ولوله ای در میان مردم افتاده است. همه می خواهند زیباتر و زیباتر شوند. گویی قصه سفید برفی و هفت کوتوله است و جریان نامادری بدجنسی که می خواست از همه زیباتر باشد. تقریبا تمام زنان از قسمتی از اندام خود ناراضی هستند. درواقع می خواهند مشکل خود را با جراحی پلاستیک حل کنند. سئوال این است: کدام مشکل دیگر بندرت به افرادی برمی خوریم که در فکر جراحی زیبایی و جوان تر نمایاندن خود نباشند. چروک بین دو ابرو، بینی بزرگ یا عقابی یا گوشتی، چربی های اضافه شکم و... . کار به جایی کشیده است که بعضی بعد از تمام این جراحی ها به جراحی های زائد و بی مصرفی چون برداشتن چروک های پشت پاشنه پا می پردازند. نمی توان گفت که این بیماری همه گیر، مختص قشر مرفه جامعه است. بسیاری از ما افرادی را می شناسیم که برای جراحی بینی پول قرض کرده اند. آمار نشان می دهد که کسی که یک بار زیر تیغ جراح زیبایی برود، این کار را تکرار می کند؛ خواه برای ترمیم جراحی اول یا یک جراحی جدید. آخر وقتی بینی زیبا باشد که دیگر با چروک زیر چشم همخوانی ندارد و بعد لب ها گوشتی و گونه ها برجسته می شوند. به این ترتیب دور باطلی آغاز می شود که آن را پایانی نیست. ناگهان چشم باز می کنیم و می بینیم که جای آن موجود طبیعی و شاید نه چندان زیبا (البته با معیارهای دیکته شده امروزی) عروسکی در آینه مشاهده می کنیم که حالات و حرکات صورتش فقط تا جایی است که جراحی های مختلف و کشیدن پوست و غیره به او اجازه می دهند. آیا باید همچنان منتظر بمانیم که سازندگان لوازم آرایش و افرادی که از این راه درآمدهای میلیونی دارند، به ما دیکته کنند که چه صورتی زیباست این موضوع در اروپا به قدری بحرانی شده است که قرار است مجلس آلمان چاپ عکس های قبل و بعد از عمل را ممنوع کند و همچنین افرادی که هنوز به سن قانونی نرسیده اند، اجازه جراحی زیبایی نداشته باشند. استدلال شان هم این است که این عکس ها بیننده را تشویق به جراحی زیبایی می کند و افراد نوجوان باید همان طور که برای گرفتن گواهینامه منتظر رسیدن به سن قانونی می شوند، برای این کار هم انتظار بکشند. مقاله زیر از مجله اما (EMMA ) و از زبان آلمانی ترجمه شده است. آن را بخوانید و کمی روی آن فکر کنید. شاید این مقاله باعث شود که ارزش بیشتری برای زیبایی های درونی خود قائل شوید.

به تازگی مد شده است که هزاران زن، داوطلبانه زیبایی خود را به دست دارویی به نام بوتوکس می سپارند. مداوا با بوتوکس، ارزان، سریع و ساده است، ولی پشت این گزارش ها در مورد زنان داوطلب مسموم شده، عملیات تبلیغاتی پزشکان و صاحبان کارخانه های لوازم آرایشی واقعیت هایی نهفته است.
بوتوکس که نام کامل آن بوتولینیوم توکسین است، یکی از قوی ترین کشنده های اعصاب به شمار می رود. این ماده همچنین یکی از عوامل به وجود آورنده سیاه زخم است که سالها بازرسان سازمان ملل در عراق به دنبال آن بودند و اصلا حمله آمریکا به عراق هم به دلیل داشتن این سلاح شیمیایی بود.
بوتوکس، جدیدترین کشف در جراحی زیبایی است. پزشکان متخصص زیبایی درجهان، این سم را به طورکاملا قانونی در انبار خود نگه می دارند و آن را به صورت مراجعان خود تزریق می کنند تا چروک های چهره آنان را از بین ببرند.
