در سال 1975 میلادى، 32 اندیشمند عرب از کشورهاى مختلف عربى در بیروت گردهم آمدند و با صدور اعلامیه اى تاسیس مرکز مطالعات وحدت عربى را اعلام نمودند. این اعلامیه متضمن شرح روشنى از اهداف، استراتژى و ساز و کارهاى تحقق آرمانهاى آنان است و در آن آمده است: بعد از شکست اقدامات وحدت گرایانه؛ خصوصا شکست اتحاد سوریه و مصر و هزیمت کشورهاى عربى در جنگ 1973 با اسرائیل و یاس و ناامیدى و بحرانهاى مختلف در سطوح گوناگون جامعه عربى، اندیشه وحدت، اولویت خود را از دست داده است؛ ولى کیست که در بحبوحه چالش استعمار غربى و صهیونیستى با مردم و کشورهاى عرب، ضرورت طرح و اهتمام علمى به این مساله را نداند... هدف این مرکز عبارت بود از: بحث و کاوش عالمانه پیرامون جنبه هاى مختلف جامعه عربى و مساله وحدت عربى به دور از هر گونه فعالیت سیاسى، وابستگى دولتى و گرایش حزبى. این اعلامیه، فعالیتهاى مرکز را در عمل، مبتنى بر اصول ذیل قلمداد نموده است:
1 - ساز و کار مرکز در توسعه اندیشه و آگاهى وحدت طلبانه، سفارش و تهیه تحقیقات، پژوهش و یا ترجمه متونى است که ابعاد مختلف واقعیتهاى موجود کشورهاى عربى را لحاظ نماید.
2 - تهیه، تنظیم و آماده سازى اطلاعات، آمار، اسناد و هر گونه شاخصهاى آمارى که بتوان در پژوهشهاى علمى در راستاى وحدت عربى مورد استفاده قرار داد.
3 - اهتمام به وحدت عربى مى طلبد هم به جوانب مختلف این مساله و هم مراحل متعدد آن عنایت شود.
4 - ضرورى است از تجارب وحدت طلبانه دولتها و ملتهاى دیگر کمال استفاده به عمل آید.
5 - استخدام و به کارگیرى بهترین و موثرترین وسایل و ابزار براى مورد خطاب قرار دادن تمامى اقشار در کشورهاى عربى.
6 - کوشش و اهتمام به بسط و گسترش فعالیتهاى مرکز به تمامى کشورهاى عربى و مشارکت دادن تمامى صاحب نظران و فرهیختگان عرب در تحقق این مهم.
7 - مرکز، محلى است که اندیشمندان عرب بدون هیچ گونه صبغه سیاسى، قومى و ایدئولوژیک و صرفا به منظور چاره جویى مشکلات و مسائل مختلف کشورهاى عربى در آن گردهم مىآیند.
8 - تمام کسانى که به مساله وحدت عربى اهتمام مى ورزند، صرف نظر از سابقه، گرایش سیاسى، اجتماعى و... مى توانند با این مرکز همکارى نمایند.
9 - مرکز به مسائل سیاسى جارى در کشورهاى عربى نمى پردازد و هیچ گاه موضعى سیاسى در هیچ مساله اى اتخاذ نخواهد کرد و در اختلافات و کشمکش هاى سیاسى وارد نخواهد شد و به هیچ دولت، حزب و یا جبهه اى وابسته نیست.
10 - بودجه مالى مرکز از طریق فروش کتابهاى منتشره، مجله ارگان مرکز، تبرعات، اعانات و کمکهاى افراد و سازمانها، حق عضویت اعضا تامین خواهد شد.
اولین گردهمایى موسسین در نوامبر 1976 در کویت برگزار شد و مرکز، فعالیتهاى خود را به طور رسمى آغاز کرد. اساسنامه، نظامنامه داخلى و بودجه سال اول به تصویب رسید. در ماده سوم اساسنامه آمده است؛ مرکز از طرق ذیل اهداف خود را محقق خواهد ساخت:
1 - جمع آورى اسناد، مدارک، تالیفات، مخطوطات و مطبوعاتى که به مساله وحدت و جامعه عربى، اهتمام ورزیده اند.
2 - سامان دادن تحقیقات و پژوهشهاى علمى و نشر آن.
3 - هرگونه فعالیتى که به نحوى به تحقق امور یاد شده یارى رساند.
نظامنامه داخلى در مورد عضویت اشخاص تصریح مى کند که اعضا بایستى تبعه یکى از کشورهاى عربى باشند. در این گردهمایى هیات امنا، هیات اجرایى و تشکیلات ادارى انتخاب و تصویب شد و هیات اجرایى خط مشى فرهنگى مرکز را در بخشهاى:
1 - فکرى فرهنگى،
2 - اجتماعى روانى،
3 - اقتصادى،
4 - سیاسى،
5 - تهیه سلسه مجموعه هاى مختلف، تصویب نمود:
الف) اطلاعات و آمار و شاخصهاى مختلف،
ب) داستانهایى براى اطفال که حس ملى عربى آنان را تقویت کند،
ج) پژوهشهاو آمارهاى نظامى،
د) میراث عربى در راستاى وحدت.
سپس به تدریج مقدمات اجرایى فراهم شد و در ابتداى سال 1977میلادى اولین گام عملى در تحقق بخشیدن به برنامه ها و اهداف برداشته شد.

المستقبل العربى
همچنین طرح انتشار مجله ((المستقبل العربى)) به عنوان نشریه مرکز تهیه شد و شماره اول آن در ماه پنجم سال 1978 منتشر گردید. این مجله در ابتدا به صورت فصلنامه و از شماره 11 به بعد تاکنون به صورت ماهانه، انتشار یافته است.
این مجله شامل بخشهاى:
روز شمار وحدت عربى، کتابشناسى وحدت عربى، نقد و بررسى کتاب در حوزه فکر و فرهنگ و علوم در جهان عرب، میزگرد، مقالات شاخصهاى آمارى مختلف در مورد کشورهاى عربى، مصاحبه، گزارش کنفرانسها، مجامع و گردهمایى هاى علمى، فرهنگى است و هر شماره مجله به موضوع ویژه اى اختصاص دارد. تیراژ این مجله به طور متوسط حدود هفت هزار نسخه است که در بیشتر کشورهاى عربى و غیرعربى به صورت اشتراک یا فروش عرضه مى شود. البته عرضه آن در کشورهاى عربى منوط به اجازه مقامات نظارت بر مطبوعات است و برخى شماره هاى آن به علل مختلف چنین اجازه اى را نیافته اند.
در سال 1978 طرح پژوهشى (فردى، گروهى یا توسط مرکز) به تصویب رسید.
در سال 1978 هیات امنا و هیإت اجرایى بنا به هماهنگى و دعوت رسمى، از کشورهاى کویت، ابوظبى، قطر، لیبى، سوریه و مغرب بازدید کردند و بازدید از کشورهاى الجزایر، تونس، و اردن نیز در دستور کار قرار گرفت. این بازدیدها به منظور ایجاد ارتباط بین مرکز و هر یک از کشورهاى عربى که مایل به مساعدت بدون قید و شرط مادى و معنوى مرکز باشند، انجام مى پذیرد. در این سال همچنین 9 طرح پژوهشى به تصویب رسید.

گزارش فعالیتهاى سال 1979
انتشار 5 پژوهش و 5 مجموعه براى کودکان در قالب کتاب، برگزارى 5 کنفرانس و سمینار و برگزارى 3 سخنرانى.

کنفرانسها:
1 - نقش تعلیم وتربیت در وحدت عربى. بغداد، آوریل 79 با همکارى جنبش مبارزه با بى سوادى، اتحادیه معلمان عراق و سازمان عربى تربیت فرهنگ و علوم.
2 - زندگى سیاسى اعراب، بیروت، سپتامبر79.
3 - دمکراسى در جهان عرب، بیروت، ژانویه 79.
4 - ملى گرایى عربى در اندیشه و عمل، بیروت، نوامبر 79.
5 - زبان و اثر آن در وحدت عربى، بیروت، سپتامبر 79.

