پیشنهاده کارشناسی ارشد 1398
پدیدآور: فاطمه پیروزی 
استاد راهنما: مهدی رئیسی نافچی
 استاد راهنما: اکبر حاجی ابراهیم زرگر
 استاد مشاور: حسین راعی
دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده معماری و شهرسازی
چکیده

مجموعه البرز در نزدیکی شهر قم و در شمال شرقی آن واقع است. این مجموعه در زمان قاجار و در کنار کاروانسرای البرز بنا شده است، که از معماری روستایی و همجواری کاربری های مختلف و کاملی (مانند: مسجد، آب انبار، حمام و عمارت های مسکونی و ...) بهره می برد. زمین های البرز به دلیل حاصلخیزی همواره مورد توجه بوده و در گذشته انواع درخت های میوه در آن کشت می شده است. این مجموعه متعلق به مصباح التولیه معروف به تولیت (از خاندان سادات حسینی متولی حرم حضرت معصومه س) بوده است. ابوالفضل تولیت به مدت20 سال تولیت آستان حرم و چندین دوره نمایندگی مردم قم در مجلس را در کارنامه خود دارد، او در سال 58 از دنیا رفته است. مزارع مسکونی به عنوان بخشی از میراث کشاورزی ایران، موضوعی درخور توجه و تقریبا ناشناخته است. مزرعه مسکونی البرز و بافت و عناصر و ارزش های آن از نمونه های کم نظیر است، که با توجه به اسناد یافت شده از انسجام کالبدی و زیست محیطی ارزنده ای برخوردار بوده است. آسیب های وارد شده بر ابنیه مجموعه از نظر کالبدی بیشتر رطوبت نزولی است که در نگرش فراتر ناشی از برهم خوردن نظام های اجتماعی و تولیدی مجموعه به نظر می رسد. حفاظت از ارزش های ابنیه موجود و بافت و محیط پیرامون آن، مبتنی بر راهکارهای کالبدی و دستورالعمل های غیرکالبدی ضروری می نماید. تعیین کاربری جدید جهت تداوم حیات مجموعه در قالب تدوین سناریو جهت احیا و بارزنده سازی مجموعه البرز با تکیه بر داشته های زیرساختی موجود (سکونت- زراعت) و نیازهای جدید منطقه ای راهگشا خواهد بود.