نویسنده:صدیقه پارسانیا
منبع:روزنامه ایران
خرما میوه اى بسیار قدیمى است و نام آن در قرآن کریم ۴۲ بار تکرار شده است. این میوه پرخاصیت براى مردم کشورهاى اروپایى و آمریکایى تا حدى نا آشناست و آن را فقط در کیک و شیرینى مصرف مى کنند ولى در خاور میانه مخصوصاً در کشورهاى عربى به عنوان یک غذاى اصلى به کار مى رود. مى گویند درخت خرما از قدیم در فلسطین به فراوانى وجود داشته به طورى که در ناحیه بین دریاى گالیله و دریاى مرده جنگل بزرگى از خرما بوده است.در مسیحیت برگ درخت خرما سمبل و نشانه شهادت و شهدایى است که در راه دیانت حضرت مسیح جان باخته اند.خرما (Dates) میوه اى بسیار مقوى است که مواد معدنى بسیارى چون آهن، پتاسیم، روى، و منگنز و ویتامین A-B-E را داراست. تحقیقات درباره خرما نشان داده که این میوه مى تواند از بسیارى از سرطان ها مانند سرطان کولون معده و... پیشگیرى کند. یکى از خواص خرما ملین بودن آن است. البته اگر ۶ تا ۷ عدد خرما را در ۲ لیوان آب جوش خیس کرده و صبح و شب آن را به صورت گرم بنوشید و یا مقدارى خرما میل کنید و بلافاصله یک تا دو لیوان آب گرم روى آن بنوشید. خاصیت دیگر خرما، خنثى کردن اسید اضافى معده است از آنجا که زیادى اسید معده باعث ترش کردن و دل درد مى شود، بنابراین هر وقت دل درد گرفتید مى توانید فرمول چینى ها در طب سنتى را استفاده کنید.
بدین طریق که ۲ تا ۳ عدد خرماى تازه و له شده را در آب جوش بیندازید بعد آن را هم زده و بنوشید. خرما را به عنوان میوه نیز مى توان مصرف کرد. همچنین حتماً براى خواب راحت تر و آرامش بیشتر شام خود را در حدود ساعت ۷ بعد از ظهر صرف کرده و قبل از خواب یک عدد خرما و یک لیوان شیر گرم میل کنید.خرما براى افراد سالمند و بچه ها بسیار مفید است. سعى کنید به جاى قند و شکر از خرما براى نوشیدن چاى استفاده کنید و یا در طباخى از آن استفاده بیشترى ببرید. ورزشکاران به علت فعالیت زیاد به طور حتم باید از عصرانه اى مقوى که با خرما باشد استفاده کنند.مصرف خرما، روش شناخته شده اى براى درمان سرطان و سایر بیمارى هاى عفونى است.علت ابتلاى بسیار کم ساکنان شبه جزیره عربستان به بیمارى هایى نظیر تصلب شرایین، مرض قند و سرطان مصرف فراوان خرما است.خرما مى تواند با مهار رادیکال هاى آزاد از تخریب مولکولى و جهش رسانى ناشى از این رادیکال ها جلوگیرى کند.
خرما داراى قند زیادى است. حدود ۷۰درصد آن را کربوهیدرات تشکیل مى دهد که ۶۰ تا ۶۵ درصد آن قندهاى گلوکز و فروکتوز و ۲‎/۵ درصد فیبر غذایى است.به همین دلیل براى افرادى که نمى توانند ساکاروز را تحمل کنند مناسب است.گلوکوز و فروکتوز از ساکاروز مشتق مى شوند. این قندها به راحتى و فوراً توسط بدن جذب شده، بدون نیاز به هضم در بدن تولید انرژى کرده و یا ذخیره مى شوند.یک کیلوخرما بیش از ۳۰۰۰ کالرى انرژى تولید مى کند.خرما به تنهایى یک منبع غنى مواد معدنى است. فسفر موجود در خرما به اندازه مجموع فسفر موجود در زردآلو، گلابى و انگور است.به دلیل سدیم کم آن (۱ میلى گرم در ۱۰۰ گرم خرما)، براى افراد دچار فشار خون بالا که بایستى رژیم کم سدیم داشته باشند، مفید است. آهن موجود در خرما (۳ میلى گرم در ۱۰۰ گرم خرما) یک سوم RDA یا نیاز روزانه مردان به آهن را تأمین مى کند.فیبر موجود در خرما براى بهبود عملکرد سیستم گوارش و هضم و دفع مواد غذایى مفید است. خرما درختى است از تیره گرمسیرى جزو تیره نخلها که میوه اش جزو میوه هاى سته است یعنى تمام قسمت بریکارى آن گوشتى و محتوى مواد غذایى است. داراى هسته اى سخت و پوست نازک و شیرین که به شکل خوشه اى بزرگ از شاخه آویزان شده و برگ هاى آن بزرگ است. ارتفاع نخل به ۱۰ تا ۲۰ متر و شاید هم بیشتر مى رسد.