بوتوکس که یکی از خطرناک ترین سم های شیمیایی است، میلیون ها بار رقیق می شود تا به صورت داروی زیبایی مورد استفاده قرار گیرد. بوتوکس در عرض چند ساعت، پیشانی های چروکدار را صاف می کند و بسیار ارزان تر از لیفتینگ است.
در آمریکا و اروپا از طریق رسانه های عمومی و نشریات زنان، تبلیغات زیادی برای بوتوکس انجام می شود، یعنی زنان از حدود سی سالگی به خود سم تزریق می کنند. موسسات زیبایی روی بی خطر بودن این ماده تاکید دارند. در این پروسه زیبایی ظاهرا حتی خونی هم جاری نمی شود.
اکثر زنان از 30 سالگی دچار این ترس می شوند که دیگر به اندازه کافی زیبا نیستند و دلشان نمی خواهد پیر شوند. این موضوع تاز ه ای نیست. زنان با اینگونه مسائل آشنایی دارند. تاکنون تمایل به زیبا بودن، تا این اندازه در زنان شدت نداشته است.
از یک طرف تانک های آمریکایی به عراق حمله می کنند، چون دولت این کشور متهم است که سلاح های شیمیایی در اختیار دارد و از طرف دیگر بوتوکس در اروپا همه گیر می شود.
بوتولینیوم توکسین یک نوع پروتئین گیاهی و مشهورترین سم کشنده اعصاب است. به همین دلیل هم برادر کوچک سیاه زخم و طاعون خوانده می شود. یک گرم از این ماده کافی است تا تمام سکنه یک شهر بزرگ را نابود کند و یک کیلوگرم آن برای نابود کردن تمام اروپا کفایت می کند.
مدت ها قبل از اینکه بوتوکس در مطب پزشکان زیبایی به کار گرفته شود، بوتولینیوم توکسین را در زمره سلاح های شیمیایی قرار داده بودند. از دهه 80 است که این ماده به عنوان دارو به کار گرفته می شود. یک متخصص چشم در سانفرانسیسکو از این دارو برای درمان تیک چشم استفاده کرد و نتیجه اش موفقیت آمیز بود. 10 سال بعد یک خانم متخصص چشم در کانادا نیز از این دارو برای درمان تیک چشم یکی از بیماران خود استفاده کرد. او متوجه شد که بیمارش علاوه بر اینکه دیگر تیک ندارد، حالا دارای یک پیشانی صاف شده است.

عوارض درمان چروک ها با بوتوکس
تاکنون جز سرخ شدن و تورم موقتی محل درمان، عارضه خاصی مشاهده نشده است. البته امکان دارد که با تزریق غلط، اعصاب بخش دیگری از صورت فلج شود، اما این مشکل هم پس از سه ماه که اثر این دارو کاهش می یابد، حل می شود. تمام متخصصان در این مورد اتفاق نظر دارند، یعنی این اتفاق نظر به معنای این است که درمان چروک ها با این دارو یا به عبارتی سم، عوارض جانبی دیگری ندارد معلوم نیست. بوتولینیوم توکسین فقط 20 سال است که به عنوان دارو مورد استفاده قرار می گیرد و از 10 سال پیش هم برای از بین بردن چروک ها از آن استفاده می شود. این سم، پس از تزریق، به طرف نخاع حرکت می کند. به دلیل مقدار ناچیزی که از این ماده در درمان چروک ها استفاده می شود، هنوز معلوم نیست که در دراز مدت و پس از رسیدن به نخاع، چه اتفاقی برای بوتوکس می افتد. سیلیکون و روغن سویا هم سالیان سال، بدون هیچ مشکلی مورد استفاده قرار می گرفت تا اینکه عوارض خطرناک و گاهی حتی مرگبار آنها مشخص شد.
