دانشمندان پى برده‏اند که حق‏شناسى و قدردانى، تأثیر شفابخشى دارد و موجب طول عمر مى‏شود.
مطالعات به عمل آمده در مرکز پژوهشى سلامت قلب کالیفرنیا پیرامون اثرات مثبت شکرگزارى بر تندرستى جسمانى انسان حاکى است در صورتى که سپاسگزارى آگاهانه انجام پذیرد، باعث فزونى فعالیت دستگاه پاراسمپاتیک مى‏گردد. با افزایش تلاش دستگاه یاد شده، فشار روانى و هیجان‏هاى منفى که از عمده‏ترین عوامل بیمارى‏هاى قلبى شمرده مى‏شوند، کاسته مى‏شود.
پژوهش‏ها نشان داده است افرادى که پیوند قلب در مورد آنان صورت گرفته است و سپاس گفتن را به منزله یک فریضه دینى به انجام مى‏رسانده‏اند، تقریباً تا یک سال پس از عمل، خیلى کمتر از دیگران به درد و مشکلات حاصل از پیوند، گرفتار شده و همچنین احساس بسیار نیکوترى نیز داشته‏اند.
همچنین بررسى گسترده دیگرى در دانشگاه کنتاکى نشان مى‏دهد بیشتر اشخاص هشتاد ساله به بالا که از نشاط و سرخوشى بس چشمگیرى بهره‏مند بودند و به نسبت همسالان‏شان، ظاهر جوان دارند، افراد قدردان و حق‏شناسى مى‏باشند.
بر اساس همین مطالعات، شکر کردن، شادمانى و عاطفه‏هاى مثبت متعاقب آن، ممکن است تا هفت سال بر طول عمر آدمى بیفزاید.
اعلام پیامدهاى این پژوهش‏ها قادر است تا حد زیادى رضایت کسانى را که خو گرفته‏اند هر چیزى را تنها در صورت اثبات آزمایشگاهى و علمى بپذیرند، جلب کند.
قدردانى کردن، امرى فطرى و خودانگیخته است که امکان دارد به آسانى و به طور طبیعى هویدا گردد. کافى است به چهره لبخند کودکان خردسال‏تان هنگامى که ارمغانى برایشان تهیه مى‏کنید یا وعده مسافرتى را مى‏دهید یا غذاى باب میل‏شان را جلویشان مى‏نهید و یا در آغوش‏شان مى‏گیرید و مى‏بوسید، نظرى بیفکنید. منت‏پذیر شدن اکتسابى نیست، ولى نیازمند به مجالى براى بروز خودانگیخته و خودجوش دارد. چنانچه با تکلف و تعارف آمیخته شود، از سادگى و پیدایش سهلش کاسته شده و ناخودآگاه براى بیانش نیاز به دلیل و توجیه مى‏یابد. لیکن اگر متوجه باشیم که سپاسگزاران بیشتر از سایرین شاداب، دل‏زنده، خوش‏بین و امیدوار هستند و از رضایت شخصى فزون‏ترى در زندگى بهره‏مندند، شاید کمتر به استدلال و توجیه حق‏شناسى‏هایمان بپردازیم. در این پژوهش‏ها روشن شده است که سپاسگزارى در تعدیل اثرات حاصل از هیجانات منفى همچون حس رنجش، کینه‏ورزى، انتقام، حرص و آزمندى خیلى اثر دارد، چون عواطف مثبت را در شخص اضافه مى‏کند.
افرادى که از یک بیمارى عصبى عضلانى رنجور بودند، فراخوانده شدند که طى سه هفته، دلایلى را که براى شکرگزار بودن دارند، یادداشت نمایند. آنان در پایان آزمایش از خلق و خوى بهترى برخوردار شدند و از روابط مستحکم‏تر اجتماعى خودشان، بهبود وضع خواب و خوش‏بین‏تر شدن‏شان گزارش مى‏دادند!
انسان‏هاى شکرگزار ندرتاً از افسرده‏دلى و نشانه‏هاى فشار روحى رنج مى‏کشند. براى اشخاص مذهبى، سپاسگزار بودن راحت‏تر است تا افراد غیرمذهبى.
انسان‏هاى شکرگزار، ارزش کمترى براى مادیات قائلند. آنها ارزش خویش و دیگران را با داشتن دارایى، مقام و موقعیت نمى‏سنجند. حسادت نمى‏ورزند و تقسیم مهربانى و شادى برایشان پذیرفته‏تر از سایر انسان‏هایى است که احساس قدردانى را در خود غریبه حس مى‏کنند.
قدردانى به منزله یک معیار اخلاقى عمل مى‏کند. انسان‏هاى سپاسگزار زمانى که رویداد خوبى را تجربه مى‏کنند، مى‏توانند روابط انسانى بهترى را گزارش دهند.
شکرگزارى یک مشدّد و مشوق اخلاقى است. (سپاسگزاران مایلند نشان دهند که خواهان انجام اعمال نیک به دیگرانند.)

پى‏نوشتها: -
1- رفیع، جلال، «در باب حق‏گزارى و قدرشناسى» اطلاعات، آذر 85.
2- ماهنامه Psychology Today.

منبع: / ماهنامه / پیام زن / 1386 / شماره 188، آبان ۱۳۸۶/۰۸