دکتر یوسف اسکندرى متخصص تغذیه مى گوید: امروزه خرما اساسى ترین ماده غذایى در رژیم درمانى، درمان بیمارى ام.اس، اختلال جذب و دفع غذا و بیمارى سنگ مثانه به شمار مى آید.
دکتر اسکندرى مصرف این ماده غذایى را به مادران توصیه مى کند. مطالعات نشان مى دهد که مصرف خرما، باعث افزایش شیر مادر شده همچنین در ایجاد آرامش مادران در دوران باردارى نیز مؤثر است. در ایران تقریباً ۱۸ درصد از کل خرماهاى جهان تولید مى شود.
ویژگى هاى خرما
ضد میکروب است، سبب تقویت ستون فقرات و افزایش دهنده توان جنسى شده و قوه بینایى و شنوایى را تقویت مى کند و همچنین سبب هضم غذا و خوشبو شدن دهان شده و نابود کننده دردهاست.
کلسیم موجود در خرما عامل اصلى استحکام استخوان ها است و نیز داراى فسفر است که مانع ضعف اعصاب و خستگى مى شود.
خرما داراى سدیم است که وجود آن از زکام جلوگیرى مى کند.
پتاسیم موجود در خرما از بروز زخم معده جلوگیرى مى کند. این عنصر معدنى اشتها آور بوده و کمبود آن امراض حلقى بویژه تورم لوزه ها را ایجاد مى کند. گاهى تورم قوزک پا نیز به علت کمى پتاسیم در بدن است.
به مبتلایان فلج اطفال، خوردن روزانه چند عدد خرما توصیه مى شود.
سالمندان نیز براى جبران کاهش سلول هاى مغزى باید غذاهاى منیزیم دار مصرف کنند. منیزیم از عناصر موجود در خرماست. بویژه این که منیزیم به عنوان تنها ماده معدنى ضد استرس در دنیا شناخت شده است.
مبتلایان به دیابت (مرض قند) مى توانند به جاى قند از خرما استفاده کنند. زیرا منیزیم موجود در آن کار کلیه و لوزالمعده را آسان مى کند.
خرما در تعادل یونهاى بدن نقش مؤثرى داشته و در شست وشوى خون، اثرى شگرف دارد.
خرما چون کالرى زیاد ایجاد مى کند رطوبت را از بین مى برد. خرما ریشه حساسیت را از بین برده و در کلیه التهابات (پوستى - چشمى- داخلى- گوش و...) مى توان خرما مصرف کرد.
براى مبتلایان به بیمارى هاى رماتیسم و پوست و چشم و ... که در نتیجه حساسیت به وجود آمده است داروى ارزنده اى است. استفاده از شیر با گردو و خرما براى کلیه بسیار مفید است و در زیبایى پوست مؤثر است.
خرما براى کسانى که دوره نقاهت را مى گذرانند لازم است و همچنین مانع تجمع چربى شده و به دلیل دارا بودن عناصر مفید براى کبد، دفاع بدن را در برابر امراض بالا مى برد.
خرما براى بیمارانى که از چربى خون و چاقى، ناراحتى هاى تنفسى و بویژه تنگى نفس (آسم) رنج مى برند، مفید است. با مصرف خرما کار غده تیروئید نیز تنظیم مى شود.
زنانى که قرص ضد باردارى مصرف مى کنند بهتر است به گونه اى مرتب و روزانه از جیره غذایى خرما استفاده کنند.
خرما در انسان آمادگى تفکر به وجود مى آورد.
جوش جوانى یا آکنه را بهبود مى بخشد و یکى از عناصر تجدید قواى جوانى به شمار مى رود. در همین حال خرما براى رویانیدن مژه و درمان زخم و خارش چشم مفید است.
علاوه بر این چند عدد خرما بدون هسته را مى توان سوزانید و پودر بسیار نرم آن را به صورت سرمه روزى یکبار در پلک ها مالید.
لازم به ذکر است زیاده روى در مصرف خرما موجب گرفتگى کبد و طحال شده و فشار خون را بالا مى برد و سبب پوسیدگى و کرم خوردگى دندانها مى شود. همچنین چاقى به همراه دارد. پس بهتر است به میزان لازم مصرف شود و حدود مصرف حفظ شود. خرما داراى ماده اى شبیه هورمون کورتون است که براى تسکین التهاب مؤثر است.
احادیث و روایات
درخت بالیده و بلندى را که داراى الیاف تودرتو و متراکم است روزى بندگان خود قرار دادیم و به آن کشور مرده اى را زنده کردیم.
قرآن کریم
اى مریم درخت خرما را بتکان که براى تو رطبى روشن و تازه فروریزد و بخور و بیاشام و چشمانت را از آن روشن گردان.
سوره مریم
میان فرزندانتان عدالت و مساوات برقرار کنید اگر چه با دو نیمه یکدانه خرما باشد.
رسول اکرم(ص)
نخل از بازماندگان گل آدم آفریده شده است.
رسول اکرم(ص)
ازامام صادق(ع) نقل شده: خرما شفاى امراض است و میوه ا ى است که درد و ناراحتى ندارد.