سخنرانى:
در سالن اجتماعات دارالندوه در بیروت، سخنرانیهاى ذیل برگزار گردید و مرکز درصدد است سالنى بدین منظور احداث نموده تا به طور مرتب برنامه هاى سخنرانى ماهانه را ترتیب دهد:
1 - دمکراسى و نظامهاى سیاسى عربى توسط عبدالعزیز الدورى.
2 - بنیانهاى اقتصادى اجتماعى دمکراسى در جهان عرب توسط اسماعیل صبرى عبدالله.
3 - دمکراسى در لبنان و تاثیرات آن بر کشورهاى عربى توسط منح الصلح.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در حجمى معادل 1502 صفحه و در قالب کتاب به چاپ رسید. (به جز کتابهاى مجموعه اى کودکان)
1 - نفت و وحدت عربى؛ تاثیر نفت کشورهاى عربى بر آینده وحدت و روابط اقتصادى عربى در 272 صفحه.
2 - مشرق عربى و غرب؛ درآمدى بر نقش عوامل خارجى در تحول نظام اقتصادى عربى در 176 صفحه.
3 - علم و سیاست علمى در جهان عرب در 282 صفحه.
4 - نظام منطقه اى عربى؛ پژوهشى در روابط سیاسى کشورهاى عربى در 324 صفحه.
5 - از تجزیه به وحدت؛ مبانى اساسى تجربه وحدت در 448 صفحه.
6 - مجموعه کتابهاى کودکان: 1 - زن قهرمان 2 - مردى از صحرا 3 - انتظار 4 - کشاورزى از قبیله بنى سویف 5 - بانویى از موصل 6 - در جستجوى حامد 7 - مجموعه کتابهاى مصور آشنایى با شهرهاى عربى: الف) ابوظبى ب) بغداد ج) قاهره د) خرطوم ه - ) صنعإ و) مسقط ز) حلب ح) نواکشوط.

گزارش فعالیتهاى سال 1980
جلسه سالیانه هیات در تاریخ 27 دسامبر 1980 در عمان تشکیل گردید و طى آن اعلام شد که در این سال دامنه فعالیتهاى مرکز به تدریج گسترش یافت و مرکز توفیق پیدا کرد از خلال کتابها، گزارشها و مجله المستقبل العربى با عده بیشترى از اشخاص، سازمانها و موسسات دولتى و خصوصى ارتباط برقرار سازد و از این طریق، توانست منزلت ویژه علمى و پژوهشى و مستقل خود را به دور از هر گونه گرایش سیاسى، حزبى و دولتى، تثبیت نموده و انظار را به سوى خود جلب نماید. در این سال، بسیارى از اندیشمندانى که به آرمان وحدت عربى اهتمام مى ورزند، باب همکارى و همفکرى با مرکز را گشودند و فعالیتهاى مستمر و گسترده مرکز موجب شد تا با بسیارى از سازمانهاى جهانى و منطقه اى، قراردادهاى همکارى و تحقیقاتى منعقد شود. در این جلسه گزارش فعالیتهاى مرکز بدین شرح اعلام شد:

برگزارى 3 کنفرانس و انتشار 10 پژوهش

کنفرانسها:
نظر به اهمیت تعاطى آرا در حوزه هاى مختلف فکرى و تجربه گران سنگى که از خلال میزگردهاى علمى، سمینارها و کنفرانسهاى پژوهشى به دست آمده است، مرکز در این سال اقدام به برگزارى 3 کنفرانس نمود؛
1 - کنفرانس ((نقش ادبیات در آگاهى ملى و فراخوانى به وحدت عربى)) با همکارى کانون ادبا و نویسندگان عرب و انجمن معلمان عراق که در آوریل 1980 در بغداد برگزار و مجموعه مباحث مطروحه در کتابى در همین سال به چاپ رسید.
2 - کنفرانس ((ملى گرایى عربى و اسلام)) با همکارى سازمان عربى تربیت فرهنگ و علوم، دانشگاه سازمان ملل که در دسامبر 1980 در بیروت تشکیل شد. مباحث مطروحه عبارت بود از:
زمینه هاى تاریخى اسلام و زبان عربى؛ نقش اسلام و ملى گرایى عربى در آگاهى ملى در جهان عرب؛ دانشگاه عربى و دانشگاه اسلامى؛ نقش اسلام در جنبش معاصر عربى؛ نخبگان و مردم در بین اسلام و ملى گرایى؛ اسلام؛ مسیحیت؛ ملى گرایى و سکولاریزم؛ اصالت فرهنگ ملى؛ آینده ملى گرایى عربى و اسلام؛ راهبردى نوین در ارتباط ملى گرایى و اسلام؛ چشم انداز ملى گرایى و اسلام در جهان جدید؛ موضع گیرى بیگانگان در مواجهه با ملى گرایى و اسلام؛ که مباحث این کنفرانس نیز به زودى در قالب کتاب تقدیم علاقه مندان خواهد شد.
3 - کنفرانس ((پیشرفتهاى مالى و اقتصادى جهان عرب)) با همکارى صندوق پول عربى در نوامبر 1980 در ابوظبى برگزار شد. در این گردهمایى، چهل متخصص اقتصادى عرب و میهمان، ابعاد اقتصادى و مالى کشورهاى عربى را از جنبه هاى مختلف مورد بحث و بررسى قرار دادند. مجموعه این مباحث گام بلند و موثرى است در خلق و ارائه نوعى ادبیات علمى، اقتصادى، مفهوم سازى و باعث تفاهم و همکارى در عرصه هاى دانش اقتصادى در جهان عرب خواهدشد.
با افتتاح سالن کنفرانس مرکز در بیروت، برنامه ریزىهایى در دست انجام است تا سلسله سخنرانیهاى علمى، فرهنگى به طور مرتب برگزار گردد.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 4309 صفحه به چاپ رسید و 9 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
1 - برنامه ریزى توسعه عربى در 268 صفحه.
2 - افکار عمومى عرب و مساله وحدت عربى در 388 صفحه.
3 - روز شمار و اسناد وحدت عربى سال 1979 در 736 صفحه.
4 - ابعاد ادغام اقتصادى عربى و آینده آن در 448 صفحه.
5 - تحلیل محتواى اندیشه ناسیونالیستى عرب در 200 صفحه.
6 - اتلاف امکانات و منابع در 140صفحه.
7 - ابعاد مختلف عربى کردن در جهان عرب در 621 صفحه مجموعه؛ رساله هاى دکترا (1).
8 - ملى گرایى عربى در اندیشه و عمل؛ گزارش مشروح کنفرانس در 640 صفحه.
9 - نقش ادبیات در آگاهى ملى عرب؛ گزارش مشروح کنفرانس در 436 صفحه.
10 - مهاجرت مغزها از کشورهاى عربى؛ گزارش مشروح کنفرانس در 432 صفحه.
در این سال مقرر گردید، جهت تشویق دانشجویان مقطع دکترا که به مسائل جهان عرب اهتمام مى ورزند، رساله هاى آنان تحت عنوان ((مجموعه رساله هاى دکترى)) پس از لحاظ نمودن معیارهاى علمى، دانشگاهى به چاپ برسد که سرى اول این مجموعه به چاپ رسید.
در این سال 6 طرح پژوهشى به تصویب رسید که برخى از آنها با همکارى سازمانهاى علمى پژوهشى منطقه اى سامان خواهد یافت.

گزارش فعالیتهاى سال 1981

برگزارى 4 کنفرانس و انتشار 8 پژوهش

کنفرانسها:
1 - تجربه دولت امارات متحده عربى، با همکارى دانشگاه امارات، مارس 1981، امارات.
2 - راههاى ارتباطى در کشورهاى عربى، باهمکارى کانون مهندسین عراقى و انجمن معلمان عراق، سپتامبر1981، بغداد.
3 - زنان و نقش آنان در جنبش وحدت عربى، سپتامبر1981، بیروت.
4 - ابعاد مختلف عربى کردن در جهان عرب، نوامبر 1981، بیروت.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 4448 صفحه منتشرشد و 5 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
1 - تجربه دولت امارات متحدعربى، تجارب اتحاد عربى، گزارش مشروح کنفرانس در 816 صفحه.
2 - پیشرفتهاى مالى و اقتصادى جهان عرب، گزارش مشروح کنفرانس در 740 صفحه.
3 - ملى گرایى عربى و اسلام، گزارش مشروح کنفرانس در 780 صفحه.
4 - تکنولوژى و وحدت عربى، 116 صفحه.
5 - ملى گرایى عربى دراندیشه جمال عبدالناصر در 416 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (2).
6 - آینده عرب در 212 صفحه.
7 - نظام اجتماعى جدید عربى؛ پژوهشى در تاثیرات نفت و انتقال نیروى کار در 304 صفحه.
8 - روز شمار و اسناد وحدت عربى 1980در 1064صفحه.

گزارش فعالیتهاى سال 1982
برگزارى یک کنفرانس، انتشار 13 پژوهش و برگزارى یازده جلسه سخنرانى، مهمترین فعالیتهاى مرکز مطالعات وحدت عربى را در سال 1982تشکیل مى دهد.