پزشکانی که از بوتوکس برای درمان چروک ها استفاده می کنند، معتقدند با این کار خود موجب خوشبختی زنان می شوند. دکتر اولریش بولاتسکی هم جزو این دسته از پزشکان است. حتی همسر خود من هم برای از بین بردن چروک های صورتش، بوتوکس تزریق کرده است. وقتی از او می پرسیم: آیا خودتان هم این کار را کرده اید می خندد و جواب می دهد: معلوم است که نه. بله این سئوال فقط می تواند یک شوخی باشد. دکتر بولاتسکی به وضعیت زنانی رسیدگی می کند که رنج می کشند! چروک صورت، آنان را پیر و خسته نشان داده و باعث از بین رفتن اعتماد به نفسشان می شود.
تزریق بوتوکس در چند نقطه انجام می شود و فقط چند دقیقه طول می کشد، اما تاثیر آن تا سه ماه باقی می ماند. زنان در طول سه دهه زندگی خود، زندگی کرده اند، رنج کشیده اند، خندیده اند، دوست داشته اند، خشمگین شده اند و لذت برده اند. حال باید آثار تمام این حالات روحی، از چهره آنان محو شود. شاید هم می خواهند، تمام خاطرات و زندگی گذشته خود را انکار کنند.
اعصاب صورت تقریبا 80 شاخه مختلف دارد که هرکدام نشان دهنده حالات مختلفی است که چهره به خود می گیرد. ابتدایی ترین حالات صورت، مانند شادی یا غم با کوچک ترین حرکت این اعصاب تعیین و مشخص می شود که براساس تحقیقات دانشمندان، بخشی از یک زبان جهانی است. کسی که این حالات را از صورت خود حذف کند، درواقع به نوعی زبان خود را از دست داده و یکی از ارگان های اجتماعی خود را ناقص کرده است و درنتیجه احساس خوشبختی هم نخواهد کرد.
الگوی زیبایی زائیده تخیلات مردان و زنان است و ارتباط بین جنسیت ها را مختل می کند. در عین حال تصویر تازه ای که از یک زن زیبا و مدرن به وجود آمده است تناقضی در خود دارد
این موضوع از مدت ها پیش به اثبات رسیده است که حالات صورت یا به اصطلاح میمیک، نه تنها حالت ظاهری دارد، بلکه بخشی از روان انسان نیز هست. هنگام خشم یا ترس، ضربان نبض ما سریع تر می شود. وقتی از شدت ناراحتی به پیشانی خود چین می دهیم، فرکانس قلب کاهش می یابد و هنگامی که خشمگین هستیم و ابروهای خود را بالا می بریم، دمای بدن افزایش می یابد. تمام این کارها پس از درمان با بوتوکس دیگر امکانپذیر نیست. حتی اگر بخواهیم عدم داشتن میمیک را در نظر نگیریم، باز هم مشکلات دیگری وجود خواهد داشت. انسان ها به صورت غریزی با دیدن حالات صورت یکدیگر، واکنش نشان می دهند. بنابراین هرگونه تغییری در این سیستم پیچیده علامت دادن، به طرز مشخصی قابل مشاهده است، درست مثل این مد جدید. مصنوعی بودن آن کاملا مشخص است. می توان آن را دید و تشخیص داد.
زنان هنرپیشه و خواننده خیلی خوب می دانند که طرفداران آنان بزودی تمایل پیدا می کنند که درست شبیه ستارگان مورد علاقه خود شوند. آنان می دانند که پیشرو هستند و قرار است الگوی نسل بعد برای زیبایی شوند. مدت درازی قبل از اینکه این الگوی تازه به زنان تلقین شود، از طریق پرده سینما و تبلیغات، آن را به نمایش درمی آورند.
یکی از پیشگامان جراحی زیبایی در دهه 70 خواننده اپرا، انه لیزه روتن برگر بود. در صورت او که بارها مورد عمل جراحی قرار گرفته بود، دیگر هیچ حالت خاصی دیده نمی شد. هیلدگارد کنف، هنرپیشه آلمانی به جراحی زیبایی خود اعتراف و پشیمانی خود را اعلام کرد: به سالها وقت نیاز داری که به صورت جدید خود عادت کنی.
