مترجم: بهاره مقصودلو
منبع:روزنامه جوان
نامنظم بودن و به عبارت دیگر شلختگى فرزندان، یکى از دلایل درگیرى هاى آنان با پدر و مادر است. در یک تحقیق غیررسمى، والدین معتقد بودند علت اصلى جر و بحث هاى آنان با فرزندانشان گستاخى و حاضرجوابى، دوستان نامناسب و یا عادت هاى ناپسندى مانند سیگار کشیدن نیست؛ بلکه آنها اغلب به خاطر نامرتب بودن فرزندانشان با آنها مشکل دارند.میشل برولى، روانشناس در این باره مى گوید: والدین شخصا نسبت به آ شفتگى و در هم ریختگى حساسند و با ناراحتى و حتى ترس نسبت به آن واکنش نشان مى دهند؛ اما از نظر نوجوانان، مرتب بودن اتاق آنقدرها اهمیت ندارد. به تازگى محققان به این نتیجه رسیده اند بى توجهى نوجوانان نسبت به انجام وظایف شخصى ممکن است ریشه بیولوژیکى داشته باشد. نتایج اسکن مغز نوجوانان نشان مى دهد، بخشى که مسوول سازماندهى، برنامه ریزى، دقت، توجه و شروع و پایان فعالیت هاست، هنوز در حال تکمیل شدن است. بنابراین احتمالا موضوع این نیست که نوجوانان نمى خواهند اتاق خود را مرتب کنند، بلکه واقعیت این است که آنها به تنهایى قادر به انجام این کار نیستند.در ادامه تجربه ۳ مادر را که روش هاى موفقیت آمیزى براى آموختن نظم و ترتیب به فرزندانشان به کار برده اند، به همراه نظر کارشناسان مسایل نوجوانان ذکر مى کنیم.کاترین ۳۵ ساله مى گوید: پسر ۱۰ ساله و دختران ۱۳ و ۱۴ ساله من، اتاق خود را در حالى مرتب مى کنند که بخشى از یک کتاب مهیج را براى آنان روخوانى مى کنم.
او مى گوید: تاکنون سرى کتاب هاى هرى پاتر و ارباب حلقه ها را به همین ترتیب تمام کرده ایم. من این کار را به عنوان راهى براى استفاده از علاقه آنها به قصه براى مرتب کردن اتاق، از زمانى شروع کردم که آنها در دوران ابتدایى درس مى خواندند. اگر بچه ها کار خود را براى گوش کردن به کتاب رها مى کردند، او نیز خواندن آن را متوقف مى کرد تا آنها دوباره کار را شروع کنند. حالا که بچه ها بزرگتر شده اند و سرگرمى هاى دیگرى مانند فوتبال، بسکتبال و غیره دارند کاترین این مراسم دوست داشتنى را در آخر هفته ها اجرا مى کند.وى همین روش را براى یاد دادن نظم و ترتیب به دختر ۱۷ ماهه اش به کار مى برد. او مى گوید: این کار استرس کمترى براى من ایجاد مى کرد و از این که مى بینم فرزندانم مسوولیت کارهاى خود را به عهده مى گیرند واقعا لذت مى برم.
براى هر چیز جایى در نظر بگیرید

سندى کاتولى تصمیم گرفت با اختصاص دادن جایى براى وسایل پسر ۹ ساله و دختران ۵ و ۱۱ ساله اش، اتاق را مرتب کند. او مى گوید: من و بچه ها همه وسایل را از گوشه و کنار بیرون ریختیم و در گوشه اى جمع کردیم. سپس وسایل را در دسته هاى جداگانه چیدیم. بعضى از آنها را بخشیدیم، چندتایى را دور ریختیم و بقیه را در دسته هاى مختلف قرار دادیم. سپس متناسب با هر دسته، جعبه هایى را در نظر گرفته و وسایل را درون آنها قرار دادیم. کانولى ادامه مى دهد: با این کار نه تنها اتاق مرتب شد؛ بلکه چیزهایى را نیز در مورد فرزندانم متوجه شدم. من فهمیدم دختر بزرگترم چقدر به کیف علاقه دارد. او حاضر نشد هیچ کدام از۶-۵ عدد کیف خود را ببخشد و یا بیرون بیندازد، بنابراین یک جعبه را نیز به کیف هاى او اختصاص دادیم و روى آن برچسب زدیم.بچه هاى بزرگتر برچسب هاى شفافى را که مادرشان براى مشخص کردن قفسه ها یا جعبه ها به کار برده است، دوست دارند. او معتقد است شاید نامگذارى وسایل، دنیاى بچه ها را قانونمند کند. او مى گوید: هنوز هم گاهى اتاق بچه ها نامرتب است؛ اما حالا مى توانم به پسرم بگویم میزش را مرتب کند و او مى تواند این کار را خیلى سریع و آسان انجام دهد. قبل از این، او به قدرى سردرگم مى شد که بدون کمک نمى توانست کارهایش را انجام دهد.
چرا این روش موثر است؟