کنفرانسها:
1 - دانشگاه اتحادیه عرب، آوریل 1982، تونس.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در حجمى معادل 6586 صفحه و در قالب کتاب منتشرشد. و 7 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
1 - زنان و نقش آنان در جنبش وحدت عربى؛ گزارش مشروح کنفرانس در 556 صفحه.
2 - راههاى ارتباطى در کشورهاى عربى، گزارش مشروح کنفرانس در 404 صفحه؛
3 - پژوهشهایى در رشد و توسعه اقتصادى کشورهاى عربى در 476 صفحه. مجموعه کتابهاى المستقبل العربى (1).
4 - سیاست امریکا و کشورهاى عربى، در 308 صفحه. مجموعه کتابهاى المستقبل العربى (2).
5 - مصر، پان عربیسم و انقلاب افسران جوان، در 400صفحه؛ مجموعه کتابهاى المستقبل العربى (3).
6 - اندیشه اقتصادى عربى و مسائل آزاد سازى، توسعه و وحدت، در 348 صفحه.
7 - مشکل تورم در اقتصاد کشورهاى عربى، در 132 صفحه. این پژوهش با مشارکت سازمان وحدت اقتصادى عرب سامان یافته است.
8 - تحول تاریخى نظامهاى پولى در کشورهاى عربى، در 500 صفحه. این پژوهش در صندوق پول عربى سامان یافته است.
9 - نظام منطقه اى عربى، ویرایش جدید همراه با اضافات، در 220 صفحه.
10 - کتابشناسى وحدت عربى 1908تا 1980جلد اول، در 1600صفحه.
11 - ترجمه انگلیسى کتاب پیشرفتهاى مالى و اقتصادى جهان عرب با همکارى صندوق پول عربى توسط انتشاراتHelm Grum.
12 - توانائیها و امکانات جهان عرب، در 136 صفحه.
13 - روز شمار و اسناد وحدت عربى، 1981 در 1080صفحه.

سخنرانیها:
1 - تعلیم وتربیت و تغییرات اجتماعى در کشورهاى عربى توسط مالکولم کر. 2 - جهان عرب و نظام بین الملل کنونى توسط غسان سلامه 3 - ماهیت دولت در مغرب عربى توسط عبدالباقى هرماسى 4 - اقتصادعربى میان وابستگى و استقلال توسط ابراهیم سعدالدین 5 - رابطه دین وسیاست در اندیشه معاصر عرب توسط هشام جعبط 6 - شوراى همکارى کشورهاى خلیج (فارس) توسط عبدالله یعقوب بشاره 7 - اقلیتها و مساله وحدت عربى توسط ابراهیم سعدالدین 8 - شریعت اسلامى و وحدت عربى توسط مجید خدورى 9 - جهان عرب و بحران رشد توسط فواد زکریا 10 - حقوق بشر در کشورهاى عربى توسط حسین جمیل 11 - خودکفایى غذایى درجهان عرب، افسانه یا واقعیت توسط حسن یعقوب.
در این سال همچنین مقرر شد، مجموعه کتابهایى تحت عنوان ((مجموعه المستقبل العربى)) منتشر گردد. این کتابها در برگیرنده مجموعه مقالات، پژوهشها و یا میزگردهایى است که به موضوعات معینى پرداخته و در مجله المستقبل العربى منتشر شده است. علاوه بر این، قرارداد همکارى انتشاراتى با موسسه دارالمستقبل العربى للنشر در قاهره منعقد گردید و توافق شد برخى از کتابهاى مرکز در قاهره تجدید چاپ گردد.
در این سال طرح ((مجموته فرهنگ ملى)) تهیه و جهت اطلاع عموم دانش پژوهان در مجله شماره 38 به چاپ رسید که در توجیه آن آمده است: یکى از اهتمامات جدى مرکز، گسترش آگاهى در سطوح مختلف اقشار و گروههاى مختلف جامعه عربى است و نظر به اهمیت شایان نسل جوان و عموم علاقه مندان به سرنوشت جامعه عربى، طرحى به عنوان مجموعه فرهنگ ملى تدارک دیده شد که هدف آن:
انتقال و گسترش مفاهیم اساسى وحدت عربى در سطح عموم، کاستیها و بایستگى هاى جامعه عربى، رشد و ترویج اندیشه فرهنگ و مسائل علمى، تقویت عزم و اراده ملى در مقابل تهدیدات، طرح و پاسخگویى به تمام مسائلى که به نوعى با وحدت و جامعه عربى مربوط مى گردد و...
این مجموعه به صورت تإلیف کتابهایى کم حجم به زبانى ساده، متقن، مختصر و مفید سامان خواهد یافت.
سپس 191 عنوان پیشنهادى مطرح شده، و از عموم محققان و اندیشمندان خواسته شد تا با نگارش عنوان یا عناوینى، مرکز را در ایفاى رسالت خود یارى رسانند.

پیش نویس برنامه فرهنگى مرکز براى سالهاى 1982 تا 1985
فعالیتهاى مرکز در چهارچوب آنچه در اساسنامه و مصوبات هیإت اجرایى آمده بود، استمرار یافت.
تجارب سالهاى گذشته، مقتضیات ویژه، شرایط و احوال پدید آمده و ضرورتهاى نوین، مرکز را بر آن داشت تا برنامه ریزىهاى کوتاه مدتى را تدارک ببینند. پس از ورود در بستر عمل و على رغم تمامى مشکلات، چشم انداز وسیعى با آفاق روشن نمایان گشت و مرکز همواره کوشید با انعطاف لازم، فضایى را ایجاد کند تا بتواند جمع پراکنده اندیشمندان عرب را به سامان آورد و در ارتباطى وثیق، مشارکت تمامى روشنفکران متعهد را در راستاى تحقق بخشیدن به اهداف خود جلب نماید.
برنامه ذیل، ثمره تجارب گذشته و برنامه ریزى کوتاه مدت براى آینده است، تا بدین وسیله چارچوب کلى فعالیتها جهت ارزیابى هاى بعدى به سهولت امکان پذیر گردد. این طرح به معناى نفى سایر فعالیتها که در چارچوب تحقق اندیشه وحدت عربى صورت مى گیرد، نخواهد بود. فعالیتهاى مرکز (محتواى مجله، میزگردها، کنفرانسهاى بزرگ، کوچک، طرحهاى پژوهشى و انتشار کتاب) در چارچوب موضوعات ذیل خواهد بود:
1 - اندیشه ملى گرایى و فرهنگ عربى 2 - نقش تعلیم و تربیت در گسترش آگاهى ملى 3 - عوامل روانى اجتماعى و نقش آن در وحدت و آگاهى ملى 4 - عوامل اقتصادى و وحدت عربى 5 - ساز و کارهاى تحقق وحدت عربى 6 - فلسطین و آگاهى ملى 7 - نمونه هاى وحدت عربى 8 - قانون اساسى دولتهاى عرب و مساله وحدت عربى 9 - مناقشات عربى 10 - وحدت و دفاع ملى 11 - وحدت عربى و روابط بین الملل 12 - تجارب منفى وحدت عربى 13 - ریشه هاى تجزیه قلمرو عربى 14 - جغرافیاى اجتماعى کشورهاى عربى 15 - ملى گرایى عربى در برخى کشورهاى عرب 16 - اهمیت جهانى کشورها عرب 17 - جهان و ملى گرایى عربى.
18 - بخش اسناد و مدارک
- جمع آورى متون مربوط به وحدت عربى در قوانین اساسى کشورهاى عرب و شرح و تبیین آن؛
- جمع آورى متون مربوط به وحدت عربى در اساسنامه، اهداف و برنامه احزاب و گروههاى سیاسى؛
- جمع آورى و تحلیل رویدادهاى وحدت طلبانه عربى؛
- تهیه اطلسهاى مختلف، آمار، اطلاعات و شاخصهاى گوناگون جهان عرب؛
- تهیه کتاب راهنماى کشورهاى عربى؛
- تهیه روزشمار و اسناد وحدت عربى؛
- کتابشناسى وحدت عربى.
19 - سلسله کتابهایى براى کودکان:
الف) سلسله قهرمانان عرب
ب) سرزمین هاى عربى
20 - سلسله کتابهایى براى نوجوانان:
الف) فرهنگ ملى عرب.

گزارش فعالیتهاى سال 1983
فعالیت مرکز در سال 1983 عبارت است از: برگزارى 4 کنفرانس و انتشار 14 پژوهش.

