نویسنده:خدیجه جبلى
منبع:روزنامه جوان
شاد بودن یکى از بزرگترین هدایاى خدادادى است که کودک مى تواند از پدر و مادر خود بگیرد، البته بین خوشحالى و شادى لحظه اى- مثلاً دادن یک اسباب بازى جدید یا یک سبد پر از تنقلات به کودک- و خو شحالى و رضایتمندى پایدار، تفاوت عمده اى وجود دارد. بى تردید کودکان دوست دارند تفریح کنند و مانند بزرگترها نیازمندند تا عمیقاً احساس خوشبختى کنند، اما شادى واقعى نکته قابل تعمق ترى است و آن روح فرزند شما را تحت تاثیر قرار مى دهد و در او این حس را به وجود مى آورد که همه چیزدنیا خوب است. اگر کودکتان شاد است باید این ویژگى ها را داشته باشد: عزت نفس، خوش بینى و خویشتندارى. در غیر این صورت خواهید دید که ایجاد و پرورش این ویژگى ها بسیار ساده تر از آن است که تصورش را مى کنید. مى توانیم با به کاربستن ۱۰ توصیه در زیر آمده در زندگى دنیاى مثبت ترى براى خودمان فراهم کنیم:
۱- از سرگرمى هاى سازمان نایافته و قدیمى استفاده کنید: تمامى بچه ها به زمانى براى کاهش فشار نیاز دارند، وقفه اى در زمان بازى و یا درس به آن ها بدهید و بگذارید در این زمان تخیلاتشان آن ها را هدایت کند و آزادانه بازى کنند. مثلاً سرفرصت حشره شکار کنند، آدم برفى بسازند و یا به عنکبوتى که تار مى تند نگاه کنند. شما هم بهتر است گاهى برنامه پرمشغله و آشفته خود را کم کنید و کودکانتان را به هنگام تفریح همراهى کنید.
۲- کمک کردن به دیگران را به بچه ها بیاموزید: براى آن که کودک بتواند شاد باشد باید احساس کند که عضو باارزشى از یک اجتماع بزرگ است و مى تواند به زندگى دیگران معنا ببخشد بنابراین با به وجود آوردن موقعیت هاى مناسب، این احساس را در او ایجاد کنید، گرچه بسیار دشوار است اما اسباب بازى هاى قدیمى او را که دیگر نیازى به آن ها ندارد، جمع کنید و از او بخواهید آن ها را به خانواده هاى نیازمند بدهد. کودکان مى توانند لذت کمک کردن به دیگران را در سنین پایین یاد بگیرند.
۳- با کودکتان بازى کنید: همراه با کودک خود به گردش بروید و با او بازى کنید فعال نگه داشتن کودکان، استرس را در آنان کاهش مى دهد و سبب مى شود آنان انرژى شان را به شکلى سالم تخلیه کنند.
۴- در تحسین کودکتان، خلاق باشید: هنگامى که فرزند شما در هدفى که دنبال مى کند به موفقیتى مى رسد یا مهارتى کسب مى کند، تنها به گفتن جمله «کارتو خوب است» اکتفا نکنید. به جزییاتى که آن ها را موثر یافته اید، اشاره کنید، مثلاً بگویید: «روشى را که براى کشیدن آن درخت ها به کار برده اى، بسیار مى پسندم.» این شیوه برخورد بسیار معنادارتر از آن است که به شکل خیلى رسمى به پشتش بزنید و آفرین بگویید.
۵- مطمئن باشید که کودکتان خوب غذا مى خورد: چنان چه فرزندتان بداخلاق یا بهانه گیر است، اگر بیمار نباشد، احتمالاً گرسنه است. اگر زمان غذاخوردن نیست از میان وعده ها استفاده کنید؛ میان وعده هایى که صرفاً شکم پرکن نباشد. خوب خوردن از تغییرات رفتارى ناگهانى (مانند بهانه جویى و بهانه گیرى) مى کاهد. بهترین میان وعده ها عبارتند از: ماست کم چرب، میوه تازه یا خشک، کره و مربا با نان گندم.
۶- با دقت به حرف هایش گوش کنید: براى کودک هیچ چیز به این اندازه مهم نیست که همه توجه تان به او باشد. در این هنگام آنچه را که در ذهن دارد به شما مى گوید. آیا مى خواهید شنونده بهترى باشید پس تمام حواستان را به کودک بدهید. اگر زمانى که شما مشغول پرداخت یا بررسى صورت حساب ها یا انجام کارهاى روزمره هستید فرزندتان با شما صحبت کرد، همه کارهایتان را کنار بگذارید و تمام توجه تان را معطوف او کنید. هیچ وقت صحبتش را قطع نکنید و حتى الامکان میان افکارش ندوید.
۷- ایده آل گرایى محض را کنار بگذارید: همه ما والدین مى خواهیم فرزندانمان هر کارى را به بهترین نحو انجام دهند، اما هنگامى که ما اقدام به تکمیل یا مرتب کردن کارهاى آنان مى کنیم، ناخواسته اعتماد به نفس آنان را تضعیف مى کنیم. بار دیگر که مى خواهید کار کودکتان را اصلاح کنید، از خود بپرسید:
الف- آیا این موضوع حیاتى است یا به سلامتى او مربوط است؟
ب- آیا این موضوع تا ۱۰ سال دیگر به همین نحو باقى خواهد ماند؟
اگر جواب هاى شما منفى است مساله مهمى نیست، بگذارید کارها را به همان نحو سابق انجام دهد. بى تردید کمک به کودک براى کسب مهارت هاى زندگى، قسمت بزرگى از وظایف والدین است. ارتباط عاطفى شما و کودکتان بسیار مهم تر از این موضوع است که مثلاً وقتى او میز را مى چیند، چنگال را در جاى درست خود قرار داده است یا نه؟
۸- به کودکتان یاد بدهید مشکلاتش را حل کند: از بستن بند کفش گرفته تا عبور ایمن از خیابان، هر مهارتى که کودک شما به دست مى آورد قدمى به سمت استقلال وى است. هنگامى که او با مشکل روبه رو مى شود اعم از این که آن مشکل اذیت شدن توسط همبازى اش باشد یا شکست در چیدن تکه هاى پازل در کنار هم، شما مى توانید به او کمک کنید.
۹- مشکل او را بشناسید: راه حلى را که او به نظرش مى رسد بپرسید. مشخص کنید چه کارهایى به حل آن مساله یا مشکل مى انجامد.
۱۰- به فرزندتان فرصت هایى بدهید تا خود را نشان دهد: هر کودکى استعداد و یا مهارت ویژه دارد چرا به او اجازه نمى دهید که کمى از آن را نشان دهد. آیا او کتاب خواندن را دوست دارد؟ از او بخواهید هنگامى که آشپزى مى کنید، برایتان کتاب بخواند. هنگامى که شما در کارهاى مورد علاقه کودکتان شریک مى شوید و نشان مى دهید که تحت تاثیر انجام آن کارها قرار گرفته اید، مرحله دیگرى از عزت نفسى را در او به ظهور رسانده اید.