعی میدجورنی

مثال (۳) پرامپت مناسب میدجورنی:

“The primordial darkness embodying a Greek god, Erebus wearing ancient Greek clothing, galaxy with solar system as background, [cinematic, soft studio lighting, backlighting, dark background] --ar 2:3 --upbeta --q 2 --v 4”

تسک: ساخت تصویر که به‌صورت ضمنی مشخص است.

دستورالعمل: cinematic, soft studio lighting, backlighting, dark background

زمینه: The primordial darkness embodying a Greek god, Erebus wearing ancient Greek clothing, galaxy with solar system as background,

پارامترها: –ar 2:3 --upbeta --q 2 --v 4

نکات مهم در پرامپت نویسی

دقیق و با جزئیات بنویسید: واضح است که توصیف زمینه و هدف پرامپت برای هدایت هوش مصنوعی در تولید پاسخ مدنظر اولین نکته‌ای است که باید به آن توجه کرد. بنابراین، از درخواست مبهم اجتناب کنید و تا می‌توانید اطلاعات دقیق درباره آنچه می‌خواهید شرح دهید.

عبارت‌های مختلف را امتحان کنید: تغییر ساختار جمله و عبارت برای ارسال درخواست به هوش مصنوعی می‌تواند در برخی موارد راه‌حلی برای دریافت پاسخ مدنظر باشد و یک تغییر جزئی ممکن است منجر به تغییر بزرگی در نتایج شود و در موفقیت پرامپت نویسی هوش مصنوعی تأثیر زیادی بگذارد.

استفاده از دستورالعمل گام‌به‌گام: در پرامپت نویسی برای درخواست‌های پیچیده بهتر است که پرامپت را به بخش‌های کوچک‌ترِ قابل‌مدیریت تقسیم کنید. چنین رویکردی باعث می‌شود هوش مصنوعی بتواند تمرکز بهتری روی هر جنبه از درخواست داشته باشد و نتیجه‌ی نهایی در بهترین حالت تولید شود. برای تقسیم کردن یک درخواست پیچیده می‌توانید آن را تبدیل به چند مرحله کنید و در توضیح پرامپت از کلمات First و Next و Finally کمک بگیرید.

فرمت پاسخ را مشخص کنید: فرمت موردنظر برای پاسخ هوش مصنوعی مانند فهرست، خلاصه یا توضیح دقیق را واضحاً بیان کنید. بدین‌ترتیب، هوش مصنوعی می‌داند که چگونه اطلاعات فراهم‌شده را به‌ بهترین شکل ارائه دهد.

محدودیت مشخص کنید: اگر به‌دنبال پاسخی خلاصه برای یک پرسش هستید، حتماً در پرامپت نویسی به آن اشاره کنید و تعداد کلمات و جملات را درون پرامپت ذکر کنید. برای مثال: «اثر گلخانه‌ای را در ۵۰ کلمه یا کمتر توضیح دهید.»

درخواست چند پاسخ در پرامپت: در اکثر موارد مطرح‌کردن درخواست مثلاً «۳ روش برای بهبود کیفیت هوا در محیط‌های شهری» باعث می‌شود هوش مصنوعی پاسخ‌های بهتری ارائه کند و موضوع را از جهات مختلف مورد بررسی قرار دهد.

استفاده از مثال: ارائه مثال از خروجی مدنظر برای هوش مصنوعی می‌تواند بسیار راه‌گشا باشد و پرامپت را برای او شفاف‌تر کند؛ بنابراین، در پرامپت نویسی برای توضیح آنچه در ذهنتان می‌گذرد از مثال نیز استفاده کنید.

تنظیم رفتار هوش مصنوعی: در برخی موارد می‌خواهید که پاسخ دریافتی از جهت خاصی بررسی شود یا لحن خاصی داشته باشد. بنابراین، باید در پرامپت ارسالی، آن را با هوش مصنوعی در میان بگذارید. برای مثال، نوشتن نامه‌ای رسمی، اداری یا دوستانه، یا در مثالی دیگر ارائه توضیح درباره یک مفهوم به زبان معلم برای دانش‌آموزی که ۱۰ سال سن دارد.

تکرار و ویرایش کنید: تکرار پرامپت و ویرایش‌کردن آن در هربار برای یافتن دقیق‌ترین نتیجه یکی از نکاتی است که در پرامپت نویسی هوش مصنوعی شما را به نتیجه دلخواه نزدیک‌تر می‌کند. هربار که پرامپت را ارسال می‌کنید با نتایجی روبه‌رو می‌شوید که می‌توانید با بررسی نتیجه، پرامپت خود را تکرار کنید و قسمت‌های مختلف آن را تغییر دهید.