کنفرانسها:
1 - نیروى کار خارجى در کشورهاى خلیج، نوامبر 1983، کویت با همکارى انجمن عربى برنامه ریزى.
2 - اعراب و افریقا، آوریل 1983، اردن، با همکارى دانشگاه اتحادیه عرب و مجمع اندیشه عربى در اردن.
3 - زبان عربى و آگاهى ملى، سپتامبر 1983، بغداد، با همکارى مجمع علمى عراق و انجمن مطالعات عربى.
4 - بحران دمکراسى در کشورهاى عربى، نوامبر 1983، قبرس، هیچ یک از کشورهاى عربى پذیراى این کنفرانس نشدند.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 7026 صفحه منتشر شد و 8 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
- دانشگاه اتحادیه عرب، گزارش مشروح کنفرانس در 1004 صفحه.
- نیروى کار خارجى در کشورهاى عرب، گزارش مشروح کنفرانس در 712 صفحه.
- اعراب و افریقا، گزارش مشروح کنفرانس در 816 صفحه.
- تحلیل سیاسى ناصرى، پژوهشى در اندیشه ها و سیاست خارجى در 284 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (3).
- سیاست امریکا در قبال نزاع عربى - اسرائیلى در 350 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (4).
- دمکراسى و حقوق بشر در کشورهاى عربى در 349 صفحه؛ مجموعه کتابهاى المستقبل العربى (4).
- توان هسته اى جهان عرب در 156 صفحه.
- نقل و انتقال نیروهاى کار عربى؛ مشکلات پیامدها و خط مشیها در 312 صفحه.
- مناقشه اعراب و اسرائیل: قواى نظامى کلاسیک و هسته اى در 248 صفحه.
- هجرت به سوى نفت در 250 صفحه.
- اندیشه در مشرق عربى 1890 تا 1939 در 349 صفحه.
- کتابشناسى وحدت عربى، جلد سوم در 1096 صفحه.
- کتابشناسى وحدت عربى، جلد چهارم در 368 صفحه.
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1982 در 732 صفحه.
نظر به اهمیت حضور در نمایشگاههاى کتاب در کشورهاى مختلف، بخش انتشاراتى مرکز، شرکت فعال در نمایشگاههاى کتاب را آغاز کرد.
در این سال پیش نویس طرح ((چشم انداز آینده جهان عرب)) پس از دو سال مطالعه، پژوهش و رایزنى به انجام رسید و مقرر شد مرکز، شعبه اى در قاهره تإسیس نماید تا اجراى این طرح بزرگ پژوهشى را به عهده بگیرد. در اجراى این طرح، 40 محقق برجسته به طور تمام وقت و پاره وقت همکارى خواهند داشت و سازمانها و موسسات مختلف دولتى و خصوصى از این طرح حمایت مالى خواهند نمود. محورهاى این طرح عبارت است از: 1 - جهان عرب و جهان 2 - توسعه در کشورهاى عربى 3 - جامعه و دولت در جهان عرب 4 - آینده جهان عرب، چالشها و استراتژیها

گزارش فعالیت هاى سال 1984
برگزارى یک کنفرانس و انتشار 12 پژوهش، فعالیتهاى سال 1984 را تشکیل مى دهد.

کنفرانسها:
1 - میراث گذشته و تهدیدات آینده در جهان عرب، 1984، قاهره.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 5370 صفحه منتشر شد و 14 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید.
- ریشه هاى سیاسى، فکرى و اجتماعى جنبش استقلال عراق در 488 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (5).
- همکارى به منظور رشد و توسعه کشورهاى خلیج[ فارس] در 492 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (6).
- دریاى سرخ و مناقشه اعراب و اسرائیل در 360 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (7).
- پژوهشهایى در ملى گرایى و وحدت عربى، در 384 صفحه، مجموعه کتابهاى المستقبل العربى (5).
- توسعه عربى، واقعیت و آینده آن، در 360 صفحه،.
- زبان عربى و آگاهى ملى، گزارش مشروح کنفرانس در 488 صفحه.
- بحران دمکراسى در کشورهاى عربى؛ گزارش مشروح کنفرانس در 928 صفحه.
- ثروت معدنى کشورهاى عرب در 152 صفحه.
- جامعه معاصر عربى در 516 صفحه.
- مصر و مناقشه اعراب و اسرائیل از درگیرى محتوم تا سازش محال در 256 صفحه.
- تکوین تاریخى اعراب؛ پژوهشى در هویت و آگاهى در 336 صفحه.
- 6 جلد از مجموعه آثار 17 جلدى ساطع الحصرى؛ اولین سرى از ((مجموعه میراث ملى عرب)) شامل:
1 - اندیشه هایى در مسإله ملى گرایى 2 - مباحثى در تربیت و اجتماع 3 - صفحاتى از گذشته نزدیک 4 - پان عربیسم؛ مخالفان و موافقان آن 5 - سرچشمه هاى اندیشه ملى 6 - مباحثى در علم، اخلاق و فرهنگ.
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1983 در 616 صفحه.
در این سال، طرح انتشار مجموعه آثار (یا آثارى که به وحدت عربى مربوط مى شود) اندیشمندان سترگ عرب تحت عنوان ((میراث ملى عرب)) مورد تصویب قرار گرفت.
همچنین در این سال بیش از 60 هزار نسخه از کتابهاى مرکز به فروش رسید.

گزارش فعالیتهاى سال 1985
برگزارى 2 کنفرانس و انتشار 15 پژوهش

کنفرانسها:
1 - تحول اندیشه ملى عرب، با همکارى مجمع علمى عراقى و کانون مورخین عرب، مارس 1985، بغداد.
2 - اعراب، دستاوردها و فعالیتهاى علمى، با همکارى موسسه شومان، مارس 1985، اردن.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و در حجمى معادل 8274 صفحه انتشار یافت و 21 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
- اعراب، دستاوردها و فعالیتهاى علمى؛ گزارش مشروح کنفرانس در سال1985
- فلسفه در کشورهاى معاصر عربى؛ گزارش مشروح کنفرانسى که توسط دانشگاه اردن برگزار و مرکز نشر آن را به عهده گرفت، در 336 صفحه.
- تکنولوژى در جهان عرب؛ گزارش مشروح کنفرانسى که توسط کمیته اقتصادى اجتماعى سازمان ملل برگزار و مرکز، نشر آن را به عهده گرفت، در 528 صفحه.
- میراث گذشته و چالشهاى معاصر در جهان عرب، گزارش مشروح کنفرانس در 872 صفحه.
- چهره اعراب در کتابهاى درسى مدارس آلمان، در 220 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (8)
- وسایل ارتباط جمعى مشترک عربى، پژوهشى در تبلیغات جهانى اعراب، در 164 صفحه.
- ترجمه انگلیسى کتاب ((ساخت و ساز تإسیسات در جهان عرب)) در 392 صفحه.
- روند تصمیم گیرى در جهان عرب؛ گزارش مشروح کنفرانسى که توسط دانشگاه سازمان ملل برگزار و مرکز، نشر آن را به عهده گرفت، در 260 صفحه.
- به سوى استراتژى جایگزین براى توسعه همه جانبه، در 196 صفحه.
- گسترش صحراها در جهان عرب، در 172 صفحه.
- انتشار 11 جلد باقیمانده از مجموعه آثار 17 جلدى ساطع الحصرى.
- کتابشناسى وحدت عربى 1908 - 1980 جلد در 327 صفحه.
- روز شمار و اسناد وحدت عربى 1984 در 776 صفحه.
- موضع کشورهاى آلمان، ایتالیا و فرانسه در قبال وحدت اعراب 1919 - 1945 در 548 صفحه.
- تکوین عقل عربى، در 386 صفحه.

گزارش فعالیتهاى سال 1986

برگزارى یک کنفرانس و انتشار 20 پژوهش

کنفرانسها:
1 - توسعه مستقل در جهان عرب، با شرکت 54 کارشناس و متخصص عرب، آوریل 1986، اردن.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 9824 صفحه انتشار یافت و 21 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
- حقوق بشر در جهان عرب، در 180 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (1)
- درباره قومیت عربى و اسلام، در 476 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (2)
- جغرافیاى طبیعى و انسانى کشورهاى عربى؛ مجموعه فرهنگ ملى (3)
- اتحادیه عرب 1945 - 1985 پژوهشى تاریخى؛ مجموعه فرهنگ ملى (4)
- اتحادیه اروپا، تجربه پیشرفت و اتحاد؛ مجموعه فرهنگ ملى (5)
- عربى کردن و ناسیولیسم عربى در مغرب عربى؛ مجموعه فرهنگ ملى (6)
- وحدت پولى عرب؛ مجموعه فرهنگ ملى (7)
- اروپا و جهان عرب؛ مجموعه فرهنگ ملى (8)
- تحول اندیشه ملى عرب؛ مشروح گزارش کنفرانس در 407 صفحه.
- ابعاد تربیتى مناقشه اعراب و اسرائیل؛ مشروح گزارش کنفرانسى که توسط دانشگاه کویت برگزار و مرکز، نشر آن را به عهده گرفت.
- اعراب در دهه آینده؛ احتمالات ممکن. مشروح گزارش کنفرانسى که توسط دانشگاه جرج تاون برگزار و مرکز، نشر آن را به عهده گرفت در 468 صفحه.
- توسعه مستقل در جهان عرب؛ مشروح گزارش کنفرانس در 1000 صفحه.
- وحدت مغرب عربى؛ مشروح گزارش کنفرانسى که توسط مرکز مطالعات خاورمیانه برگزار و مرکز، نشر آن را به عهده گرفت در 300 صفحه.
- وحدت اقتصادى جهان عرب، تجارب و انتظارات 2 جلد در 1291 صفحه.
- ساختار عقل عربى در 599 صفحه.
- قرائتى جدید از ملى گرایى و وحدت عربى در 168 صفحه.
- هویت ملى در سینماى عربى در 468 صفحه.
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1985 در 853 صفحه.
- جامعه شناسى نوین عربى در 406 صفحه. مجموعه؛ کتابهاى المستقبل العربى (7)
- تحول آگاهى ملى در مغرب عربى در 360 صفحه؛ مجموعه کتابهاى المستقبل العربى (8)
- پس از موفقیت نسبى طرح چهار ساله فرهنگى 1982 تا 1985، بنا به تصمیم هیإت امنا، طرح چهار ساله دوم براى سالهاى 1987 تا 1990 تهیه و مراحل نهایى خود را مى گذراند.