مدونا خواننده پاپ هم پنهان نمی کند که تزریق بوتوکس برای او امری عادی به شمار می رود. می گویند که این خواننده 44 ساله مشتری دائمی تزریق بوتوکس یک کلینیک بسیارشیک و سطح بالا درلندن است.
بعد نوبت به منشی ها، فروشندگان و کارمندان رسید که به تقلید از ستارگان زیبای خود بپردازند.

همه می فهمند
شاید بسیاری از کسانی که دست به عمل جراحی زیبایی می زنند تصور می کنند دیگران به حدی مجذوب زیبایی آنان شده اند که متوجه انجام این عمل نمی شوند. یک متخصص پوست که میل ندارد نامش فاش شود، می گوید: در باشگاه های ورزشی و بدنسازی می توان براحتی زنانی را که مورد درمان با بوتوکس قرار گرفته اند، تشخیص داد. محلی که بوتوکس به آن تزریق شده باشد، عرق نمی کند. آنان هنگام ورزش و بدنسازی عرق می کنند و صورتشان سرخ می شود. فقط پیشانی شان صاف و خشک می ماند.
به مرور زمان، میانگین سن داوطلبان جراحی های زیبایی کاهش می یابد. کار دختران نسل جدید، در این رابطه ساده تر و به عبارتی مشکل تر از مادرانشان است. از طرفی امکانات جراحی زیبایی در حال افزایش است، روش های آنها روز به روز ساده تر می شود و قیمت جراحی ها پایین تر می آید، به طوری که امروز زنانی که درآمدهای معمولی دارند، خیلی راحت تر از زنان بیست سال پیش، می توانند دست به چنین اقداماتی بزنند. از طرف دیگر این سهولت موجب ایجاد فشار دیگری می شود. به این دلیل که جراحی های زیبایی به سهولت قابل اجرا و هزینه آنها قابل پرداخت است، به نظر می رسد که تصمیم گیری در این رابطه بسیار راحت است. با این روند رو به رشد جراحی زیبایی، به زودی پیشانی چروکدار هم مانند موی چرب، نشان دهنده شلختگی می شود.
خانم دکتر لیلی کرمر - آلتگلد معتقد است: اکثر زنانی که در زندگی خود دچار بحران می شوند، از ظاهر خود ناراضی هستند. زنان میل ندارند که افراد با دیدن چهره آنان از مشکلاتی که در گذشته داشته اند، مطلع شوند.
زنان 40 ساله به جراح زیبایی مراجعه می کنند تا خود را جوان کنند و زنان 30 ساله برای زیباتر شدن به آنان مراجعه می کنند.
هفته نامه اشپیگل در گزارشی که به جراحی های زیبایی اختصاص داده بود، به متدهای قدیمی از زمان پارینه سنگی تا مصریان باستان، الگو شدن بینی مریلین مونرو و تزریق بوتوکس پرداخت. خبرنگار اشپیگل نوشت که هیچ یک از این روش ها تازه نیست، اما کیفیت این روش تازه با بقیه فرق دارد، زیرا یک سم مهلک به بدن تزریق می شود. بنابراین ماده تازه ای وارد این بازی قدیمی شده است. سادگی استفاده و مناسب بودن قیمت بوتوکس، زنان را وسوسه می کند و نه تنها به روح، بلکه احتمالا به جسم هم آسیب می رساند. همین موضوع بوتوکس را بسیار خطرناک کرده است.
شاید زنان فکر می کنند که وقتی بقیه افراد خانواده از تسهیلات زندگی جدید استفاده می کنند، چرا آنان نباید این کار را بکنند وقتی مرد خانه اتومبیل جدیدی می خرد، پسر کامپیوتر و دختر دائم لباس های تازه می خرند، چرا او نباید یک تزریق کوچک بوتوکس را به خود روا بدارد بعد منتظر می ماند که شوهرش متوجه تغییر او شود، ولی مرد مثل همان اوقاتی که زن از آرایشگاه می آید، متوجه تغییرات او نمی شود.
