روزنامه شرق، چهارشنبه 12 آذر 1382 

هلن پیرسن - ترجمه زینب همتى: پاک تراشی جنگل های بارانی آمازون، دروازه های این منطقه را به روی پشه های حامل مالاریا گشوده است. پژوهشگران آمریکایی ضمن اعلام این مطلب، اذعان داشتند که در حال حاضر مشغول بررسی این مسئله هستند که چگونه یک تخریب محیط زیستی می تواند بیماری های مرتبط با انسان را تشدید کند.

این تیم تحقیقاتی قریب به 15 هزار پشه که در اطراف یک جاده جنگلی در شمال شرق پرو مشغول پرواز بودند را جمع آوری کرده و در ادامه کار تعداد پشه های Anopheles darlingi, A.darlingi- یک گونه محلی از پشه آنوفل است که انگل های مالاریا را به داخل رگ های بدن انسان تزریق می کند_ موجود در این 15 هزار پشه را مورد شمارش قرار دادند.

در مرحله بعد، تعداد پشه شمارش شده با سطح جنگل زدایی شده در نتیجه کشاورزی و ایجاد روستاهای جدید تطبیق داده شد. لازم به ذکر است که پژوهشگران سطحی از جنگل که در نتیجه فعالیت های انسانی پاک تراشی شده است را از طریق تصاویر ماهواره ای گرفته شده برآورد کردند.

جاناتان پاتز (Patz.J) از دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور مریلند می گوید: «به ازای هر یک درصد از جنگل های بارانی که از بین می روند تعداد پشه های darlingi. A، 8 درصد افزایش پیدا می کند.» طبق گفته پاتز پشه darlingi.A می تواند بر گونه های دیگر چیره شود چرا که این پشه به راحتی در آبگیرهای باز و روشن (مراد از آبگیرهای روشن، آبگیرهایی است که در زیر نور آفتاب قرار داشت و خورشید تمام سطح آن را می پوشاند) زندگی کرده و به زاد و ولد می پردازد.

پاتز امیدوار است که با روشن شدن این حقایق، مدیران جنگل داری از خواب غفلت بیدار شده و به حساسیت موضوع پی ببرند. به عنوان مثال در این مطالعه مشخص شده که حشرات، سابقا در 30 تا 40 درصد جنگلی که اکنون نابود شده است آزادانه رفت و آمد می کرده اند. به گفته پاتز: «در حال حاضر هدف اصلی ما جلوگیری از گسترش بیماری به نواحی بالا دست رودخانه است.»

کارشناس و متخصص مالاریا، نیل لونیباس (Lounibos.P) از دانشگاه فلوریدا در وروبیچ معتقد است پاک تراشی جنگل می تواند میزان به پرواز در آمدن پشه darlingi.A را افزایش دهد. او در ادامه خاطر نشان می سازد که این پشه اولین بار در دهه 1990 و پس از احداث حوضچه های پرورش ماهی در مناطق گرمسیری به اوج خود رسید: در صورتی که این گونه از بیرون از آمازون وارد منطقه نشده باشد، مشکل چندان جدی ای منطقه را تهدید نمی کند.

مطالعه فیلد

پاتز عضوی از یک گروه از دانشمندان است که مشغول مطالعه پیامدهای تخریب محیط زیست بر روی سلامت جانوران و انسان هستند. پزشکی حفاظت (Conservation Medicine) شاخه جدیدی از علم حفاظت از محیط زیست است که از پیامدهای آلودگی بر روی سرطان گرفته تا نقش گرمایش جهانی در مرگ جهانی دو زیستان را تحت پوشش خود قرار می دهد.

پزشکی حفاظت، شهرت خود را مدیون اپیدمی اخیر ویروس غرب نیل و سندروم عفونت حاد دستگاه تنفسی موسوم به سارز _ این بیماری ها به دنبال دگرگونی های ایجاد شده در تماس با جانوران به تدریج از حیوانات به انسان سرایت کردند _ است. پیتر دازساک (Dazsak.P)، مدیر کنسرسیوم پزشکی حفاظت در بخش تامین بودجه حیات وحش نیویورک می گوید: «تمامی این وقایع دست به دست یکدیگر داده و معنای عملی پزشکی حفاظت را به همگان آموزش می دهند.»در این کنسرسیوم، 5 آکادمی علمی عضویت داشته و در واقع از بنیانگذاران آن محسوب می شوند که از بین آنها می توان به دانشگاه جان هاپکینز اشاره کرد.

هدف اصلی این آکادمی ها تلاش برای انجام مطالعات بیشتر در جهت کسب آگاهی از سیاست های مبنی بر حفاظت است. دازساک نیز مشغول بررسی این مسئله است که آیا شهرسازی یا کشاورزی باعث کاهش تنوع پرندگان و در نتیجه افزایش گسترش ویروس غرب نیل از آنها به انسان شده است یا خیر؟دازساک و پاتز منتظرند تا در سال 2005 بزرگ ترین گزارش مربوط به برآورد وضعیت حفاظتی میلیون ها اکوسیستم که توسط سازمان ملل صورت خواهد گرفت منتشر شود.

این گروه از دانشمندان تصاویر مربوط به اکوسیستم های تخریب یافته و پیامدهای تخریب آنها بر روی سلامتی انسان را در کنار یکدیگر گذاشته و با این کار قصد دارند سیاست گذاران را از خطری که جامعه انسانی را تهدید می کند مطلع کنند.به هر حال در ماه مارس سال 2004، اولین ژورنال اکوسیستم و پیامدهای تخریب آن بر سلامتی انسان با نام اختصاری Eco Health منتشر شده و به همین ترتیب سایت اینترنتی این مجله با آدرس ecohealth.net آخرین اطلاعات در این زمینه را در اختیار پژوهشگران قرار خواهد داد. دازساک در این باره می گوید: «به هر چیزی که نگاه می کنیم یک حس مشترک در همه ما ایجاد می کند اما نمی توان باور کرد که چرا ما به راحتی از همه چیز می گذریم و این حس خود را نادیده می گیریم.»

Nature,Nov.28 .2003