گزارش فعالیتهاى سال 1987
برگزارى 2 کنفرانس و انتشار 25 پژوهش

کنفرانسها:
- چشم انداز آینده جهان عرب، اکتبر 1987، تونس، با شرکت بیش از 100 پژوهشگر، صاحب نظر و کارشناس جهان عرب. این بزرگترین کنفرانسى بود که تاکنون توسط مرکز برگزار شد و بحث و گفت و گوهایى در مورد پیش نویس طرح در چهار محور انجام شد:
آینده جهان عرب، چالشها و استراتژى؛ جامعه و دولت در جهان عرب؛ عرب و جهان و توسعه کشورهاى عربى.
- آینده روابط اتحاد شوروى و اعراب، نوامبر 1978، قاهره.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب مجموعا در 7146 صفحه منتشر گردید و 12 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ شد:
- جامعه و دولت در مشرق عربى، در 316 صفحه؛ طرح چشم انداز محور جامعه و دولت در جهان عرب.
- جامعه و دولت در مغرب عربى، در 156 صفحه؛ طرح چشم انداز محور جامعه و دولت در جهان عرب.
- جامعه و دولت در خلیج و شبه جزیره، در 216 صفحه؛ طرح چشم انداز محور جامعه و دولت در جهان عرب.
- عرب و همسایگانش، در 236 صفحه؛ طرح چشم انداز محور عرب و جهان.
- عرب و آینده نظام جهانى، در 292 صفحه؛ طرح چشم انداز محور عرب و جهان.
- پنج قدرت بزرگ بین المللى و کشورهاى عرب، در 224 صفحه؛ طرح چشم انداز محور عرب و جهان.
- آینده مناقشه اعراب و اسرائیل، در 244 صفحه؛ طرح چشم انداز محور عرب و جهان.
- نقش نخبگان فرهیخته در توسعه کشورهاى خلیج در 244 صفحه؛ مجموعه فرهنگى ملى (9).
- درآمدى بر قرارداد اجتماعى عربى نوین؛ کاوشى در مشروعیت قانونى در 108 صفحه، مجموعه فرهنگى ملى (10).
- سیاست امریکا و مناقشه اعراب و اسرائیل 1973 - 1975، در 144 صفحه؛ مجموعه فرهنگى ملى (11).
- موانع همکارى مشترک در جهان عرب، در 156 صفحه؛ مجموعه فرهنگى ملى (12).
- تاریخ تجزیه جهان عرب، در 324 صفحه، مجموعه فرهنگى ملى (13).
- مهاجرت براى کار در جهان عرب، در 116 صفحه؛ مجموعه فرهنگى ملى (14).
- سیاست خارجى فرانسه و جهان عرب از 1967 تاکنون در 268 صفحه؛ مجموع رساله هاى دکترى (9).
- بعد ملى قضیه فلسطین، در 276 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترى (10).
- پس از سرمایه دارى در 260 صفحه، مجموعه کتابهاى المستقبل العربى (9).
- وحدت و تنوع در ادبیات عرب، در 440 صفحه.
- پژوهشهایى در جنبش ترقى خواهى عربى در 468 صفحه.
- نظامیان عرب و مسإله وحدت عربى در 468 صفحه.
- اعراب از دیدگاه امریکائیان در 268 صفحه.
- قبطیان مصر و مسإله وحدت عربى در 236 صفحه.
- جنبش هاى اسلامى معاصر در جهان عرب در 424 صفحه.
- مناقشات جارى در جهان عرب در 236 صفحه.
- انتشار ترجمه انگلیسى کتاب ((تکوین تاریخى اعراب)) توسطGroomHelm
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1986 در 864 صفحه.
همچنین در این سال، تهیه پیش نویس طرح فکرى فرهنگى براى سالهاى 1989 تا 1993 در دستور کار مرکز قرار گرفت و به منظور استقلال مالى و روزامد کردن هزینه ها و درآمدها و تمرکز بخشیدن به کمکهاى موسسات و اشخاص، تإسیس صندوق حمایت مالى از مرکز مورد تصویب قرار گرفت و از این پس، کلیه محاسبات مالى توسط این صندوق انجام خواهد گرفت.

گزارش فعالیتهاى سال 1988
برگزارى 8 کنفرانس، انتشار 20 پژوهش و 10 سخنرانى از مهمترین فعالیتهاى مرکز در سال 1988 به شمار مى رود.

کنفرانسها:
- وحدت عربى، تجارب و انتظارات، 1988، یمن. این، بزرگترین کنفرانس مرکز به شمار مى رود که با شرکت بیش از 150 متخصص و کارشناس برگزار شد.
- دشواریهاى سوسیالیسم، نوامبر 1988، قاهره.
- قیام مردمى در فلسطین، مارس 1988، قاهره.
- پژوهشگران جوان، مشکلات و آرمانها، مارس 1988، قاهره.
- آینده روابط مصر و اعراب، مارس 1988، قاهره.
- ارزیابى نتایج انتخابات اسرائیل، مارس 1988 قاهره.
- در لبنان چه مى گذرد، مارس 1988، بیروت.
- آینده روابط امریکا و اعراب، مارس 1988، یمن.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 7818 صفحه انتشار یافت و 3 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
- آینده جهان عرب، چالشها و استراتژى؛ گزارش نهایى طرح چشم انداز در 576 صفحه، طرح چشم انداز.
- جامعه و دولت در جهان عرب در 452 صفحه؛ طرح چشم انداز.
- اعراب و جهان در 412 صفحه.
- شهرک سازى اسرائیل در فلسطین اشغالى در 304 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (15).
- استراتژى اسرائیل در سازش با اعراب در 208 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (16).
- طرح هاى مشترک عربى؛ واقعیت موجود و چشم انداز آینده در 180 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (17).
- وحدت اعراب در شعر عربى در 456 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (18)
- چهره عرب در روزنامه هاى انگلیس، در 348 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (11).
- دیپلماسى مصر در دهه 70 میلادى در 208 صفحه، مجموعه رساله هاى دکترا (12).
- قدرت، جامعه و فعالیتهاى سیاسى؛ تاریخ تسلط عثمانى در قلمرو شام در 248 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (13).
- ساختار اجتماعى و شکل گیرى طبقات در جهان عرب، در 252 صفحه.
- در جستجوى کار؛ پژوهشى میدانى درباره نیروى کار مصرى در جهان عرب در 356 صفحه.
- ملى گرایى در آثار محمد عزت دروزه در 828 صفحه؛ دومین سرى از ((مجموعه ملى عرب)).
- دریاى مدیترانه و جهان معاصر؛ پژوهشى در تحولات تطبیقى جهان عرب، ترکیه و جنوب اروپا در 120 صفحه.
- طرحهاى وحدت عربى 1913 - 1987؛ پژوهشى در اسناد و مدارک در 760 صفحه.
- فلسفه معاصر عربى؛ پژوهشى در دیدگاهها، گزارش مشروح کنفرانس در 500 صفحه.
- اقتصاد اسرائیل در 404 صفحه.
- درآمد واحد و گرایش مصرفى حاکم در 216 صفحه.
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1987 در 864 صفحه.
- عرب، دانش و فرهنگ، در 126 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (19).

