مسجد کبود تبریز: نگین فیروزهای آذربایجان
عکس از محبوبه توکلی
مسجد کبود تبریز، که به عمارت مظفریه نیز معروف است، یکی از مساجد تاریخی و باشکوه ایران است که در دوران حکومت قراقویونلوها در قرن نهم هجری ساخته شده است. این مسجد به دلیل کاشیکاریهای معرق لاجوردی و فیروزهای خود به "فیروزه اسلام" شهرت دارد و به عنوان یکی از چهار مسجد تزیین شده با کاشیهای آبی در جهان شناخته میشود.
تاریخچه
مسجد کبود طبق کتیبه سردر آن در سال 845 خورشیدی و به دستور دختر سلطان جهانشاه، صالحه خانم بنا شده است. این مسجد در طول تاریخ خود بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. در زلزله سال 1158 شمسی آسیب فراوانی به مسجد وارد شد و گنبدهای آن فرو ریخت.
مرمت این بنا از سال 1318 آغاز شد و تا به امروز ادامه دارد. در این مرمتها، بخشهای آسیبدیده بازسازی شده و کاشیکاریهای مسجد نیز مرمت شدهاند.
معماری
مسجد کبود دارای معماری به سبک آذری است و از نظر ظرافت کاشیکاری و تنوع خطوط به کار رفته در آن، از جمله بناهای منحصر به فرد به شمار میرود.
- صحن: مسجد دارای دو صحن بزرگ و کوچک است. صحن اصلی که مربع شکل است، در زیر گنبد اصلی واقع شده است. صحن کوچک نیز در قسمت جنوبی مسجد و زیر گنبدی کوچکتر قرار دارد.
- گنبد: مسجد کبود دارای دو گنبد اصلی و جنوبی است که بر روی صحنهای بزرگ و کوچک واقع شدهاند. این بنا همچنین دارای هفت گنبد کوچکتر است که سقف شبستانهای شرقی و غربی و ورودی مسجد را میپوشانند.
- کاشیکاری: مسجد کبود به دلیل کاشیکاریهای معرق و ظریف خود مشهور است. کاشیکاریهای ایوان ورودی مسجد که با نقوش اسلیمی و هندسی تزئین شدهاند، از زیباترین بخشهای این بنا هستند.
- محراب: محراب مسجد کبود از سنگ مرمر ساخته شده و با کاشیهای معرق تزئین شده است.
- سرداب: در جنوبیترین قسمت مسجد، سردابهای وجود دارد که در هنگام بازسازی مسجد کشف شده است. تصور میشود این سردابه محل دفن سلطان جهانشاه و دخترش باشد.
موقعیت مکانی
مسجد کبود در خیابان شهید مدنی، در مرکز شهر تبریز واقع شده است. این مسجد به دلیل موقعیت مکانی و ارزش تاریخی خود، یکی از جاذبههای اصلی گردشگری تبریز است.
نظر شما