به اعتقاد بسیاری از پزشکان کم خوابی می تواند تاثیرات متعددی بر بدن داشته باشد و از سوی دیگر سپری کردن یک خواب عمیق و راحت می تواند نشاط و سلامتی در طول زندگی را تضمین نماید. چندی پیش‌محققان دانشگاه `گرانادا`ی اسپانیا ثابت کردند که خوابیدن در تاریکی کامل می‌ تواند به کنترل دیابت نوع 2 به دلیل رابطه تاریکی با ترشحات `ملاتونین` در مغز کمک کند. محققان می‌ گویند که ملاتونین یک هورمون طبیعی است که در این بیماری اثر می‌ گذارد و بدین دلیل که بدن انسان هنگام شب و تاریکی بیشترین ترشحات این هورمون را دارد، تجویز ملاتونین، خوابیدن در تاریکی کامل و خوردن غذاهایی‌ که حاوی این هورمون هستند می‌ توانند به کنترل دیابت کمک کنند.
محققان می‌ گویند که این هورمون همچنین مرض قند حاد و قند چسبیده به `هموگلوبین` خون را کاهش و همزمان، ترشح `انسولین` را افزایش، اسید های چرب آزاد را کاهش داده و تقسیم هورمون های `لپتین` و `ادیپونکتین` را بهبود می‌ بخشد.آنها تشریح کردند که غذاها و میوه های‌ حاوی ملاتونین شامل: میوه خردل، زردچوبه، زیتون، هل، شوید ، گشنیز و گیلاس هستند و خوردن آنها می‌ تواند به کنترل دیابت، وزن و پیشگیری از بیماری های قلبی مرتبط با دیابت کمک کند.
همچنین طبق تحقیقات دیر خوابیدن نوجوانان موجب افزایش وزن آنها می‌شود همچنین نوجوانانی که زود به رختخواب می‌روند، از افزایش بی‌رویه وزنشان پیشگیری شده و این موضوع در تناسب اندامشان مؤثر است. نتیجه تحقیقات جدید دانشمندان استرالیایی بر روی 2 هزار و 200 نوجوان 9 تا 16ساله نشان می‌دهد که احتمال چاق شدن آن دسته از نوجوانانی که دیر می‌خوابند، نسبت به سایر نوجوانان 1/5 برابر بیشتر است.به گزارش روزنامه انگلیسی "دیلی اکسپرس"، نوجوانانی که دیر به رختخواب رفته و دیر از خواب بیدار می‌شوند،از نظر فیزیکی دو برابر غیر فعالتر از سایرین هستند و تمایل بیشتری به صرف ساعت‌ها از وقت خود در مقابل تلویزیون یا کامپیوتر دارند.
"کارول ماهر" نویسنده اصلی این مقاله که در مجله "خواب" منتشر شده است، گفت: میزان تقریبی خواب نوجوانانی که زود به رختخواب رفته و سحرخیز هستند در مقایسه با نوجوانانی که دیر خوابیده و دیر از خواب بیدار می‌شوند، در مجموع یکسان است.
وی افزود: دانشمندان در سال‌های اخیر دریافته‌اند نوجوانانی که میزان خواب کمتری دارند، نسبت به افرادی که خواب کافی دارند، از سلامت کمتری برخوردارند همچنین زمان رفتن به رختخواب از اهمیت بسیار برخوردار است.
البته کارشناسان بهداشت عمومی تاکید دارند به جای اینکه به نوشیدن مداوم قهوه برای کمک به هوشیاری و بیدار ماندن در طول روز پناه ببرید بهتر است به دنبال راهکاری برای یک خواب خوب و مفید شبانه باشید تا در طول روز دچار خواب آلودگی و خستگی نشوید. کارشناسان انجمن ملی خواب در آمریکا چندین راهکار مفید را ارئه کرده‌اند که به شما کمک می‌کنند خواب آرامش بخش‌تری داشته باشید و پس از بیدار شدن از خواب بیشتر احساس سرزندگی و شادابی کنید.
این کارشناسان توصیه می‌کنند که زمان مشخصی را به‌عنوان ساعت خواب و بیداری در هر شبانه روز تعیین کرده و هر روز همین برنامه را دنبال کنید.پیش از رفتن به رختخواب مدتی در حالت استراحت قرار بگیرید.
مطمئن شوید که اتاق خوابتان راحت، تاریک، خنک و ساکت است و از اتاق خواب خود به‌عنوان اتاق کار استفاده نکنید.
از خوردن، ورزش کردن و نوشیدن قهوه چند ساعت قبل از خواب پرهیز کنید. سیگار نکشید و از نوشیدن مشروبات الکلی خودداری کنید و بالاخره از راحت بودن تشک و بالشت خود مطمئن شوید.
البته لازم به ذکر است که اختلال در خواب در سالمندان بیشتر رخ می دهد و از این رو توصیه هایی نیز برای این افراد وجود دارد .
ورزش های منظم مانند پیاده روی، انجام تمرینات ورزشی حداقل دو ساعت قبل از خواب و خوابیدن و بیدارشدن در یک ساعت معین می تواند به خواب راحت تر سالمندان کمک کند.کارشناسان بهداشتی به سالمندان توصیه می کنند هنگامی که واقعا احساس خواب می کنند به بستر بروند.اگر سالمندان پس از رفتن به بستر، خوابشان نبرد باید از بستر خارج شده و خود را با کاری سرگرم کنند تا هنگامی که احساس خواب کنند.پرهیز از تماشای تلویزیون در بستر، گرفتن دوش آب گرم قبل از خواب، خوردن غذای سبک به عنوان شام، پرهیز از مصرف چای یا قهوه پس از شام و مصرف کمتر مایعات پس از ساعت شش بعدازظهر بویژه مایعاتی مانند چای و نوشابه گاز دار از دیگر توصیه های بهداشتی برای مقابله با اختلال خواب سالمندان ذکر شده است.استفاده از تکنیک های آرام سازی در شروع خواب بویژه برای سالمندان مبتلا به اضطراب و نوشیدن یک لیوان شیر گرم قبل از خواب به خواب سالمندان کمک می کند.
کارشناسان بهداشتی همچنین درباره بی اختیاری ادار در سالمندان گفتند نوشیدن 6 تا 8 لیوان مایعات در طول روز، پوشیدن لباس‌های آزاد، مصرف نکردن غذاهای پر ادویه و خودداری از نوشیدن مایعات پس از ساعت 8 شب از جمله راههای مقابله با بی اختیاری ادرار است.کارشناسان بهداشتی معتقدند هیچگاه برای اصلاح و بهبود روش زندگی دیر نیست و سالمندان با رعایت نکات بهداشتی می‌توانند تا حدی زیادی از مشکلات خود بکاهند و زندگی راحت‌تری داشته باشند.

منبع: / روزنامه / رسالت ۱۳۹۰/۷/۱۲
نویسنده : ازنین محمد پور