سخنرانیها:
- نگرانیهاى آینده توسط حسنین هیکل،
- سمت و سوى همکارى مشترک عربى توسط محمود ریاض،
- فعالیت مشترک اقتصادى جهان عرب توسط یوسف صانع،
- قدرت و دمکراسى در شرق عربى توسط حسان سلامه،
- آثار جابرى در نقد عقل عربى، توسط محمد عابد الجابرى،
- برهه هایى از تاریخ عرب، توسط عبدالعزیز الدورى،
- قرائت معاصر میراث عربى - اسلامى توسط محمد عابد الجابرى،
- تإملاتى پیرامون توسعه جهان عرب توسط خیرالدین حسیب،
- قیام مردمى در فلسطین توسط اسعد عبدالرحمن،
- حقوق بشر از دیدگاه جهانى و عربى توسط ادیب الجامد.
در این سال، طرح پنج ساله فعالیتهاى فکرى، فرهنگى مرکز در سالهاى 1989 تا 1993، پس از بررسى، مطالعه و رایزنى هاى مفصل که ناظر به طرحها و تجارب پیشین و در نظر گرفتن کاستیها و بایستگى ها بود، تهیه شد.
رئوس برنامه هاى طرح مصوب بدین شرح است:
1 - مسإله وحدت عربى 2 - دمکراسى 3 - توسعه مستقل 4 - عدالت اجتماعى 5 - استقلال ملى 6 - بازسازى تمدنى اعراب 7 - فعالیتهاى بخش اسناد و مدارک 8 - اعطاى جوائز و مساعدت به دانشجویان.
به منظور گسترش مخاطبان و ایجاد نشریاتى که بتوانند پلى بین کتاب و مجله باشند و همچنین ارائه موضوعات معینى به خوانندگان، پیشنهادى جهت انتشار مجموعه اى تحت عنوان ((دفترهاى عربى)) در حجم 50 تا 60 صفحه، به تصویب رسید.
موضوعات این مجموعه عبارت است از:
1 - اندیشه ها و آراى جدید 2 - مطالعات و پژوهشهاى استراتژیک و نظامى 3 - خط مشى مشترک عربى 4 - پژوهشهایى براى آینده 5 - پژوهشهایى در برنامه ریزى سیاسى.

گزارش فعالیت هاى سال 1993
برگزارى 4 کنفرانس، 7 سخنرانى و انتشار 18 پژوهش

کنفرانسها:
1 - جهان عرب، تهدیدات خاور میانه اى جدید، نوامبر 1993، بیروت.
2 - اعراب و ترکان؛ گفتگویى براى آینده، نوامبر 1993، بیروت.
3 - جهان عرب و چالشهاى حال و آینده، نوامبر 1993، بیروت.
4 - قرارداد فلسطینى، اسرائیلى؛ پیامدها، ابعاد و نتایج، نوامبر 1993، بیروت.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 6650 صفحه انتشار یافت و 4 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
- رفتار انتخاباتى کشورهاى عربى در مجمع عمومى سازمان ملل در 258 صفحه، مجموعه رساله هاى دکترا (19).
- جنبشهاى ملى و استعمار در مغرب عربى در 505 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (20).
- نقش وسایل ارتباطى در تصمیم گیرى در جهان عرب در 369 صفحه، مجموعه رساله هاى دکترا (21).
- نخبگان سیاسى در مصر، پژوهشى در نخبگان بلندپایه در 236 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (22).
- جستجو در وطنم؛ زن عرب در عرصه مطالعات اجتماعى در 233 صفحه.
- اسلحه و غذا؛ هزینه هاى نظامى در جهان عرب در 429 صفحه.
- بلاى عرب؛ دولت ضد مردم در 324 صفحه.
- انقلاب افسران جوان در مصر؛ 1952 مجموعه فرهنگ ملى (22)
- پژوهشى در اندیشه ملى گرایى، کتاب اول؛ ملى گرایى عربى اندیشه و مولفه هاى
آن در 865 صفحه.
- پژوهشى در اندیشه ملى گرایى، کتاب دوم؛ وحدت عربى در 789 صفحه.
- وحدت ملى و مشکل اقلیتها در افریقا در 326 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (23).
- آزادیهاى عمومى در دولت اسلامى در 382 صفحه.
- اروپا و جهان عرب؛ آئین همسایگى در 278 صفحه.
- مشکلات کشاورزى جهان عرب در 155 صفحه.
- اعراب، تربیت و تمدن؛ انتخابى دشوار، ویرایش جدید در 266 صفحه.
- درآمدى به فلسفه علم، عقلانیت معاصر و تحول اندیشه علمى در 477 صفحه.
- وحدت فرهنگى جهان عرب و پایدارى در برابر تهدیدات در 177 صفحه؛ گزارش مشروح کنفرانس با همکارى مجمع علمى عراق.
- وحدت یمن؛ پژوهشى در چگونگى گذار از تجزیه وحدت در 309 صفحه.

سخنرانیها:
- آینده اعراب و مسلمانان توسط احمد کمال ابومجد، مدیریت بحرانهاى عربى در نظام بین الملل توسط فهمى هویدى.
- واقع گرایى نوین در جهان عرب گستره و مرزهاى آن توسط محمود عبدالفضیل،
- سازمان ملل و مسائل جهان عرب توسط حسن نافعه.
- ساختار دمکراسى در الجزایر؛ نقش عوامل سیاسى و اقتصادى توسط عبداللطیف بن اشنهو،
آینده روابط ایران و اعراب توسط محمود سریع القلم،
طرح بازار خاور میانه اى توسط جلال امینى.

موقوفه جمال عبدالناصر
یکى از علاقه مندان به فعالیتهاى مرکز از عربستان سعودى که درخواست نموده نامش ذکر نشود، مبلغ یک میلیون دلار تحت عنوان ((موقوفه جمال عبدالناصر)) در اختیار مرکز قرار داده است تا در فعالیتهاى مرکز مورد استفاده قرار گیرد، به شرط اینکه اصل مبلغ همواره محفوظ باشد و صرفا سود و یا درآمدهاى حاصله از آن مصرف شود و موارد مصرف را نیز چنین برشمرده است:
- احیاى آثار جمال عبدالناصر، انتشار مجموعه آثار، گزیده آثار و مباحث و موضوعاتى براى قشرهاى مختلف جامعه عربى، حمایت مالى از طرحهاى پژوهش و تحلیل آثار عبدالناصر.
- جائزه سالیانه (حداقل 20 هزار دلار) به پژوهشگرانى که بهترین آثار را در خصوص موضوعات زیر پدید آورند: نقش عبدالناصر در بیدارى عرب، مسائل مبرم جهان عرب در عرصه هاى گوناگون سیاسى، اجتماعى، نظامى و...
- جایزه سالانه به یکى از شهروندان عرب یا جهان سوم که اقدام و فعالیت مهمى در راستاى تحقق وحدت عربى، کاهش مناقشات جهان عرب، کمک به رفع مشکلات و موانع پیشرفت جهان عرب و مانند آن، انجام داده باشد.
- حمایت مالى از برگزارى کنفرانسها و سخنرانیهاى مستمر درباره احوال، افکار و آثار عبدالناصر و دستاوردهاى فکرى فرهنگى و سیاسى و اجتماعى حرکت وى و آموزه هاى او در بهبود اوضاع کنونى جهان عرب؛
- حمایت مالى از رساله هاى فوق لیسانس و دکترا که به موضوعات بند 4 اختصاص داشته باشد.
- حمایت از تإسیس کرسى مطالعات جمال عبدالناصر در یکى از دانشگاههاى معتبر عربى جهت تحقیق و پژوهش در مسائل مبرم جهان عرب؛
- حمایت از موسسات آموزشى و پژوهشى که به اندیشه جمال عبدالناصر اهتمام مى ورزند.