یک روانشناس معتقد است: اکثر زنان این کارها را برای شوهران خود انجام نمی دهند، بلکه بیشتر برای خود دست به این اقدامات زیباکننده می زنند. او در اتاق انتظار مطب پزشکان زیبایی، شاهد صحنه هایی بوده است که در آنها مردان از زنان خود می خواسته اند که از این کار منصرف شوند.

طبیعت و اسطوره
ما در بحبوحه درگیری شدید بین افراد ضدفمینیسم و مخالفان الگوهای زیبایی قرار داریم.
لوسی استون، طرفدار برقراری مساوات، در سال 1885 اظهار داشت: وقتی اجازه نداریم آزادانه در مورد جسم خود تصمیم بگیریم، داشتن حق رای چه فایده ای برایمان دارد 80 سال بعد که زنان حق رای به دست آوردند، ویرجینیا وولف نوشت: هنوز ده ها سال مانده است تا زنان واقعیت را در مورد جسم خود درک کنند. در این بین انقلابی رخ داده که همه چیز را دگرگون کرده است.
این الگوی تازه می خواهد به ما تلقین کند که کیفیتی به نام زیبایی وجود دارد. زنان باید برای به دست آوردن آن، اشتیاق داشته باشند.
الگوی زیبایی ربط زیادی به زن و زنانگی ندارد. درواقع الگویی برای رفتار و کیفیت های ظاهری تعیین می کند. از نظر زنان، پیر شدن به معنای زشت شدن است، زیرا بالا رفتن سن، به معنای قوی تر شدن است و همچنین رشته هایی که بین نسل ها وجود دارد، گسسته می شود. زنان مسن تر از زنان جوان و زنان جوان از زنان مسن تر وحشت دارند.
اما مهمترین مسئله این است که زنان، هویت خود را در زیبایی ببینند و به زیبایی ظاهر وابسته شوند، بنابراین معیارهای آنان برای داشتن اعتماد به نفس، محدود به زیبا بودن می شود. الگوی زیبایی در این شکل جدید، کشف تازه ای است.
الگوی زیبایی زائیده تخیلات مردان و زنان است و ارتباط بین جنسیت ها را مختل می کند. در عین حال تصویر تازه ای که از یک زن زیبا و مدرن به وجود آمده است، تناقضی در خود دارد. ضمن اینکه زنان در حال پیشرفت و القای هویت خود هستند، مسئله معیارهای جدید زیبایی حادتر می شود. این تصور وهم انگیز ازاسطوره زیبایی، تعیین کننده زندگی زنان در غرب شده است.
به نظر می رسد انسان های دوران جدید تحت تاثیر این تصور تازه و بیمارگونه از زنان هستند که تصویر واقعی زنان را تغییر می دهد. دلیل این تمایل چیست که زنان دیگر جسم، صدا و صورت خود را دوست ندارند و می خواهند خود را در سطح این تصاویر کلیشه ای مبتذل از زیبایی پایین بیاورند البته ترس های ناخودآگاه انسان ها نقش مهمی در به وجود آمدن این دروغ کاذب دارد، اما در خاتمه این معیارهای اقتصادی هستند که آن را پایدار می کنند.
سیستم فعلی اقتصادی غرب وابسته به این است که زنان تسلیم الگوی جدید زیبایی شوند. امروزه دیگردر غرب نمی توان به زنان تلقین کرد که خانه داری، بالاترین ارزش است، بنابراین الگوی زیبایی چیز تازه ای را جایگزین آن می کند. امروزه دیگر جنون زیبایی با تمایل به زیبا شدن سابق تفاوت دارد. زندانی که ما حالا در آن هستیم، دری ندارد که از پشت قفل شود. جنون زیبایی در درون ما لانه کرده است، جسم زنان را نابود می کند و شیره روح آنها را می مکد. اگر زنان بخواهند از شر آن خلاص شوند، نیازی ندارند که مانند زنان قرن نوزدهم، تظاهرات کنند و شعار بدهند. فقط کافی است یاد بگیرند که نگاه تازه ای به این جنون زیبایی پیدا کنند.

