عکس از: مونا قربانی

خانه کشمیری، عمارتی باشکوه از دوران قاجار، در قلب بافت تاریخی شیراز و در محله اسحاق بیگ، کوچه فیلی‌ها خودنمایی می‌کند. قدمت این خانه که در ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، به حدود ۱۲۰ سال پیش می‌رسد و یادگاری از ذوق و هنر دوران قاجار به شمار می‌رود.
 

خانه کشمیری متعلق به خاندان اصیل کشمیری بوده و در گذر زمان شاهد رویدادهای تاریخی بسیاری بوده است. موقعیت مکانی این خانه در محله اسحاق بیگ، که در نزدیکی بازار وکیل و دروازه سعدی قرار گرفته، بر اهمیت و ارزش آن می‌افزاید. این محله با حفظ اصالت قاجاری خود از نظر معماری، بناها و حتی اهالی، گویی پلی میان گذشته و حال را برقرار کرده است.
 

معماری خانه کشمیری:
با گذر از درب اصلی در ضلع شمالی، وارد هشتی ورودی می‌شویم و سپس صحن حیاط با شکوه خانه خودنمایی می‌کند. این خانه از سه بخش مجزا تشکیل شده که هر کدام زیبایی و ظرافت خاص خود را دارند.
بخش اصلی:
در قسمت شمالی خانه، عمارت اصلی با تالاری بزرگ و مجلل واقع شده است. تزئینات چشم‌نواز این تالار، شامل گچبری‌ها و آینه‌کاری‌های ظریف، گواهی بر هنر بی‌نظیر هنرمندان قاجاری است. نقاشی‌های رنگ و روغن بر روی سقف و پیشانی خارجی، جلوه‌ای بدیع به این بخش از خانه بخشیده است. 
 

سایر بخش‌ها:
در دو ضلع غربی و جنوبی حیاط، بناهایی قرار گرفته‌اند که ارزش هنری آنها به گچبری‌های پیش بخاری‌ها محدود می‌شود. حیاط آجری با حوض سنگی در وسط، فضایی دلنشین برای استراحت و آرامش ساکنین خانه فراهم می‌کرده است.
مصالح و کاربرد:
آجر، گچ و خاک، مصالح اصلی به کار رفته در ساخت این خانه هستند. سقف بنا از نوع اردی بوده و در گذشته از این خانه به عنوان منزل مسکونی استفاده می‌شده است.
 

خانه کشمیری در حال حاضر:
با وجود قدمت و ارزش تاریخی، متاسفانه اطلاعات دقیقی از وضعیت فعلی و کاربری این خانه در دسترس نیست. امید است با مرمت و احیای این بنای ارزشمند، گامی در جهت حفظ و نگهداری از میراث فرهنگی و تاریخی ایران برداشته شود و امکان بازدید عموم از این گنجینه معماری فراهم گردد.