گزارش فعالیت هاى سال 1997
برگزارى 5 کنفرانس، 2 سخنرانى و انتشار 19 پژوهش

کنفرانسها:
- قرن افریقایى؛ بهترین مسائل مطروحه، قاهره.
- اسرائیل از درون، قاهره.
- روند سیاست گذارى ترکیه در قبال جهان عرب، قاهره.
- روند سیاست گذارى روسیه در قبال جهان عرب، قاهره.
- موقوفات اسلامى، قاهره.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 6650 صفحه انتشار یافت و 15 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ شد:
- ساز و کارهاى تحول دمکراتیک در جهان عرب در 424 صفحه.
- سیاست مصر در قبال ایالات متحده 1981 تا؛ 1991 پژوهشى از زاویه اقتصاد سیاسى در 327 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (30).
- ملى گرایى و مدرنیسم در مغرب؛ مجموعه پژوهشهایى پیرامون ملى گرایى و مدرنیسم در مغرب عربى در 186 صفحه.
- طرحهاى پیشرفت و توسعه در جهان عرب؛ مشروح گزارش کنفرانسى که توسط انجمن عربى پژوهشهاى اقتصادى برگزار شد و مرکز، نشر آن را به عهده گرفت در 199 صفحه.
- معماى روابط فرهنگى با غرب در 328 صفحه با همکارى مجمع علمى عراق.
- نظام منطقه اى عربى و ابرقدرتها؛ پژوهشى در روابط کشورهاى عربى و جهان در 348 صفحه.
- مسائل اندیشه معاصر؛ کشمکش تمدنها، بازگشت به اخلاق، تسامح، دمکراسى، نظام ارزشها، فلسفه و مدنیت در 156 صفحه.
- توسعه عقب ماندگى و مدیریت توسعه در جهان عرب در 324 صفحه؛ مجموعه فرهنگى ملى (31)
- اوضاع جهان عرب؛ گزارش هفتمین کنفرانس ملى - عربى، اسناد، تصمیمات و بیانیه ها در 479 صفحه.
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1996 در 722 صفحه.
- مناقشات داخلى و جهان عرب؛ عوامل داخلى و خارجى در 202 صفحه.
- کاوشى در خاطرات گذشته دور در 248 صفحه.
- عدالت اجتماعى و توسعه در اقتصاد اسلامى در 211 صفحه.
- آبادانى مجدد فلسطین؛ مسائل، سیاستها و استراتژى، همکارى اداره اقتصاد فلسطین در 831 صفحه.
- اعراب و ترکان؛ بازسازى و مدرنیسم از دوران عثمانى تا دوران معاصر در 386 صفحه.
- دولت، فقر و هزینه هاى عمومى؛ پژوهشى در کسرى موازنه و اثرات اقتصادى اجتماعى آن، جهان عرب در 208 صفحه.
- مجموعه آثار ابن رشد جلد اول، فصل المقال در 134 صفحه.
- هزینه هاى نظامى اسرائیل در 263 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (31).
- دائره المعارف تاریخ علوم عربى در 3 مجلد در 1409 صفحه؛ مجموعه تاریخ علوم عربى.
در این سال دو طرح پژوهشى نیز به تصویب رسید:
1 - طرح بزرگ تحقیقاتى ((عرب و تهدیدات اسرائیل، احتمالات آینده)) در محورهاى:
الف) زمینه هاى تاریخى؛
ب) مذاکرات عادى سازى جارى؛
ج) امکانات جهان عرب و اسرائیل و احتمالات آینده؛
د) ابعاد جهانى عادى سازى مناقشه و سازش؛
ه - ) آینده مناقشه اعراب و اسرائیل.
2 - پژوهشى در روند سیاست گذارى دولتها (امریکا، روسیه، ترکیه، ایران، اتحاد اروپا و ژاپن) در قبال جهان عرب که مطالعات مقدماتى در خصوص این طرح به انجام رسیده و پیش نویس طرح، تهیه و در کنفرانسهایى که به همین منظور برگزار خواهد شد، مورد بحث و مناقشه قرار مى گیرد.

سخنرانیها:
- بحران الجزایر، واقعیت موجود و چشم انداز آینده توسط عبدالحمید مهرى.
- عوامل موفقیت شبکه گسترده اینترنت عربى توسط على الاعسم.

بیستمین سال
با حلول سال 1997، بیست سال از تإسیس مرکز مى گذرد. مجموعه دستاوردهاى مرکز در عرصه هاى گوناگون که در خلال دو دهه به دست آمده است، نشانگر موفقیت مرکز در وصول به اهداف ترسیم شده اش مى باشد. این مرکز به تدریج همکارى گسترده اى را با افراد، موسسات علمى، دانشگاهى و نهادهاى منطقه اى و جهانى آغاز کرد و حجم گسترده اى از طرحهاى پژوهشى، کنگره ها، کنفرانسها، میزگردها و سخنرانى هاى علمى، فرهنگى را با مساعدت و همکارى و همکارى افراد و موسسات یاد شده به انجام رسانید - انتشار بیش از 230 عنوان کتاب، 235 شماره مجله و برگزارى بیش از 150 کنفرانس و میزگرد جهان و منطقه اى - و على رغم اوضاع و شرایط فوق العاده دشوار امنیتى (جنگ داخلى لبنان) و مالى، توانست استقلال خود را از دولتها، احزاب و گروهها و... حفظ کند؛ به گونه اى که موفق شد با درایتى قابل تحسین، این مرکز را به عنوان موسسه علمى معتبرى در سطح منطقه و جهان تثبیت نماید.
احیاى اندیشه وحدت عربى در جهان عرب بویژه در میان فرهیختگان، نشر و اشاعه مفاهیم و افکار و آراى علمى و فراهم نمودن گنجینه پربارى از دانش و معرفت در ابعاد مختلف جامعه عربى، تقویت اندیشه تفاهم و تقریب و گفت و گو میان صاحبان آرا و اندیشه هاى مختلف که به مشکلات و راه حلهاى آن در جهان عرب اهتمام مى ورزند، از جمله دستاوردهاى این مرکز بوده است.
نشریه ماهانه مرکز (المستقبل العربى) با انتشار بیش از 230 شماره در تیراژ حدود هشت هزار نسخه از هر شماره یکى از گرانسنگ ترین مجلاتى است که توانسته است ارتباط وثیقى بین اندیشمندان عرب، دانشگاهها، مراکز علمى، موسسات پژوهشى و آموزشى در سطح منطقه و جهان و تمام کسانى که به نوعى به آنچه در عرصه هاى مختلف در جهان عرب مى گذرد اهتمام مى ورزند، برقرار نماید و نکته شایان توجه اینکه، این مرکز در طول بیست سال فعالیت خود توانست به تدریج الگو و نمونه اى کاملا موفق از فعالیتهاى گروهى را در بعد نظرى و عملى ارائه نماید. این الگو مى تواند در کشورهاى جهان سوم به خوبى مورد استفاده قرار گیرد.

گزارش فعالیتهاى سال 1995
برگزارى 13 کنفرانس و میزگرد، 3 سخنرانى و انتشار 20 پژوهش، فعالیتهاى مرکز را در سال 1995 تشکیل مى دهد.
کنفرانسها:
- به سوى فردایى روشن؛ وضعیت کنونى کشورهاى عرب و راههاى گذر از بحران، ژانویه 1995، قطر.
- روابط ایران و اعراب؛ وضعیت کنونى و چشم انداز آینده، سپتامبر 1995، دوحه.
- عادى سازى روابط فرهنگى با اسرائیل، 1995، مغرب.
- مفاهیم جدید شمال و جنوب، 1995، قاهره.
- اعراب و انقلاب؛ تناقضاتى در مفاهیم ملى و منطقه اى و جهانى، 1995، قاهره.
- دستاوردهاى کنفرانس جامعه در کپنهاک، 1995، قاهره.
- دستاوردهاى کنفرانس زن در چین، 1995، قاهره.
- دستاوردهاى دومین معاهده اسلو، 1995، قاهره.
- دستاوردهاى کنفرانس اقتصادى عمان، 1995، قاهره.
- آینده ملى گرایى در جهان عرب، 1995، قاهره.
- تکوین سیاسى اعراب و مفهوم دولت ملى، 1995، قاهره.
- توان هسته اى اسرائیل و احتمالات ممکن، 1995 قاهره.
- آینده روابط اروپا و اعراب، 1995 بیروت.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 8263 صفحه انتشار یافت و 6 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
- دمکراسى بدون دمکراتها، سیاست فضاى باز در جهان عرب و اسلامى. گزارش مشروح کنفرانسى که توسط انجمن بریتانیا در لندن برگزار و مرکز، نشر آن را به عهده گرفت در 310 صفحه.
- دشواریهاى اندیشه معاصر عرب؛ مشروح گزارش کنفرانسى که توسط مجمع علمى عراق برگزار و مرکز، نشر آن را عهده دار شد در 219 صفحه.
- روابط اعراب و ترکیه؛ مشروح گزارش کنفرانس در 673 صفحه.
- توسعه انسانى در جهان عرب؛ مشروح گزارش کنفرانسى که توسط دانشگاه سازمان ملل برگزار و مرکز، نشر آن را عهده دار شد در 504 صفحه.
- مجموعه پیامها، سخرانیها و مکتوبات جمال عبدالناصر، 1952 تا 1954، جلد اول در 385 صفحه؛ موقوفه عبدالناصر.
این کتاب اولین جلد از مجموعه آثار جمال عبدالناصر است که موقوفه عبدالناصر هزینه هاى آن را تقبل نموده است.
- فرهنگ عربى و چالشهاى آینده؛ مشروح گزارشى که توسط مجمع علمى عراق برگزار و مرکز، نشر آن را عهده دار شد.
- گات و سازمانهاى مشابه؛ نظام جدید تجارت جهانى و آینده توسعه عربى در 159 صفحه، مجموعه فرهنگ ملى (27).
- مسإله هویت، ملى گرایى و اسلام در 197 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (27).
- به سوى آینده اى درخشان، یونسکو 1946 - 1993 در 404 صفحه.
- مجموعه آثار کواکبى در 579 صفحه؛ سومین اثر از مجموعه میراث ملى.
- توسعه مستقل؛ شرایط، استراتژى و نتایج در 297 صفحه؛ مجموعه رساله هاى
دکترا (27).
- اروپا و کشورهاى خلیج: شرکاى دور در 309 صفحه.
- اولین کنفرانس ملى - اسلامى؛ اسناد، مباحث و تصمیمات در 562 صفحه.
- موریتانى؛ فرهنگ، دولت و جامعه در 206 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (28)
- اتلاف انرژى؛ توسعه و مشکل انرژى در جهان عرب در 375 صفحه.
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1994 در 660 صفحه.
- روشنفکران در تمدن عربى؛ بلاى ابن حنبل و مصیبت ابن رشد در 156صفحه.
- ملاحظاتى در اندیشه ملى، در 713 صفحه.
- روشنفکر عرب؛ دل مشغولیها و دستاوردهاى آن در 326 صفحه، با همکارى موسسه شومان.
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1989 - 1993 در 936 صفحه.