۱۴ و 41 سالگی
به تازگی مد شده است که دختران جوان خود را به دست تیغ جراحان پلاستیک می سپارند. درست به همان سادگی که گوش های خود را سوراخ می کنند. طی 10 سال اخیر در آلمان، جراحی های زیبایی با یک رشد 153 درصدی به 7 میلیون مورد رسیده است. در عین حال تعداد بیماران زیر 18 سال دو برابر شده است. دیگر نباید پیر، چروکیده و ثروتمند بود تا اقدام به جراحی زیبایی کرد.
براساس آمار انستیتوی فورسا، برای عمل جراحی زیبایی حتما نباید پیر شد. در حالی که فقط 60 درصد از زنان بین 49 تا 59 ساله حاضر به تغییر جسم خود در اتاق عمل هستند، این آمار در زنان بین 30 تا 44 ساله به 74 درصد می رسد. 82 درصد از زنان بین 16 تا 30 ساله آمادگی دارند که روی تخت جراحی قرار بگیرند تا زیباتر یا خوش اندام تر شوند. در قدیم جراحی های زیبایی را به صورت سیاه و سفید در تلویزیون نشان می دادند، چون حال تماشاگران از دیدن مناظر تهوع آور آنها به هم می خورد. امروزه هر نوجوان 10 ساله ای می داند که مراحل ساکشن چربی چگونه است.
تا چندی پیش با جنون لاغری و انواع رژیم ها به جسم خود حمله ور می شدیم، حالا ماجرا جدی تر شده است و خود را به تیغ جراح زیبایی می سپاریم. این پدیده جدید موجب می شود که زنان از جسم خود ناراضی باشند و خلاءهای درونی خود را در نازیبا بودن ببینند.
اوا دختری 23 ساله است. براساس اظهارات خودش قبل از عمل، بینی بسیار زشتی داشته است. در کودکی هنگام بازی، خواهرش ناخواسته راکت بدمینتون رامحکم به بینی او می کوبد. به علاوه بینی او کج و دراز بوده است.
اوا سالها در آرزوی جراحی کردن بینی خود بود. در عکس هایی که اوا از قبل از جراحی به ما نشان می دهد، زن جوان زیبایی را می بینم که موهای بلوندی دارد و بینی معمولی یا به عبارتی کاملا عادی او باعث می شود، صورتش حالتی عروسک وار به خود نگیرد.
اوا می داند که جز خودش، هیچ کس از بینی او ناراضی نبوده است. جراح برای درست کردن بینی کج اوا، عملی روی آن انجام داد. قبل از عمل، کاغذی به اوا دادند که در آن خطرات احتمالی بعد از عمل تشریح شده بود؛ مانند آسیب دیدن غده های اشک، ولی اوا اصلا به آن توجهی نکرد. البته این اطلاعات در مراکز مختلف زیبایی با هم تفاوت دارد، اما واقعیت این است که جراحی زیبایی به این دلیل برای افراد در سن بلوغ، خطرناک تر است که بدن آنان بعد از عمل باز هم رشد می کند. بنابراین احتمال یک عمل مجدد بیشتر می شود. به علاوه وضعیت مالی دختران نوجوان، مانند زنان شاغل نیست و امکان مراجعه آنان به پزشکان غیر متخصص یا تازه کار بیشتر است. همین امر موجب خطرناک تر شدن وضعیت آنان می شود.

منبع: / ماهنامه / ویژه نامه ماه همشهری ۱۳۸۴/۰۰/۰۰
مترجم : مهشید میرمعزی