موضوع : پژوهش | مقاله

از هرج و مرج به دیکتاتوری


گزارش ناظران حاضر در پرجمعیت‌ترین و نفت‌خیزترین کشور افریقا نشان از آن دارد که ناامنی در این سرزمین به مرز انفجار رسیده است. به گفته این ناظران، اکنون وضعیتی پدید آمده که مردم نیجریه حتی آرزو می‌کنند کشورشان به کنترل نظامیان درآید اما از این گرداب خشونت رهایی یابند. ژنرال‌های نیجریه در دوران حکومت دیکتاتوری خود در سال‌های 1966 تا 1999 این کشور نفتخیز را تاراج کردند و مخالفان خود را بی‌رحمانه به جوخه اعدام سپردند. اما در این نقطه آفریقا شاهد تکرار این تراژدی تاریخی هستیم که سیکل هرج و مرج به دیکتاتوری می‌انجامد. اکنون در گوشه‌ و کنار شهرهای نیجریه مثل ابوجا و لاگوس زمزمه‌هایی در میان مردم شنیده می‌شود که نشانگر تمایل آنان به بازگشت ژنرال‌ها است. البته حکومت نظامیان به نظر این مردم ایده‌آل نمی‌آید، ولی به باور عده‌ای از آفریقایی‌ تبارها می‌تواند اندکی بهتر از شرایط وحشتناک کنونی باشد.
در هر حال اکنون احتمال شروع مجدد جنگ داخلی در نواحی نفتخیز جنوبی افزایش یافته است، صدها نفر در درگیری‌های مذهبی شمال کشور کشته شده‌اند و اقدام یک نیجریه‌ای جوان برای انفجار هواپیمای عازم امریکا بر بحران‌های این کشور افزوده است. در میان تمامی این چالش‌ها شورشیان دلتای نیجر تهدید جدی‌تری برای نیجریه محسوب می‌شوند. در مدت چهار ماه آتش‌بس یکجانبه از سوی شورشیان، گروه‌های مختلف شورشی در منطقه دلتای نیجر با هم متحد شدند و پایان آتش‌بس و مبارزه تمام عیار علیه شرکت‌های نفتی خارجی را اعلام کردند. منبع دیگر نگرانی از آینده مبهم کشور نیجریه این است که بحران ماهیت فرقه‌ای یافته است، یعنی تنش میان مسلمانان ساکن شمال و مسیحیان ساکن جنوب اوضاع را وخیم‌تر ساخته است. مسلمانان اکثریت اعضای دولت و ارتش را تشکیل می‌دهند در مقابل گودلاک جاناتان معاون رئیس‌جمهور رهبری مسیحیان را برعهده دارد. شکاف سیاسی همواره مهمترین مسئله در صحنه نیجریه است. سیاستمداران مسلمان شمالی از جانب اومارو یارادوا، رئیس‌جمهور حمایت می‌شوند، در حالی‌که مسیحیان جنوب خواهان جایگزینی وی با جاناتان هستند. درگیری‌های فرقه‌ای اخیر در شهر جرس که حدود 200 کشته برجای گذاشت، نمایانگر تشدید اختلافات فرقه‌ای است که این کشور را در آستانه انفجار قرار داده است. در این شرایط ارتش تنها نهاد دولتی است که فرماندهان آن سعی می‌کنند نقش آخر را در رهایی از وضع کنونی ایفا کنند.
لایی محمد، سخنگوی «کنگره عمل» حزب اصلی مخالف دولت به روزنامه تایم چاپ لندن گفته است: «ما هیچگاه نباید خواهان کودتای نظامی و حکومت دوباره آنها بر کشور باشیم. استدلال این فعال سیاسی نیجریه این است که حسب تجربه‌های تاریخ بدترین دولت مردمی و غیرنظامی بهتر از رژیم نظامی نیک‌اندیش است.»
ژنرال عبدالرحمن داسپازو رئیس ستاد مشترک ارتش نیجریه در مورد شایعه مطرح در قبال حکومت نظامیان می‌گوید: ارتش تمام تلاش خود را برای تأمین امنیت مردم انجام می‌دهد.»
نشریه تایم اخیراً در گزارشی مشروح از شکاف‌های سیاسی مقام‌های نیجریه نوشت: کیودواسو از چهره‌های مطرح قضایی نیجریه می‌گوید: یارا دوا با وجود این‌که در بستر بیماری و در خارج از کشور به سر می‌برد، قدرت را رها نمی‌کند و این کار وی توهین مستقیم به مردم نیجریه است. کسانی که اکنون از وی حمایت می‌کنند قطعاً در ریاست جمهوری وی ذینفع هستند و با کناره‌گیری او بسیاری از منافع خود و کنترل بر قدرت را از دست می‌دهند. آنچه بدبینی نخبگان کشور را عمیق‌تر کرد این بود که رئیس‌جمهور نیجریه بیش از دو ماه است که در عربستان سعودی به دلیل بیماری بستری است. حال آن‌که برای جلوگیری از از هم پاشیده شدن نیجریه و بروز فاجعه در این کشور، یارا دوا باید تا پیش از انتخابات سال 2011 قدرت را واگذار کند.

 

منبع: / روزنامه / ایران ۱۳۸۸/۱۱/۱۵

نظر شما