یک کارشناس مسایل نوجوانان معتقد است، اختصاص مکانى براى هر چیز این امکان را ایجاد خواهد کرد که دست کم هر چیز سرانجام به جاى خود برخواهد گشت. بعضى وقت ها کودکان امکانات لازم را براى مرتب نگه داشتن اتاق خود در اختیار ندارند. چیدمان قدیمى و کمبود فضاى مناسب، انگیزه کودکان را براى مراقبت از اتاقشان از بین مى برد.او مى گوید: وقتى کودکى به سن نوجوانى رسید به جاى این که به او بگویید اتاقت را تمیز کن، از او بخواهید دکوراسیون اتاقش را تغییر دهد، زیرا بعضى از کودکان از این که وسایل خود را در جعبه هاى رنگارنگ بگذارند خوشحال مى شوند؛ ولى جعبه ها و برچسب هاى زیاد، عده دیگرى از آنان را سردرگم خواهد کرد.از طرف دیگر، بعضى از فرزندان ما همچنان دلبسته این دوران هستند و آمادگى این را ندارند که از دوران کودکى خود خارج شوند و هیچ دلیلى وجود ندارد که والدین بخواهند آنان را به این کار وادار کنند. برولى روان شناس مى گوید: من تعجب مى کنم از این که بسیارى از نوجوانان، به ویژه پسرها، بچه گربه و یا عکس هاى مهیج خودرو، فوتبالیست ها و … را در اتاق خود پنهان مى کنند. ابتداى نوجوانى، زمانى است که فرزند ما شخصیتى دوگانه دارد. بعضى از بچه ها هنوز به آرامش دوران کودکى خود نیاز دارند.
مناسب کردن کارهاى روزانه براى بچه ها

آروین ملون ۴۸ ساله و کارشناس مسایل آموزشى از بعضى روش هاى کارى خود، انگیزه گرفت تا اتاق به هم ریخته پسرانش را که اکنون ۱۳ و ۱۵ ساله اند، مرتب کند. او توضیح مى دهد: روش هاى یادگیرى افراد متفاوت است. من سرانجام متوجه شدم پسرانم به دستورالعمل ها و استراتژى هاى متفاوتى براى تمیز کردن اتاق خود نیاز دارند، درست همانطور که تکالیفشان را به روش هاى مختلفى انجام مى دهند. آروین زمانى به این فکر افتاد که پسرانش ۱۰ و ۱۲ ساله بودند: در مورد پسر کوچک ترم فقط کافى است به او بگویم اتاقش را مرتب کند و او این کار را انجام مى دهد. او این کار را دوست دارد؛ اما گفتن و اصرار کردن براى پسر بزرگ آروین کارساز نیست.براى او باید کارها را به بخش هاى کوچکتر تقسیم کرد و باید تمیز کردن اتاق را با انجام کارهایى مانند جست وجو بین مجلات براى جدا کردن مجلاتى که مایل است آنها را نگه دارد شروع کند. بعدها، ملون از پسرش خواست این کار را به تنهایى و در یک زمان مشخص انجام دهد.
او سیستم هاى انضباطى را مناسب با شخصیت پسرانش به کار برد: پسر بزرگترم به دنیاى تجارت علاقه زیادى دارد. بنابراین فایل ها و کشوهایى را مانند آنچه در دنیاى تجارت مورد استفاده قرار مى گیرد، براى او تهیه کردم؛ اما پسر کوچکم جعبه هاى پلاستیکى و سبدهاى کوچک را براى دسته بندى وسایل خود ترجیح مى دهد. ملون مى گوید: هنوز هم گاهى اتاق درهم و به هم ریخته است؛ اما زیاد مهم نیست. اگر شما یک بار تکالیف خود را انجام ندهید و نمره صفر بگیرید، این درس بزرگى براى زندگى شما خواهد بود؛ اما در مجموع، اکنون هم من و هم پسرانم از اوضاع راضى هستیم.تحمل شلوغى اتاق براى مدتى مى تواند درس هاى مهمى را به طور طبیعى به فرزند شما بدهد. وقتى کودک شما نگران است از این که نمى تواند یکى از وسایل مورد نیاز خود را پیدا کند، این لحظه حساسى است و او در این زمان یاد مى گیرد چرا و چگونه باید منظم باشد، موضوعى که هیچ گاه فراموش نخواهد کرد.