استفاده از سایر مراجع و منابع: گاهی اوقات درخواست از هوش مصنوعی برای جست‌وجوی اطلاعات یا مراجعه به یک منبع خاص برای دستیابی به نتیجه بهتر می‌تواند موفقیت شما را در دریافت نتیجه دقیق‌تر در پرامپت نویسی تضمین کند. فراموش نکنید که دانش هوش مصنوعی به داده‌هایی محدود می‌شود که از آن‌ها برای یادگیری ماشینی استفاده کرده است؛ بنابراین، شاید شامل جدیدترین منابع نباشد و هدایت شما به آن منابع می‌تواند به تمامی کاربران هوش مصنوعی کمک کند.

مهارت‌های مناسب پرامپت نویسی

ایجاد مکالمه با هوش مصنوعی کمی دشوارتر از تصورات اکثر کاربران است. پرامپت نویسی برای اهداف پیچیده و چندمرحله‌ای نیاز به مهارت‌های ارتباطی بسیار بالایی دارد که با درک استوار از مدل‌های زبانی همراه باشد تا بهترین نتیجه به‌ دست آید؛ اما برای پرامپت نویسی به چه مهارت‌هایی نیاز داریم؟

۱- تفکر انتقادی: هوش مصنوعی به‌سرعت می‌تواند ورودی را تجزیه‌وتحلیل کند و در لحظه، الگو، مضامین و ناسازگاری‌های پنهان در حجم زیادی از داده را کشف کند. اما با وجود سرعت بالای مدل‌های هوش مصنوعی، نباید تمام‌وکمال به آن‌ها اکتفا کنید، زیرا عملکردشان محدود به پایگاه داده‌ی آن‌ها و اطلاعاتی است که با آن‌ها فرایند یادگیری را تکمیل کرده‌اند. بنابراین، باید تفکر انتقادی داشت و با دقت بالا پرامپت‌های جزئی به هوش مصنوعی ارسال کرد.

۲- قدرت برقراری ارتباط: یکی از مهم‌ترین بخش‌های پرامپت نویسی گنجاندن دستورالعمل مدنظر در قالب کلمات قابل‌درک برای هوش مصنوعی است. بنابراین، باید بتوانید به‌خوبی مهارت برقراری ارتباط را به‌ کار بگیرید تا منظورتان را با کمک مثال‌های فراوان و کاربردی به هوش مصنوعی مورداستفاده منتقل کنید.

۳- تخصص کافی نسبت به موضوع: فرض کنید که یک متخصص بیماری‌های قلبی و عروقی بخواهد در به‌طور تحصصی درباره حقوق قضایی و قانون، پرامپت بنویسد! قطعاً نبود تخصص در بحث قوانین فرد را در جزئیات دچار مشکل خواهد کرد (در اینجا منظور از تخصص صرفاً داشتن مدرک نیست). علاوه‌براین، زمانی که پاسخ هوش مصنوعی را دریافت کند نیز امکان اعتبارسنجی آن و رفع ایراد را نخواهد داشت. در نتیجه، تسلط نسبی به موضوع پرامپت یکی از نکات مهم به‌شمار می‌رود.

۴- زبان: تسلط به زبان به‌خصوص مهارت نگارش که بتوانید دقیقاً آنچه را لازم دارید با کلمات توصیف کنید، یکی دیگر از مهارت‌های اساسی پرامپت نویسی به‌شمار می‌رود.

۵- خلاقیت: استفاده از ابزار برای خلق تجربه‌ی جدید را می‌توان خلاقیت تعبیر کرد و ابزاری به وسعت هوش مصنوعی ظرفیت بسیار زیادی برای به‌کارگیری خلاقیت در خلق تجربه‌های جدید در اختیارتان قرار می‌دهد. فرض کنید که همراه دقت، خلاقیت نیز چاشنی پرامپت نویسی هوش مصنوعی شود، قطعاً نتایج به‌دست‌آمده دیدنی خواهد بود و می‌توانید به‌خصوص با ابزارهای هوش مصنوعی مولد تصویر، صحنه‌های شگفت‌انگیزی خلق کنید.

جمع‌بندی

مسئله مهمی که برای کاربران ایرانیِ علاقه‌مند به هوش مصنوعی اهمیت دارد، تسلط به زبان انگلیسی است. هرچند با وجود خلاقیت شاید بتوانیم سناریویی طراحی کنیم که حتی عملیات پرامپت نویسی را به‌عهده یک هوش مصنوعی بگذاریم و از پرامپت آن در یک هوش مصنوعی دیگر استفاده کنیم. برای مثال، از چت‌جی‌بی‌تی پرامپتی ۱۰۰ کلمه‌ای دریافت کنیم و آن را برای میدجورنی ارسال کنیم. احتمالاً نتیجه جالب می‌شود.

اکنون نوبت شما کاربران زومیت است که تجربه خود را در زمینه پرامپت نویسی هوش مصنوعی با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.