نویسنده:بهنام قدردوست نخچى
منبع:روزنامه ایران
چربى ها همانند کربوهیدرات ها در رژیم غذایى مناسب، نقش بسزایى ایفا مى کنند و براى سلامتى شما و فرزندتان مفیدند.
چربى چیست؟

چربى ها یا لیپیدها مواد مغذى هستند که براى ساخت هورمون ها و بافت هاى عصبى نظیر مغز بسیار حیاتى اند. بدن در واقع از چربى به عنوان سوخت استفاده مى کند. اگر این چربى براى مصرف انرژى و یا ساخت بافت ها مصرف نشود، در سلول هاى چربى ذخیره مى شود. با ذخیره کردن چربى، بدن در مواقعى که به غذا احتیاج دارد، مى تواند به جاى غذا از چربى نیز استفاده کند. چربى، باعث طعم خوش غذا نیز مى شود ولى باید این نکته را در خاطر داشت که غذاهاى پرچرب، سرشار از کالرى هستند و ممکن است سلامت فرد را به خطر بیندازند. منابع غذایى همچون چیپس هاى سیب زمینى، شکلات ها، کیک و نان هاى شیرینى، شیرینى هاى خامه اى و امثال آنها، چربى هاى زیادى دارند.
- چربى ها عامل اصلى رشد و نمو هستند، کودکان، بخصوص به خوردن مقدار معینى از چربى ها براى رشد سیستم عصبى و مغز نیاز دارند و به این خاطر است که نوزادان به خوردن شیر کامل که همه مواد معدنى را دارد و داراى چربى است، احتیاج دارند. در حالى که کودکان بزرگتر مى توانند از شیرهاى کم چرب نیز استفاده کنند.
- چربى ها در بدن ساخته نمى شوند، پس باید از موادغذایى که ما مصرف مى کنیم تأمین شوند.
- چربى ها در واقع سوخت بدن هستند.
- چربى ها باعث ساخت هورمون هاى مختلف بدن مى شوند.
- چربى ها براى ساخت رشته هاى عصبى بسیار لازم اند.
گونه اى دیگر از چربى وجود دارد که به آن چربى هاى اشباع نشده مى گویند و به عنوان چربى هاى مغذى و مورد احتیاج سلامت قلب شناخته مى شوند که در زیتون، بادام زمینى، روغن هاى گیاهى و روغن هاى ماهى که حاوى امگا۳ هستند یافت مى شوند.
* کودک به چه مقدار چربى احتیاج دارد

اگرچه تمایل و علاقه بعضى خانواده ها براى محدود کردن و کاهش دادن مصرف چربى براى کودکان بعضاً زیاد است، با این وجود چربى ها دشمن ما نیستند. در واقع استفاده از رژیم هاى غذایى که فاقد چربى هستند، براى کودکان پیشنهاد نمى شود. چربى و کلسترول نقش بسیار مهمى در تقویت و رشد حافظه کودکان دارد و براى کودکان کمتر از ۲ سال چربى نباید از رژیم غذایى آنها حذف شود. در سن ۲ سالگى ، کودکان باید از غذاهاى مختلفى که در حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد کالرى دارد استفاده کنند. براى سنین ۴ تا ۱۸ سالگى نیز مقدار ۲۵ تا ۳۰ درصد کالرى پیشنهاد مى شود.
اگرچه مقدار مناسب و به اندازه استفاده از چربى در سلامتى فرد بسیار مهم است، اکثر کودکان امروزى زیادتر از نیاز بدن از چربى استفاده مى کنند و این زیاده روى در استفاده از چربى باعث اضافه وزن آنها مى شود. ریسک حملات قلبى در کودکانى که چاقى مفرط را تا سنین بلوغ به همراه دارند، بیشتر از سایرین است که منجر به فشارخون بالا، مرگ هاى زودرس و افسردگى خواهد شد.
در زیر به برخى از راه هاى حفظ تعادل چربى در کودکان اشاره مى کنیم:
- استفاده از غذاهایى که به طور طبیعى چربى کمترى دارند مانند میوه ها، سبزیجات و حبوبات و گوشت هاى سفید.
- به جاى سرخ کردن گوشت مى توانید آنها را آب پز و یا بخارپز کنید. این روش چربى غذا و کالرى آن را کاهش مى دهد. سرخ کردن غذا، باعث مى شود تا مقدار چربى نه تنها کاهش نیابد، بلکه چربى هاى زائد نیز افزایش یابند.
- از خوراکى هایى مانند نان هاى شیرینى، نان هاى خامه دار و غیره که اغلب کودکان به عنوان پیش غذا از آنان استفاده مى کنند بپرهیزید.
- به جاى این که کودکان از بوفه هاى مدرسه یا از غذاهاى آماده استفاده کنند، مى توانند از غذاهاى سالم خانگى استفاده کنند.
- استفاده از برنامه غذایى مناسب.
- ورزش و تحرک از عوامل حفظ تعادل بدن است و مى تواند در حفظ سلامتى به فرد کمک کند.
اینها نکاتى کوچک ولى بسیار مهم هستند که با رعایت این موارد مى توانید جلوى چاقى و اضافه وزنى کودکان را تا حد زیاد بگیرید.