نویسنده:سحر کمالی نفر
منبع:روزنامه کیهان
تمام والدین می خواهند فرزندانی سالم و خوب داشته باشند تا در دوران زندگی خود با سرافرازی زندگی کرده و همواره موفق باشند. به همین دلیل سعی می کنند که در حد توان رفتار مناسب را برای حضور در اجتماع به فرزندان بیاموزند.اما در این میان نکاتی وجود دارد که توجه به آنها خالی از لطف نیست و می توان راهگشایی برای این گونه آموزشها تلقی شود. شاید اگر بخواهیم کل آموزشهای رفتاری والدین را به فرزندان در یک کلمه خلاصه کنیم بتوانیم از واژه «هماهنگی» استفاده کنیم.والدین گرامی باید آگاه باشند که آنچه از فرزندانشان می خواهند و انتظار دارند باید به طور هماهنگ و منسجم در رفتار و گفتار و کردار خودشان مشهود باشد تا به عنوان قوانین رفتاری فرزندان تلقی شود.
اگر می خواهید فرزندتان رفتار خوب و مناسبی داشته باشد آنرا با رفتار خودتان به او نشان دهید تا بتواند از شما الگوبرداری کند.در ضمن نکته قابل ملاحظه این است که فرزندان رفتارهای اجتماعی را نباید در تنهایی بلکه باید در جمع های خانوادگی و موقعیتهای خاصی که گروهی از افراد به همراه والدین و خودشان در آن شرکت دارند در جمع بیاموزند. نه اینکه صرفاً به آنها گفته شود که در اجتماع دیگران چه باید بکنند.باید دقت داشته باشید که به گونه ای رفتار کنید تا فرزندتان حتی در کودکی تصور نکند که قادر به کنترل خود نیستید. فقط بدین ترتیب می توانید رفتار خوب را به فرزندتان بیاموزید. وقتی او ببیند که شما وقتی از چیزی عصبانی می شوید دیگر کنترلی در رفتار و حرکات و کلام خود ندارید نمی توانید از او انتظار داشته باشید در برخورد با دیگران و حتی شما وقتی چیزی مطابق میلش نیست رفتاری معقولانه داشته باشد. فرزندتان مودب بودن را از آنچه به او می گویید نمی آموزد بلکه از مودب بودن شما و برخورد محترمانه تان با دیگران خواهد آموخت.
به فرزندانتان بگویید که دقیقاً چه انتظاری از آنها دارید. برای مثال در شرایط و موقعیتهای مختلف که نیاز به گفتن کلماتی چون «لطفاً»، «متشکرم»، «مرا ببخشید» و «خداحافظ» است باید قبلاً به آنها تذکر داده شود.اگر می خواهید فرزندتان از عبارات یا کلام خاصی استفاده نماید به جای گفتن آنها به طور مستقیم به فرزندتان سعی کنید در ارتباط با دیگران به طور مکرر از آنها استفاده نمایید. بدین ترتیب او بهتر جا و موقعیت استفاده از آنها را می آموزد.سعی کنید انتظارات و توقعاتتان از فرزندتان متناسب با سن او باشد. توجه داشته باشید که رفتار مناسب و مودبانه او در سنین مختلف تعاریف مختلفی دارد. در سنین کمتر سلام کردن و خداحافظی یا تشکر و اجازه گرفتن برای برداشتن اشیاء ضروری است اما در سنین بالاتر باید بتواند ارتباط مناسبی را با دیگران و خودش برقرار سازد.
به فرزندتان بیاموزید که نیازهای گوناگون در شرایط مختلف امری طبیعی است اما باید آنها را با لحن و کلام متناسب و در زمان مناسب عنوان کند تا بهترین نتیجه را بگیرد. اما در عین حال نباید مرتباً از دیگران توقع داشته باشد که در حق او لطف کنند.برخی از والدین تصور می کنند فقط مفاهیم اساسی را باید به فرزندان آموزش دهند و از موارد جزئی چشم پوشی می کنند در صورتی که اموری مانند روبوسی و دست دادن با افراد گوناگون - آداب وارد شدن به مکانهای مذهبی و یا رفتار مناسب در رستوران و سینما می تواند نقش قابل ملاحظه ای در مهارتهای اجتماعی وی داشته باشد.
وقتی فرزندتان مرتکب خلافی می شود یادگیری او را به بعد و اجتماع موکول نکنید، زیرا این امر ممکن است منجر به شکستها و یا عدم کامیابیهای بسیاری در اجتماع شود. البته لازم نیست اشتباهات را بی درنگ و یا در حضور افراد دیگر به او خاطرنشان کنید اما می توانید به محض اینکه با او تنها شدید و یا به خانه رسیدید رفتارش را تصحیح کنید تا متوجه اشتباهش بشود.توجه داشته باشید که قوانین و آداب رفتاری شما در خانواده باید در تمام موارد و زمانها رعایت شود. پس در برخی موارد از قوانین خود چشم پوشی نکنید تا او رفتارهایی متغیر داشته باشد. با رعایت قوانین توسط فرزندتان او را مورد تحسین قرار دهید و در موارد خلاف نیز به طور محترمانه اما قاطعانه پاسخ منفی بدهید.
فرزندتان را مطمئن سازید که رعایت رفتار مناسب و مودبانه در رفتارهای اجتماعی و در کار و تحصیل و تفریحات به نفع او خواهد بود. در ضمن توانایی کنترل رفتارها و گفتارش موجب می شود تحمل بیشتری در مواجهه با اتفاقات گوناگون داشته باشد و بتواند با افراد گوناگون بهتر کنار بیاید.البته بدیهی است که نباید افراد تمام رفتارهایشان را با قوانین و یا آداب مکتوب در کتابها مطابقت دهند و باید به نظر خود نیز رفتار کنند. اما همواره بهترین رفتار را داشته باشند تا هم خود احساس بهتری داشته باشند و هم مجبور نشوند عواقب رفتارهای اشتباه خود را تحمل کنند.