سخنرانیها:
- اندیشه ملى عربى توسط محمد عابد الجابرى
- دمکراسى و موانع تحقق آن در جهان عرب توسط محمد عابد الجابرى
- آینده روابط اروپا و جهان عرب توسط ناصیف حتى.

گزارش فعالیتهاى سال 1996
برگزارى 8 کنفرانس و میزگرد، یک سخنرانى و انتشار 20 پژوهش

کنفرانسها:
- پیامدهاى کنفرانس شرم الشیخ، قاهره.
- تجاوز نظامى اخیر اسرائیل به لبنان، آثار و نتایج، بیروت.
- بحرانهاى جهان عرب، قاهره.
- ابعاد و نتایج کنفرانس قاهره.
- انتخابات مجلس لبنان؛ واقعیت موجود و چشم انداز آینده، بیروت.
- نقد و بررسى کتاب محمد حسنین هیکل (مذاکرات اعراب و اسرائیل)، قاهره.
- پیامدهاى سومین کنفرانس اقتصادى قاهره.
- نقد و بررسى کتاب رفعت الجاورجى (بحثى در ساختار گرایى هنر و ادبیات) قاهره.

کتاب:
پژوهشهاى ذیل در قالب کتاب و مجموعا در 8433 صفحه انتشار یافت و 10 عنوان کتاب نیز تجدید چاپ گردید:
- بحران الجزایر؛ زمینه هاى سیاسى، اجتماعى، اقتصادى و فرهنگى در 492 صفحه؛ مجموعه کتابهاى المستقبل العربى (11).
- شوراى همکارى خلیج از همکارى تا پیشرفت در 407 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (28).
- دین، دولت و اجراى شریعت در 210 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (29).
- منزلت عقل در اندیشه عربى در 424 صفحه، گزارش مشروح کنفرانسى که توسط مجمع علمى عراق برگزار شد و مرکز، نشر آن را به عهده گرفت.
- مجموعه کامل پیامها، سخنرانیها و مکتوبات جمال عبدالناصر، جلد دوم 1955 تا 1957 در 146 صفحه؛ موقوفه عبدالناصر.
- قدرت فرهنگى و قدرت سیاسى در 280 صفحه.
- اسرائیل و هویت از هم گسیخته در 140 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (30)
- فلسطین و سیاست امریکا از ویلسون تا کلینتون در 362 صفحه.
- روابط ایران و اعراب؛ وضعیت کنونى و چشم انداز آینده؛ گزارش مشروح کنفرانس در 1006 صفحه.
- قانون و حاکمیت و امتیازات نفت، بررسى تطبیقى با شریعت اسلامى در 400 صفحه؛ مجموعه رساله هاى دکترا (29).
- جنبش ملى گرایان عرب و نقاط عطف فکرى آن در 294 صفحه؛ مجموعه فرهنگ ملى (31).
- دانش هندسه در قرن چهارم هجرى؛ ابن سهل الفوهى و ابن الهیثم؛ در 532 صفحه؛ مجموعه تاریخ علوم عربى (3).
- سازمان ملل؛ ضرورتهاى اصلاحات پس از نیم قرن، دیدگاهى عربى در 334 صفحه.
- روزشمار و اسناد وحدت عربى 1995 در 704 صفحه.
- جنبش هاى اسلامى و مسإله دمکراسى در 391 صفحه.
- گفتارهایى در اندیشه ملى، کتاب پنجم؛ ملى گرایى عربى، فلسطین و امنیت ملى و مسائل آزادى بخش در 552 صفحه؛ از مجموعه میراث.
- جنبش عربى؛ دیدگاهى انتقادى در 195 صفحه.
- اعراب از دیدگاه ترکان در 281 صفحه.
- مغرب عربى و تحولات جهانى، در 483 صفحه.
- توسعه عقب ماندگى یا نابود کردن فرصتهاى توسعه؛ تحولات نفتى در کشورهاى خلیج[ فارس]، در 300 صفحه.

سخنرانیها:
- نقش اتحاد اروپا در روند سازش اعراب و اسرائیل توسط ناصیف حتى.

طرحهاى فرهنگى جدید مرکز
مشکلات مالى موجب شد تا مرکز نتواند برنامه پنج ساله فرهنگى (1989 تا 1993) را در موعد مقرر به انجام برساند و در حال حاضر، موارد انجام نشده آن برنامه دنبال مى شود. در عین حال، هیإت اجرایى طرحهاى ذیل را به تصویب رساند تا در خلال سه سال آینده اجرا گردد.
1 - طرح تمدن نوین عربى پس از به انجام رسیدن طرح ((چشم انداز آینده جهان عرب)) و نتایج و دستاوردهاى ارزشمند آن در قالب کنفرانسها مباحثات، مقالات و مجموعه پژوهشهاى منتشر شده و استقبال چشمگیر اساتید، متخصصین و کارشناسان و سایر علاقه مندان به مسائل جهان عرب، طرح ((تمدن نوین عربى)) در دستور کار مرکز قرار گرفت تا ضمن بررسیهاى مقدماتى، پیش نویس آن را جهت بحث و مذاکره در کنفرانسى که به همین منظور تشکیل خواهد شد، تهیه نماید.
2 - تإسیس موسسه ترجمه بدیهى است که هر جنبش فکرى و علمى نیازمند نهضت ترجمه اى است که متون و مطالب مورد نیاز را از زبانهاى زنده دنیا به عربى برگرداند و در حال حاضر هیچ مرکز یا موسسه اى که به طور مشخص به این مهم اهتمام نمى ورزد، وجود ندارد. لذا مرکز، پیشنهاد تإسیس چنین موسسه اى را مطرح نمود به امید اینکه بتواند جهت حمایت مالى آن، موقوفه اى ویژه تدارک ببیند. بدین منظور، مرکز، پیش نویس طرح جامعى را تهیه نمود و نسخه اى از آن را جهت اطلاع مراکز و موسسات و شخصیتهاى علمى فرهنگى ارسال نمود.
تاکنون دوازده موسسه و مرکز علمى پژوهشى به دعوت مرکز پاسخ مثبت داده و همکارى خود را در سطوح مختلف مالى، تدارکاتى، علمى، پژوهشى و مانند آن اعلام نموده اند. امید مى رود با مطالعات و بررسیهاى در دست انجام به زودى سنگ بناى این طرح مهم و ماندگار نهاده شود.
3 - اقلیتهاى عربى در دیگر کشورها
شمار زیادى از هموطنان عرب، در کشورهاى مختلف به سر مى برند؛ ولى متإسفانه هیچ گونه تحقیق جامعى در مورد آنان به عمل نیامده است. به منظور به کار گرفتن این هموطنان در خدمت مسائل وحدت عربى و تإثیراتى که مى توانند در سیاستهاى کشورهایى که در آن مقیم هستند، بگذارند و براى بررسى امکانات ارتباط و تفاهم این اقلیتها بین خود و بین کشورهاى عربى و ارزیابى چگونگى حمایت از این اقلیتها و نحوه استفاده از تجارب آنان در بهبود اوضاع کشورهاى عربى و مسائلى از این قبیل، ضرورت تحقیق و بررسى جامعى در مورد این اقلیتها آشکار مى گردد؛ لذا مرکز، مترصد است پیش نویس طرحى را تهیه نماید تا پس از دست یافتن به منابع مالى، در کنفرانسى این پیش نویس را مورد بحث و بررسى قرار دهد تا بتواند به تدریج به این طرح، جامعه عمل بپوشاند.

موقوفه جمال عبدالناصر
از محل درآمدهاى موقوفه اقدامات ذیل انجام شده است:
1 - اعطاى بورس تحصیلى به هشت دانشجو؛
2 - کمک به یک دانشجوى موریتانیایى؛
3 - تإمین هزینه هاى سفر چند نفر از اساتید دانشگاه به موریتانى جهت ایراد سخنرانیهاى علمى؛
4 - تإمین هزینه هاى انتشار مجموعه آثار جمال عبدالناصر، جلد دوم؛
5 - تإمین هزینه هاى احداث تالار کنفرانس در دانشگاه موریتانى؛
6 - تإمین هزینه هاى تإسیس کرسى مطالعات ساطع الحصرى در دانشگاه قاهره.

منبع: / فصلنامه / علوم سیاسی / 1378 / شماره 4، بهار ۱۳۷۸/۲/۰۰